Sokrat semineri

Sokrat Semineri Sokrat semineri üst düzey bir metnin grupla çalışarak anlaşılmaya çalışılmasıdır. Öğrencileri üst düzey, derin anlamlar bir metin üzerinde çalışarak, metni analiz ederek grupça tartışarak metindeki derin anlama ulaşmaya çalışırlar. Bu teknikte öğrencileri üst düzey metni okuma, dinleme, analiz etme, yorumlama, anlama ve tartışma amaçları ile ele alırlar. Metnin bu yapısı tartışmayı zenginleştir. Seminere tüm katılanlar metni okumalı, anlamaya çalışmalı, metni analiz etmeli ve yorumlamalıdır.

Özellikleri

Aktif öğrenme yaklaşımıdır Okuma ve tartışma stratejisi olarak kullanılmaktadır Öğrencilerde eleştirel düşünme ve entelektüel olgunluk becerilerini geliştirir Öğrencilerin demokratik ve sosyal becerileri ile tartışma yeteneklerinin gelişmesine yardımcı olur

Anahtar elemanları ya da kavramları

Üst düzey metin (metin tabanlı tartışma) Sınıf ortamında grupla tartışma Sorular

Metin: Önemli, güçlü ve derin değerler ve fikirler içermelidir. Metin üst düzeyde olmalıdır, ama bu düzeyin dozu yine öğrencilere göre ayarlanmalıdır, metin belli bir dozda belirsizlik içermelidir. Ama bu belirsizlik öğrencilerin metni çözümlemekten vazgeçmelerine neden olmamalıdır. Metin aynı zamanda farklı bakış açıları ve farklı yorumları çağrıştırıcı olmalıdır. Gazete makaleleri, şiir, dergi, ünlü deneme veya konuşmalar, sanat, müzik ...üzerine yazılmış yazılar olabilir. Metin adelet, eşitlik, etik, güzellik, gerçek vb. gibi soyut konuları ele alıcı olabilir. Sınıf ortamı: Tartışmaya uygun olmalıdır. Daire ya da kare şeklinde düzenlenmelidir. Öğrenciler birbirlerini görebilmeli ve rahatça etkileşebilmelidir. Tartışma kuralları belirlenmelidir. Sorular: Metni çözümleyici önceden hazırlanmış sorular olmalıdır. Sorular açık uçlu olmalıdır. Sorular metni analiz etmeye, anlamaya, tartışmaya yönlendirici olmalıdır. Sorular üç çeşittir:

Sokrates seminerine özgü metni yorumlaya ve anlaya yönelik sorular Doğrudan metinden yararlanılarak cevaplanabilen metinle ilgili sorular Seminere ilişkin öğrencilerin kendi yorumlarını paylaşmalarını sağlayıcı sorular

Örnek metni yorumlama hizmet eden anahtar sorular:

Metin ana fikri veya altta yatan değeri nedir? Yazarın amacı veya bakış açısı nedir? Belirli bir cümle ya da bölüm ne anlama geliyor? Bu metin için en iyi başlık ne olabilir? Metinde en önemli kelime / cümle / paragraf nedir?

Örnek tartışmaya yönlendirici sorular:

Farklı bakış açıları nelerdir? Metindeki savunaları kanıtlayan en önemli deliller nelerdir? Metinle ilgili sizin fikirleriniz neler? Metindeki fikirler sizi nasıl etkiledi? Metindeki savunular fikirlerinizi değiştirmenize neden oldu mu?

• Örnek seminer kapanış soruları: ,

Metindeki fikirleri ile pratik yaşam arasında ne tür ilişkiler ver? Bunlar ne anlama geliyor Bize kişisel olarak neler katıyor? Metindeki fikirler neden önemlidir Metindeki fikirleri ne kadar doğru ve gerçekçi buluyorsunuz? Yazara katılıyor musunuz?

Örnek semineri değerlendirme soruları:

Derin ve üst düzeyde bir düzeyde metin anlamaya çalışmak size neler hissettirdi? Nasıl bir tartışma süreci oldu, tartışma normları ve süreci uygun muydu?

