Tonsil olarak da adlandırılan bademcikler, dilin arka kısmında boğazın her 2 yanında bulunan, bağışıklık sistemimizin yardımcısı olan bir organımızdır. Vücuda giren bakteri/ virüs cinsi mikropları yakalayarak, vücudun mikroplarla savaşmasına yardımcı olur. Vücuda giren bazı bakteri ve virüsler, bademciklerin bu etkisine rağmen yok edilemez ve bademciklerde çoğalarak bademciklerin iltihaplanmasına neden olurlar. Genellikle  farenjit,  yani  farinks(yutak)  bölgesinin  de  iltihabı ile  birlikte  daha  çok  2  yaştan  büyük  çocuklarda  görülür.

Belirtileri

Hastalık yüksek ateş ile aniden başlar kusma baş ağrısı halsizlik gibi genel belirtilerin yanında boğazda kuruluk yanma ve ağrı hissi vardır, boğaz ve bademcikler kırmızı ve şiştir,  bazen bunun üzerine beyaz iltihap da eklenebilir, boyundaki  lenf bezleri şişebilir.

Bademcik İltihabı Neden Olur?

Etken genellikle  A grubu  Beta hemolitik Streptokoklardır, halk arasında buna beta mikrobu, beta virüsü gibi isimler de verilmektedir. Ayrıca adenovirüsler,  influenza virüsleri, coxackie virüsleri  ve parainfluenza virüsleri gibi bir çok virüs bademciklerde enfeksiyona yol açabilir.

Birçok  virüs  genelde  sadece  kızarıklık yapar,  ancak  beyaz iltihap  yoktur,  bu  durumda  da  çoğu  zaman  antibiotik  vermenin  bir  anlamı  olmayacaktır. Üzerinde  beyaz  iltihap  varsa, bu  durum  sıklıkla  Beta  enfeksiyonundan  kaynaklanır,  beta  testi  pozitifse  10  gün  antibiotik  mutlaka  şarttır. Halk  arasında  Öpücük Hastalığı  da  denen Epstein-Barr  virsü  (EBV) enfeksiyonları  da  Betaya  benzer  şekilde  beyaz iltihap  yapabilir,  antibiotikten  3  gün  sonra  düzelmiyorsa  şüphelenilebilir,  bazı  özel  kan  testleri  ve  kanın  mikroskopta  incelenmesiyle  tanı  konabilir. Bazen  Adenoivrüs  de  Betayı  taklit  edebilir.

Ancak  sık  tekrarlayan  beyaz  iltihap+ ateş  tablosu  enfeksiyon  değil,  periyodik  ateş  yapan  hastalıklardan  PFAPA sendromundan da  kaynaklanıyor  olabilir. Halk  arasında 

Tanı:

Genellikle  hızlı  beta  testi  veya  boğaz  kültürü  yapmak  yeterlidir,  bazen belirtiler  uzar  ve tedaviye yanıt  alınamazsa,  boğaz  sürüntüsünde  diğer  virüsleri  aramak,  veya  Ebstein  Barr  virüsü  için  kan  testleri  yapmak  gerekebilir.   

Tedavisi:

Bademcik iltihabında tedavi daha çok olacak komplikasyonları önlemek için yapılır. Bademcik enfeksiyonun en çok korkulan komplikasyonu  özellikle beta mikrobuna karşı ortaya çıkan akut romatizmal ateş(ARA) ve akut glomerülonefrittir. Beta düşünülüyorsa genellikle  penisilin ve  amoksisilin klavulonat gibi  penisilin türevi antibiyotiklerle tedavi edilir.  Ancak beta negatifse, herhangi  bir  bakteri lehine  bir bulgu yoksa, viral bir tonsillit, bademcik iltihabı olduğu düşünülerek antibiyotik verilmez. Bunun  yanında ateş kontrolü için ateş düşürücüler, yatak istirahati, bol sıvı alımı, bol  meyve yeme ve bitki  çaylarının içilmesi hastalığın iyileşmesinde yardımcı tedavilerdir.

Komplikasyonları

Bademcik iltihabı çoğu zaman kendi kendine iyileşebilir,  ancak tedavi edilmediğinde veya tedavi yarım bırakıldığında bazen çevre dokulara ve kana yayılarak bazı komplikasyonlara neden olabilmektedir; o yüzden  her  halikarda  uygun  tedavi  yapılmaktadır. En sık görülen ve  korkulan komplikasyonları Akut Romatizmal Ateş-ARA (Kalp Romatizması)ve  Akut Glomerülonefrittir (böbrek iltihabı). Bunlar  sadece  Beta  mikrobuna  bağlı  bademcik  iltihabında  görülür.

Peritonsiller  apse denen, bademcik çevresinde apse de  sıklıkla  görülür. Kana mikrop  karışması  dolayısıyla  zatürre,  hatta  menenjit  ve  kemik-eklem  iltihabı  gibi  birçok  uzak  organa  da  kan  yoluyla  yayılabilir.

Kaynak:http://www.doktoramcam.com/Makale/Detay/bademcik-iltihabi/802

Bu makale de ilginizi çekebilir

Soğuk Algınlığı Hakkındaki Bilimsel Gerçekler