Rüzgar enerjisi yatırımları ve arazi fiyatları

Türkiye’de rüzgar enerjisi yatırımları, çağdaş standartlara yaraşır, verimli, güvenli, temiz enerji üretimi için yaşamsal önemdedir. Henüz istenilen düzeyde değildir. Oysa, yeni, yenilebilir, sürdürülebilir enerji üretiminde yönelmemiz gereken seçeneklerin başında, rüzgar enerjisi gelmektedir.

Habere göreyse (1) Çanakkale, Amasra ve Bozcaada ile birlikte Türkiye'nin en çok rüzgâr alan bölgesi olarak bilinen Bandırma, rüzgar ve elektrik üretimine ilişkin büyük çaplı enerji yatırımları için "cazibe merkezi" haline gelmiş bulunmakta. “Bandırma-Çanakkale Yolu üzerindeki Buğdaylı, Edincik, Bezirci, Paşaçiftlik, Hıdırköy ve Şirinçavuş köyleri ve çevresindeki geniş tarım arazileri, son 2 yıldır yatırımcıların yeni gözdesi olmuş” durumda… Bundan mutluluk duymak, geleceğe umutla bakmak ancak bazı konuları da ihmal etmemek gerek…

Öncelikle belirtmeliyim ki, burada toprak mülkiyetinin el değiştirmesi kadar tarım sektöründen enerji sektörüne, üretim biçiminde “dönüşüm” söz konusudur. Enerjide başlıca pazarlama alanı endüstri olduğu için de, sektörler arası geçişin, tarım ile sanayi arasında gerçekleştiği anlaşılmaktadır.

Bu durum; genel kalkınma kuramları açısından, sanayinin daha etkin katma değer yarattığı ve sonuçta konutlarda -ve belki yine tarımda- kullanılacak enerjinin üretilmesi amaçlı bir yatırım söz konusu olduğu için olumlanabilir. Ancak tarımın da giderek stratejik bir sektör haline geldiği ve tarım üretiminin en az enerji üretimi kadar desteklenmesi gereği bir kez daha anımsanmalıdır.

O arada, köylülerin arazilerini satması, elde edilen para, bazılarının yaptığı gibi, turizm amaçlı başka yatırımlara dönüştürülürse daha uygun sayılabilir. Haberde “arazilerin 10-15 katı” artması çarpıcıdır ancak kamunun okuma alanı bundan çok daha derinlikli bir bakışı gerektirir.

Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattının Ceyhan’daki arazileri 40 katı kadar değerlemesi haberinde de olduğu gibi, bu türden büyük yatırım potansiyeli taşıyan, mülkiyetin yoğun olarak el değiştirdiği, dahası üretim faktörlerinin biçim değiştirdiği ve dönüştüğü alanlarda geçici “Bölge ya da Proje bazlı Yatırım Değerlendirme Ajansları” oluşturularak köylüler bilgilendirilebilir.

O arada kooperatifleşme de özendirilerek, arsa, arazi satışlarının hakça gerçekleşmesi kadar belki yeni yatırım alanlarına o yatırımın yapıldığı çevrede yaşayan ya da o yatırıma olanak sağlayan kişilerin de (kooperatifleri aracılığıyla) katılması önerilebilir.

Proje bazlı yatırım ajansları ile kooperatiflerin iş birliğinin olası bir yararı da, köylülere- yeni durum nedeniyle yeni iş tutması beklenenlere, meslek ve beceri kazandırılması konusundan yardımcı olabilme potansiyelidir.

Evet bir yatırım haberinin düşündürdükleri bunlar. Eğer Proje ve bölge bazlı esnek ve geçici yatırım danışmanlık ajansları oluşturulursa ve yanı sıra kooperatifleşme de özendirilirse, herkes ve her kesim için en başta da ülkemiz için daha uzun soluklu, daha kalıcı sonuçlar sağlanabilir.

Geriye köylülerimiz için hayırlı, uğurlu olmasını dilemek ve ulusal kuruluşlardan enerji başta olmak üzere -özellikle de alternatif enerji kaynaklarına- yatırım yapanları kutlamak kalıyor.

Hurriyet Gazetesi