Olmak ya da Olmamak

 

"Olmak, ( oluş ) ya da olmamak.

( bozuluş ) İşte bütün mesele bu." 

 

( Shakespeare )

 

Heraklitos oluşa; Parmenides; varlığa vurgu yapar.

 

VARLIK: varlıklı olma, variyetli olma, varlığa sahip olma, gelip geçici olmama, oluş ve bozuluş sürecinde olmama, başka bir deyişle, olmakta olan değil, olmakta olanı oldurandır.

 

VAROLAN: bir oluş ve bozuluş sürecinde oluşan ama yerini hemen bozuluşa terk edip yok olan, gelip geçici bir varolan.

 

Aristoteles de her şeyin bir oluş ve bozuluş sürecinde kendini gösterdiğini ifade eder.

 

Platon ise, “mevcudun" bozuluşuyla birlikte ortaya çıkan her yeni "oluş" her ne kadar orijinal ve benzersiz olsa bile, gelip geçici ve sonlu olduğu için, oluş sürecinden arındırılmış, kalıcı ve oluşa tabi olmayan kavramsal bir varlık bilimi tasarlamıştır. Bu yüzden Platoncu idealizm, kavram realizmidir.

 

Antik Yunan’da moira kader demekti ve payına düşen anlamına geliyordu. İşte Platon’un varlık felsefesi de bir pay alıp verme felsefesidir. Platon, ünlü Mağara alegorisinde açıkladığı mağaranın içinde duyular aracılığıyla duyumsayarak yaşanan dünya ile zihin aracılığıyla düşünülür olan dünyayı birbirinden ayırmıştır. Düşünülür dünya idealar dünyasıdır. Zamandan ve mekândan münezzehtir. 

Zaman ve mekân içinde ancak var olabilen duyular dünyası ise ideaların bir yansımasıdır. İdealardan pay alır ve aldığı pay ile var olabilen bir varolandır.

 

A. Güreşçioğlu