Sokrat semineri üç düzeyde düşünülmeli ve planlanmalıdır: Seminer öncesi, seminer sırası ve sonrası. Seminer öncesi

Seminerin amacına uygun üst düzey bir metnin hazırlanması Metnin sınıfa getirilmesi ve seminer amacının öğrencilere tanıtılması Metnin öğrencilerce okunması Seminere katılacak öğrencilerin belirlenmesi (iyi hazık yapan istekli öğrenciler katılmalıdır) Sınıfın tartışmaya uygun U, daire ya da kare biçiminde düzenlenmesi Tartışma kurallarının konulması

· Söz alarak konuşun · Birbirinizi dinleyin, söz kesmeyin · Birbirinize saygılı olun · Metin üzerinde görüş bildirin konunun dışına çıkmayın · Fikrinizi söyleme konusunda istekli ve cesur olun · Fikirlerinizi değiştirmeye açık olun Seminer sırasında

Tartışma normlarına uyulmalıdır Öğretmen ya da bir yönetici tartışmayı yönetmelidir Metni anlamayı ve yorumlamayı sağlayıcı açılış soruları ile tartışma başlatılmalıdır Sorulara verilen cevaplara göre katılımcıların görüşlerini ayrıntılandırıcı genişletici sorular sorulmalıdır. Tartışmayı yönlendirici sorularla tartışmaya devam edilmeli farklı yorumlar ortaya konulmalıdır. Tartışmanın sonuna doğru tartışmayı kapatıcı, toparlayıcı, özetleyici sorular sorulmalıdır

Uygulanışı: 50-80 dakika sürebilir, 25 ya da daha altıda sayıda gruplarla uygulanabilir.Ama ideal öğrenci grubu 13-15 kişi olmalıdır. Küçük yaş gruplarında etkili uygulanamaz. Zorlayıcı ve üst düzey metinler kullanılmalıdır. Öğrencilerde eleştirel ve analitik düşünme, tartışma becerilerinin gelişmesi sağlanır. Öğrencilerin entelektüel olgunluk kazanmalarına yardımcı olunur. Metnin anlaşılmasına her katılımcı katkı sunar. Metnin anlaşılmasında aktif katılım ve işbirliği vardır. Öğretmen seminer sürecinin hem kolaylaştırıcısı hem de katılımcısı olabilir.Öğrencileri cesaretlendirmeli teşvik etmelidir. Konuşmaya davet etmelidir.

Seminer sonrasında Seminer sürecini semineri değerlendirme soruları ile değerlendirin, öğrencilerin seminer deneyimlerini paylaşmalarını sağlayın Sokratik seminere sınıfın tümü katılmayabilir. Sınıfın bir bölümü katılabilir, aktif olarak tartışabilir, diyaloglarda bulunabilir. Bir bölümü gözleyici ve dinleyici olabilir. Hatta uygumalama akvaryum tekniğinde olduğu gibi içe içe çember şeklinde öğrenciler oturtulabilir. İç çemberdekiler katılımcı, dış çemberdekilerde gözleyici ve dinleyici olabilir. Seminer sonunda aşağıdaki sorular hem katılımcılara hem de gözleyicilere sorularak seminer değerlendirilebilir.

Oturumu mantıklı mı? Ne kadar derin gitti? Herhangi bir kaçırılan fırsatları daha gitmek mi? Insanların birbiriyle nasıl tepki verdi? Ne tür sorular soruldu? Herkes katılabilir mi? Görüşlerini farklı noktada mıydı? Kişisel yaşamlarıyla bağlantılar yapılmış mıydı? Ulaşılan sonuçlar menun edici mi? Dinlediklerinden neler öğrendin? Seminer sizde fikir değişikliklerine neden oldu mu?

Sokrat seminerinin planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesinde aşağıdaki ölçütler dikkate alınmalıdır.

İlişki Derinlik Mantık Sorular soruşturma Katılım Çeşitli bakış açıları Metin alıntıları, metne gödermeler Sentez Berraklık Yanıt Kapsam Saygı

Fikret KONCA / Program Geliştirme Uzmanı

www.fikretkonca.net

Konu İle İlgili Ayrıntılı Bilgi İçin Kaynaklar

1- Ball, Wanda H., & Brewer, Pam. (2000). Socratic seminars in the block. Larchmont, NY: Eye on Education

2- Metzger, M. (1998). Teaching Reading: Beyond the Plot: Uusing Socratic seminars in high school education. Phi Delta Kapan. November 1, 1998:80, s: 240(1)

3- Socratic Seminar A Reading and Discussion Strategy. (enrollment.pps.k12.or.us)

4- Tanner, M. L. & Casados, L. (1998). Promoting and studying discussions in math classes, Journal of Adolescent & Adult Literacy, 41, 5, 342-351

. 5- Tredway, L. (1995) Socratic Seminars: Engaging Students in Intellectual Discourse. Educational Leadership 53(1), 26-29

6- Walter, P. Teaching Background: Socratic Seminar. (http://www.nwabr.org, Erişim: 08.01.201)