Tıbbi Fotoğrafçılık II

Tıbbi Fotoğrafçılık: Yirminci Yüzyıldaki Gelişmeler

Derleyen, Çeviren: Prof Dr Hakan YAMAN

Tıbbi fotoğrafçılığın yirminci yüzyılına ilişkin çalışmalar anatomi, antropometri, kinetik, histoloji, patoloji, ortopedi, dermatoloji, oftalmoloji, ağız-diş sağlığı, adli tıp ve stereofotoğrafi alanlarında olmuştur. Medikal illüstrasyon tamamen olmasa da yerini yavaş yavaş fotoğrafa bırakmaya başlamıştır.

Anatomi, postür, antropometrik çekimler için ışıklandırma önem arz etmekteydi ve bunun için uygun stüdyo koşulları sağlanmalıydı. Bunun için tamamıyla beyaza boyanmış stüdyolar hazırlanmıştır. Ameliyat öncesi ve sonrası çekimler için kullanılan mekanlar yanı sıra bu tarz stüdyolar genelde otopsi salonlarında kurulmuştur. Her kurum kendi ihtiyaç ve mali olanaklarına göre yapılanmaya gitmiştir.

Biyolojik Fotoğrafik Birliği’nin (Biologic Photography Society-BPS) yayın organında yayınlanan literatürü inceleyecek olursak, özetle biyolojik ve dolayısıyla bir altı kolu olan tıbbi fotoğraf alanında 20. Yüzyılda aşağıdaki gelişmeler olmuştur:

1932—Carl D. Clarke: Ana ışık ile yukarıdan 45 derece açıyla aydınlatılma.
1932— Ferdinand Harding:  Radyografların kopyalanması ilkeleri.
1933— Chester F. Reather: Embriyoların  stereofotomakrografileri.
1935— Ralph Creer: Rahimağzı fotoğrafı.
1935—H. M. Dekking: Göz fotoğrafçılığına ilişkin kapsamlı makale.
1935 —Ferdinand Harding: Eklem hareket açıklığı için fantom fotoğrafları.
1937— Harvey W. Spencer: Diş fotoğrafçılığına ilişkin makale.
1937— Louis A. Waters: Kızıl ötesi fotoğrafları dahil olmak üzere adli fotoğrafçılık.
1938--- Ferdinand Harding: Skolyoz fotoğraflarının standardizasyonu.
1941 — Ferdinand Harding: Ayakların tabandan görüntüleme standartları.
1942 ---Tibor Benedek: Hastaların mor ötesi fotoğrafları.
1942—John V. Butterfield: Fotomikrografide optimal kalitenin elde edilmesi.
1942— William Payne: Diş fotoğraflarının kopyalanması.
1943— Jay T. Fox: Kodakrom ile fotomakrografi.
1943—Roger P. Loveland: Kodakrom ile fotomikrografi.
1944— John A. Maurer: Fotomikrografik pozlama sürelerinin fotoelektrik pozometre ile hesaplanması.
1944—Edmond J. Farris: Ratların özel olarak tasarımlanmış bir kafeste otomatik sinematografisi.
1947—Phillip H. Mott: Somatotipleme için hassas ışıklandırma ve poz verme.
1948—Fritz Goro:  Pıhtılaşmış kanın tespitinde fotoğrafik inceleme.

Savaş sonrası tıbbi fotoğrafçılığının standardizasyonunda Kraliyet Fotoğraf Topluluğunun (the Royal Photographic Society) önemli katkıları olmuştur. 1948 yılında yapılan toplantıda terminoloji, fotoğraf ebatı ve şekli, ölçeği, aydınlatılması, film ve filtreler, konumlandırma/pozisyon, negatif banyo, banyo sonrası işleme (noktalalama, rötüşleme, opaklaştırma) ve baskı kalitesi ve renk kalitesi konusunda tüm tıbbi ve bilimsel fotoğrafçılık ürünleri ile ilgili standartlar geliştirilmiştir.

