Öğrenme nedir? Öğrenmeyi etkileyen faktörler nelerdir?

Öğrenmenin birçok tanımı olmakla birlikte en geniş anlamda öğrenme; deneyimler, eğitim ve öğretim sonucu davranışta meydana gelen kalıcı değişiklik olarak tanımlanabilir.

Öğrenmede önemli olan faktörler; algılama, anlama ve kavramadır.

İnsanların öğrenmelerinde bireysel ayrılıklar vardır. Zeki bir insanla, daha az zeki bir insanın öğrenmesi bir değildir. Zeki insanların uyarılara verdiği karşılıkların bağlantı sayısı, az zeki insanların bağlantı sayısından daha çoktur. Zeki olanlar, imleri ayırmada daha hızlı davranırlar. İnsanlar yetenekleri oranında karşılaştığı sorunu ya da öğreneceği alanı bütünü ile görebilir, parçalarına ayırabilir ve yeniden kurabilir. Bu nedenle öğrenme, insanların zekalarıyla ilişkilidir. Ancak durumu algılayamama ya da görememede her zaman kişinin algılama problemi olduğu söylenemez. Örneğin bir öğrencinin durumu ya da konuyu algılayamamasında kötü öğretim yöntemlerinin sorumlu olduğu söylenebilir. Öğretim yöntemleri uygun olduğunda, kişilerde ya da öğrencilerde daha iyi öğrenme gözlenebilir.

İnsan nasıl öğrenir sorusunun henüz tek bir cevabı yoktur.

Bir konudaki öğrenilenlerle, öğrenilecek diğer konuya geçiş yapılması iki konu arasında eşit ya da benzer öğelerin olmasına bağlıdır. Birinci konulardaki öğrenilenlerde genellemeye ulaşılmış ise, bu genellemelerde ikinci alana geçiş yapılabilmektedir.

Yani, bir konunun bütünü ile parçaları arasındaki ilişkiler anlaşılmış, algılanmış ve kavranmış ise dirik bir ilişkiler örüntüsü oluşmuştur. Böylece bir alandan diğer alana geçiş yapıldığında, öğrenme gerçekleşmiş demektir. Öğrenme sadece bilgi edinme değildir. Dil öğrenme, matematik ya da coğrafya bilgisi edinme gibi bilgilenmeler öğrenme kapsamı içinde olduğu kadar, gitar çalmak, tenis oynamak, yüzmek gibi el ve bedensel beceriler de öğrenmedir. Ayrıca bazı şeylerden hoşlanma, bazılarından hoşlanmama, toplumsal değerleri kazanma gibi çeşitli düşünsel duygusal ve toplumsal öğrenme durumları da vardır. Hatta herhangi bir durum karşısında, susup, tepki göstermemek de mümkündür. Buna öğrenilmiş çaresizlik denir.

Öğrenmeyi etkileyen faktörler nelerdir?

Öğrenmeyi olumlu ya da olumsuz yönde etkileyen etkenler dört grupta toplanabilir:

a-Öğrenen kişiyle ilgili kaynaklar:

Öğrenmeye hazır olma, yaş, zeka, güdülenme, genel uyarılmışlık hali ve kaygı.

b-Öğrenme yöntemleri:

Aralıklı ya da toplu öğrenme, okuma ya da anlatma, sonuçlara ilişkin bilgi edinme, bütün yada parçalara bölerek öğrenme, programlanmış öğrenme, tekrar sayısının artması.

c- Öğrenilecek malzemenin türü

Bazı öğrenme malzemelerin diğerlerine göre daha kolay öğrenilmesi; örneğin benzer malzemeleri aynı kategoride toplamak, çağrışımsal anlam ve algısal açıdan kolayca ayırt edilebilen malzemeler.

d-Öğrenmenin yapıldığı ortam

Aydınlama, sıcaklık, sessizlik gibi fiziksel koşulların uygunluğu

****

Öğrenmeye etki eden faktörler göz önüne alınırsa kısa zamanda verimli öğrenme sağlanmış olur. Öğrenmede ilk yapılması gereken, çalışma zamanının planlanmasıdır. Ayrıca herkesin kendi yönteminin seçimini iyi yapması gerekir. Parça parça, ya da bütün çalışma gibi… Özellikle öğrencilerin, öğrendikleri konuyu pekiştirmeleri için anlatması, örnek alıştırma çözmesi gerekir. Anlatmayla bilgiler, bireyin kendi bilgileri haline dönüşür. Böylelikle öğrenilenlerin kalıcılığı sağlanmış olur.

Son olarak belirtmek istediğim önemli nokta; öğrenilenlerin kalıcılığı. .. Kalıcılık durumunun en yüksek olduğu durum uykudur. Uyumadan önce öğrenilenler, daha sonra zihin pasif durumda olduğu için daha az unutulur. Ayrıca öğrenmenin gerçekleşip gerçekleşmediği hakkındaki sonucun bildirimine yönelik faaliyetler, öğrenmeye önemli katkı sağlamaktadır.

Konu sonunda yapılan testler sonucun bildirilmesine yöneliktir.

Sevgi ve ışıkla.