OKULLAR AÇILDI, OYUNCAKLAR DOLABA KALDIRILMALI MI?

 

 

Okulların açılmasıyla birlikte ailelerin en sık yaptığı davranışlardan bir tanesi evdeki oyuncakları tamamen ortadan kaldırmaktır. Çocuğunun okullar açıldığından beri çok huzursuz ve huysuz olduğunu anlatan bir anne "Kızımızın ilkokul 1. sınıfa başladığı ilk gün bütün oyuncaklarını dolaba kaldırdık. Ne de olsa o artık büyüdü, oyuncak oynamasına gerek kalmadı. Hem oyuncaklarıyla oynarsa nasıl derslerine konstantre olabilir ki?" diyerek kızının duygu dünyasındaki ani değişimi açıklamamıza yardımcı olan önemli bir bilgi verdi bize. Ev ortamında ufak düzenlemeler yaparak ve elbette ki dolaba kalkan oyuncakları geri çıkarmalarını sağlayarak minik danışanımızın duygu dünyasını kısa bir süre içerisinde düzene sokmayı başardık.

 

Biz yetişkinler nasıl ki her gün işe gidiyorsak, çocukların da işi (okula başlasalar dahi) oyun oynamaktır. Çocuklar etraflarında olan bitenleri, o gün yaşadıkları yeni deneyimleri, öğrendikleri yeni bilgileri oyun üzerinden yeniden deneyimleyerek kendi dünyalarında anlamlandırmaya çalışırlar. Yeni öğrendikleri her şeyi oyun aracılığıyla düşünce sistemlerine sokarlar. Oyun, çocukların yaşadıkları olumsuz duygularla baş etmeleri için harika bir araçtır. Çocuklar bir yetişkinin becerebildiği gibi duygu ve düşüncelerini dile getirmekte güçlük çekerler, bu sebeple oyun oynamak çocukların duygu dünyalarını düzenleyebilmeleri ve hislerini yetişkinlere aktarabilmeleri için gereklidir. 

 

Oyunu çocukların hayatından çıkardığımızda beyinlerinde ne olacağını merak eden araştırmacılar, fareler üzerinde yapılan davranışsal deneyler ile çok az oyun oynayan çocukların beyinlerinim frontal bölgesinin (beynin ön bölgesi) daha az geliştiğini gözlemlemişler.  Beynin bu bölümü kişilerin öz denetimlerini sağlamalarını kontrol eden bölgedir. Eğer bu kısım yeterince gelişmezse kişi ilerleyen zamanlarda kendini ve duygularını kontrol etmede sorunlar yaşayabilir. Bu durum kişide dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna bir temel olarak gelişebilir. Hatta aynı deneyde, beyinlerinin ön bölgesi zarar görmüş farelerin oyun oynayarak zarar gören bölgedeki hasarın azaldığı gözlemlenmiştir (1).

 

Bütün bu bilgileri göz önünde bulundurduğumuzda çocuklar okula başlasa bile oyunun hayatlarında ne kadar büyük bir yere sahip olduğunu asla unutmamalıyız. Okul, dersler, ödevler ve yapılacak olan görevler bir zaman çizelgesine oturtulduktan sonra çocukların oyun oynayacak zamanlarının kalması çok önemlidir.

 

Yazar: Uzman Klinik Psikolog İpek Gökozan, Madalyon Psikiyatri Merkezi

www.ipekgokozan.com

 

 

Referanslar:

1- Pasek, K.H., Golinkoff, R.M., (2003). Einstein Never Used Flash Cards. Rodale. 214,215