Dergide yayınlanan makalelere dayanarak tıbbi fotoğrafçılığın kronolojisine devam edecek olursak aşağıdaki gelişmeleri gözlememiz mümkündür:

1951—Oscar W. Richards: Üç boyutlu sitohistoloji faz fotomikrografisinde kontür hatlarının üretilmesi.
— Machteld E. Sano: Doku kültürlerinde sinefotomikrografi.
—H. G. Kobrak: İç kulağın makrografik stroboskopik sine incelemesi.
1952—J. D. Brubaker: Optik endoskopiye ilişkin makale.
1953— Charles E. Engel: Ayak izlerinin fotoğraflanması.
—Lewis W. Koster: Time-lapse sinemikrografi.
1954—Robert S. Warner: Kırsal bölgelere audio-visual seminer/ eğitim malzemelerinin dağıtılması.
1955—Albert Averbach: Adli patoloji.
1956— Bernard M. Spinell ve Roger P. Loveland: Fotomikrografide flaş ilüminasyonu.
—J-M.D. deMontreynaud: Bronkoskopik fotoğraf ve sinematografi makalesi.
1957— F. D. Wallace: Nöropsikiyatrik fotoğraf ve sinematografi.
1957— Douglas C. Anderson: Elektronik flaş fotomakrografi.
---Howard E. Tribe ve Ralph L. Shelton, Jr.: İnsan larinksinin sinematografisi.
—Symposium Yazarlar:  104 sayfa ve 8 sayfa renkli fotoğraflı bilim ve eğitimde kullanılmak üzere biyofotoğrafinin iletişimde kullanımı kılavuzu.
1958— Arthur Smialowski: İnsan gözünün klinik fotoğrafisi.
1960— Stanley Klosevych: Faz kontrast fotomikrografisi.
—W. H. Oldendorf, M.D: Radyografları çoğaltmak için substraksiyon yöntemi.
1965—E. Lynn Baldwin: Polaroid Vektografisinde stereo baskı oluşturma.
1950—Wilmot Castle Explosion-Proof Light: Ameliyathane aydınlatması.
1952— Intraflex Body-Cavity Camera: 16 mm’lik anatomik açıklıkları fotoğraflama aygıtı.
— Mighty Midget: Elektronik flash ring flaşı.
1953— Kodak Analyst Projector: Kinetik çalışmaları için stop-motion cihazı.
—Kodak Ektalith Proçesi: Kısa renkli baskı yöntemi.
1954— Fenjohn Underwater Still Camera: 120 ya da 70 mm filmli.
1955— Kern Kolpografı: Elektronik Flaşlı.
1956— Diafix 35 mm Strip Printer.
1957— Pageant Sound Projector, Magnetic-Optical Model. Radyodalgaları ile uzaktan kumanda.
1958—Alpha Makro-Kilar, 40mm, f/2.8 Lens; 2 inches to infinity, pre-set diaphragm.
—LogEtronic Contact Printer.
—Oscar Fisher Compact Silver Recovery Unit.
1959— Hershey Hi-Pro Speedlight.
1960—Olympus Auto-Eye Camera.
1962— Portable Cinema Light: 18 m uzağı aydınlatır, 6 dk süreli ve bir saatte şarj edilebilir.
1963— Nikkorex 35 Zoom Camera: İlk zoom özelliği olan kompakt kamera.
1965—Zeiss Ultraphol II Camera Microscopy; 4 X 5.
— Bausch and Lomb Light Wire: fiberoptikli.
1967— Olympus Gastro Camera
1968— Tungsten-halojen lambaları.
1970—Motor-driven NIKON F Camera: scintillation kaydı için.
1971--- The Pako 17B film processor.
1973—The improved Eastman Versamat Film Processor.
1974--- The Zeiss Axiomat: Modüler araştırma fotomikroskopu.
1976--- Kalart Victor Model 90; TV, 16mm optikal ses projektörü.
---Kodak Royalprint Processor: 55 saniyede baskı ve kurutma. s/b.
1978—Leitz Dialux 20 Mikroskop
1979—Philips Color Head
---The Singer/ Kodak Company Caramate ve Ektagraphic saydam projektörleri.
1978--- Leo Leverage: PLATO Computer Terminal ve the Thompson-CSF videodisc player.

1980’den sonra ise artık bilgisayarlar ve dijital teknoloji fotoğrafçılığın kullanım alanına girmeye başlamaktadır. DX kodlaması 35-mm filme kazandırılmıştır.

1980--- SONY ilk tüketici camcorder’inin lansmanını yaptı.
1984--- Canon ilk electronik (dijital) fotoğraf makinesini çıkarmıştır.
1985---Minolta dünyanın ilk auto-focus SLR sistemini piyasaya sürmüştür (Maxxum).
1987--- Kodak ve Fuji ilk ekonomik tek kullanımlık fotoğraf makinelerini tanıtmıştır (Kodak Fling ve Fuji Quicksnap).
---Canon RC-760 still video camera sunulmuştur.
 1988---Q-PIC floppy disc camera 1990’lı yılların dijital kameralarının öncüsü olmuştur.

