Ölmeden evvel seyredin- 4

Üç Kardeş, Biri Yaşamalı, Biri Ölmeli, Biri Karar Vermeli

'Ne zaman?' dedi Ay yıldızlara. 'Yakında' dedi onu eve takip eden Rüzgâr. 'Kim?' dedi ağlamaya başlayan bulut. 'Benim' dedi atlı, kemik kadar sert. 'Nasıl?' dedi yeri eriten Güneş. 'Neden?' dedi akmayı reddeden nehir. 'Nerede?' dedi sesi olmayan gök gürültüsü. 'Burada' dedi atlı ve çekti silahını…"

Hayatın’da spagetti western izlememiş olanımız yoktur herhalde. En azından "İyi kötü çirkin" filmini görmemiş olan yoktur. Western tür her zaman ilgimi çekmiş bir tarzdır. Bu konuda John Wayne ve Clint üstüne tanımam. Western sineması 1800’lü yıllarda Amerikan kültürüne has bir özellik taşısada bu tür, diğer ülke sinemalarının da ilgisini çekmiş ve başta Türkiye olmak üzere, ispanya, Almanya, İtalya, Fransa gibi ülkelerde western sinemasından örnekler vermiştir. Avustralya tarihinde ise tıpkı Amerika’da olduğu gibi vahşi batı özelliklerini taşıyan dönem yaşanmıştır. İngiltere egemenliğinde olduğu 19 yy. boyunca Avustralya’nın geniş ucu bucağı olmayan topraklarında adeta bir vahşi batı yaşanmıştır.

İşte filmimiz böyle bir dönemde geçiyor. Senaryosunu ve müziklerini ünlü Avustralya’lı besteci, solist ve yazar Nick Cave’nin yaptığı sıra dışı bir western. Aynı zamanda, drama, macera, ve felsefi yönü ve olağanüstü oyuncu performansları ile izlenmesi gereken bir film.

1880'lerde geçen film, polisle silahlı bir çetenin çarpıcı çatışmasıyla başlıyor. Emniyet Müdürü Stanley tarafından ele geçirilen Charlie Burns ve kardeşi Mikey, vahşi ve dengesiz ağabeyleri Arthur ile birlikte hunharca işlenmiş bir suç yüzünden aranmaktadır. Charlie Burns (Guy Pearce), yerel hukuk adamı Stanley’den (Ray Winstone) inanılmaz bir teklif alır. Küçük kardeşi Mikey’i idamdan kurtarmak için ağabeyi Arthur’u bulup öldürmesi gerekmektedir.

Charlie, intikam, sadakat ve vicdanı arasında savaş verirken, Stanley, İngiltere’deki uygar yaşamından vazgeçer ve kanunları ve düzeni koruyup masum eşi Martha’yı (Emily Watson) çevresindeki vahşilerden korumaya çalışır.

Sürekli bölgeye Medeniyeti getireceğini söyleyen yüzbaşı, bir yandan kardeşi kardeşi kırdırırken, diğer yandan da yerli halk(aborjinleri) öldürmektedir. Günümüzde de aynı çelişkiyi görmüyor muyuz. Bazı ülkeler, demokrasi getiriyoruz bahanesiyle işgal edilip yok edilmedi mi.

İşgalin yarattığı bir durumla bir araya gelen medeniyet ile ilkeliğin tezatlığını entelektüel bir perspektifle inceleyen 'Proposition' insanın ne Batılı anlamdaki kadar modern, ne de doğadaki kadar vahşi olabileceğini düşündürüyor. Şerifin de, ağabeyinin de yolunu seçmeyen Charlie'nin "şimdi ne yapacaksın" sorusuna cevap vermemesi ise mutlak bir gerçeğin olamayacağını simgeliyor. Bizi çok ciddi bir soruyla karşı karşıya bırakan yönetmen, tıpkı gerçeğin kendisi gibi filmini de ucu açık bırakıyor.

Birinci sınıf bir senaryo, görüntü, müzik ve oyunculuğun sergilendiği bu filmi ben başucu filmlerim arasına alıyorum. Nick cave’in kulağımızı okşayan müziği ve şiir gibi senaryo, ve Avustralya’nın muhteşem manzaraları eşliğinde Proposition bize unutulmaz bir 100 dakika yaşatıyor. Bitmesini istemediğim için sık sık saate baktığım ender filmlerden biri olan “Kanlı teklif” i ne yapıp edip izleyin derim.

Film uluslararası alanda 13 ödül kazanmış. Birçok dalda ise aday olmuş.

Nick Cave Kimdir : Nicholas Edward Cave (doğum 22 Eylül 1957) Avustralyalı bir rock müzisyeni, şarkıyazarı, kitap yazarı, senaryo yazarıdır; çok yoğun olmasa da bir aktörlük kariyeri de vardır. Nick Cave, en çok rock'n'roll grubu Nick Cave and the Bad Seeds ile ve Amerikan müziğine ve onun köklerine duyduğu büyük ilgiyle tanınır. Şu an Birleşik Krallık'ta ikâmet etmektedir.Cave, Dawn ve Collin Cave'in çocuğu, Tim (d. 1952), Peter (d. 1954) ve Julie'nin (d. 1959) kardeşi olarak küçük Avustralya kasabası Warracknabeal'da doğdu.Çocukluğunda, Cave ilkin Warracknabeal'da ve sonra da Wangaratta'da olmak üzere Avustralya'nın kırsal Victoria bölgesinde yaşadı. Babası bir İngiliz Dili ve Edebiyatı öğretmeni, annesi ise kütüphaneciydi. Bir Anglikan olarak yetiştirildi ve Wangaratta Katedrali'nin çocuk korosu'nda şarkı söyledi. Yerel okulundaki idareyle başı sürekli derde girdiğinden ailesi 1970 senesinde onu okumak üzere Melbourne'deki Caulfield Grammar School'a yatılı olarak gönderdi. Ertesi yıl ailesinin Melbourne'ün bir banliyösü olan Murrumbeena'ya taşınmasıyla beraber bir "sabahçı" oldu. Evlerinde bir piyano vardı ve Cave, koro şefi Norman Kaye'in gözetimindeki okul korosuna katıldı.

FİLMİN KÜNYESİ

Yönetmen : John Hillcoat
Senaryo : Nick Cave
Müzik : Nick Cave, Warren Ellis
Görüntü : Benoît Delhomme
Oyuncular : Guy Pearce , Ray Winstone , Emily Watson
Tür : Aksiyon, Dram, Western
Yapım : Avustralya, İngiltere
Yapım Yılı : 2005
Dil : İngilizce
Süre : 104 dakika
Puan : 9/10

Kaynak www.yesilcam.gen.tr

Erhan IŞIK