Görüldüğü üzere yirminci yüzyıl fotoğrafın ve özellikle tıbbi fotoğrafçılığın ivmeli biçimde gelişimine neden olmuştur. Yukarıda ulaşılabilinen kaynaklara dayanarak kronolojik yöntem ve teknolojiye dair döküm sunulmuştur. Temelini fotoğraftan alsa da bazı yöntemlerin günümüzde amatör ve sanatsal fotoğrafta kullanılmadıkları, bazı yöntemlerin ise yeni gelişen radyodiyagnostik yöntemlere yerlerini bıraktıklarını görmek mümkündür.

Disiplin olarak tıbbi fotoğrafçılık bilimsel fotoğrafçılığın bir alt kolu olarak dünyada bazı köklü dernek, topluluk ya da birliklerde varlığını sürdürmektedir. 

Tıbbi fotoğrafçılardan ise fotoğraf ve ilgili teknolojilerle ilgili bazı becerilere sahip olması beklenir. Bu nedenle özellikle ikinci dünya savaşından sonra Kraliyet Fotoğraf Toplululuğu ya da Biyolojik Fotoğraf Birliği gibi örgütler tarafından eğitim proğramı ve eğitim kurumlarının kurulmaları konusunda çalışmalar yapılmıştır.

Tıbbi fotoğrafçıların çalıştıkları kurumun beklenti ve ihtiyaçları ölçüsünde bazı hizmetler vermesi beklenir. Bunlar, kızıl ötesi ya da mor ötesi yansıtılmış floresan görüntüleme teknikleri, endoskopik-bronkoskopik-laparaskopik ya da fiberoskopik fotoğraflama, ağız içi fotoğrafçılık, stereo-görüntüleme ve fotogrametri, kontür haritalama, fotomakrografi ve fotomikrografidir. Geçmişte tıbbi fotoğrafçıların geleneksel olarak reprografiler, tablolar, eğriler, graflar ve radyograflar hazırlamaları beklenirdi geçmişte. Hatta bilgisayar ve yazılımları yaygın değilken tıbbi içerikli saydamlar da kendileri tarafından hazırlanırdı. Dijital devrim ile birlikte poster hazırlama, sunum hazırlama işlemleri de foto-film merkezi, yani tıbbi fotoğrafçılar tarafından hazırlanmaktadır.

Kaynaklar:

• 1.   Nayler JR. Clinical photography: a guide for the clinician. J Postgrad Med.2003; Sep;49(3):256-62.
• 2.   Stack, L., Storrow, A., and Patton, D.. Physician’s Handbook of Clinical Photography. Philadelphia: Hanley and Belfus.2000.
• 3.   Vetter, J. P. (ed.). Biomedical Photography. Boston: Focal Press.1992.
• 4.   Peres, Michael R. The Focal Encyclopedia of Photography: Digital Imaging, Theory and Applications, History, and Science. Amsterdam: Elsevier/Focal Press. 20007.
• 5.   Barut C, Ertilav H. Guidelines for standard photography in gross and clinical anatomy. Anat Sci Educ. 2011 Nov-Dec;4(6):348-56. doi: 10.1002/ase.247.
• 6.   Uzun M, Bülbül M, Toker S, Beksaç B, Kara A. Medical photography: principles for orthopedics. J Orthop Surg Res. 2014 Apr 5;9:23. doi: 10.1186/1749-799X-9-23.
• 7.   de Meijer PP, Karlsson J, LaPrade RF, Verhaar JA, Wijdicks CA. A guideline to medical photography: a perspective on digital photography in an orthopaedic setting. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc. 2012 Dec;20(12):2606-11. doi:10.1007/s00167-012-2173-5.
• 8.   Medical and scientific photography. Erişim:http://medicalphotography.com.au/about.htmlErişim Tarihi: 24.07.2019.
• 9.   Young S. Research for medical photographers: photographic measurement. J Audiov Media Med. 2002 Sep;25(3):94-8.
• 10. Shapter M. Perception of depth in photographs. J Audiov Media Med. 1999Jun; 22(2): 71-4.
• 11. Vachiramon A, Wang WC, Tovee M. A lighting approach for clinical photographs of the face. J Contemp Dent Pract. 2006 May 1;7(2):153-9.
• 12. Gilmore J, Miller W. Clinical photography utilizing office staff: Methods to achieve consistency and reproducibility. Journal of Dermatologic Surgery and Oncology. 1988;14(3):281-286.
• 13. Gibson HL. The Biological Photographic Association, Its Half Century (BPA 1931-1981). Biological Photographic Association.1981.
• 14. Warren L, ed. Encyclopedia of twentieth-century photography. Vol. I-III.  New York : Routledge, 2006.