Tükenmişlik Sendromu Belirtileri ve Çözüm Yolları

Son günlerde yaptığınız işlerde verimli olamadığınızı ve isteksiz olduğunuzu düşünüyor olabilirsiniz. Sürekli bitkin, mutsuz, öfkeli ve sabırsız hissediyorken sosyal olarak yeterince aktif değilseniz ''Tükenmişlik'' noktasında olabilirsiniz.

Tükenmişlik sendromu nedir?
Tükenmişlik sendromu geniş bir zaman diliminde kişinin bitkin düşmesi, çevresindeki olaylara ve gelişmelere karşı çabasının ve motivasyonunun azalmasıdır. Günümüzün stresli ve oldukça yoğun iş ve yaşam ortamlarında bireyler, tükenmişlik durumu ile daha fazla karşı karşıya kalmaktadır. Amerikan Psikoloji Derneği'ne göre, tükenmişlik durumu kişinin uzun süren bitkinlik durumu, isteksiz olması, enerjisinin olmadığından ve sürekli mutsuz olduğundan yakınması olarak tanımlanıyor.

Uzun süren stres durumlarında kişi kendine tehdit olarak gördüğü stres halini ortadan kaldırmaya çalışır fakat tüm çabalara rağmen stres durumunun devam etmesi nedeniyle kişi bir noktadan sonra bu durumla başa çıkamayacağını düşünmeye başlar. Bunun sonucu olarak zihin ve beden ''tükenme'' aşamasına geçer. Normalin üzerinde çaba gösteren birey enerjisini tükettiğinden karşılaştığı olumsuz etkenlere karşı kısa sürede teslim olur ve artık birçok tehdit unsuruna karşı savunmasız hale gelir. Oldukça ciddiye alınması gereken ve kişinin yaşamını her alanda olumsuz etkileyen bu tükenmişlik durumu iş hayatında veya günlük hayatta bireylerin karşısına depresyona benzeyen belirtilerle çıkabilir. Son yıllarda yapılan çalışmalar tükenmişlik sendromunun depresyon için tetikleyici olduğunu göstermektedir.

Tükenmişlik sendromunun belirtileri nelerdir?
    isteksizlik
    aşırı yorgunluk hali
    unutkanlık
    sosyal ilişkilerde azalma
    yorgun uyanma
    konsantrasyon problemleri
    erteleme
    kararsızlık
    dikkat eksikliği
    sık hasta olma
    sabırsızlık
    kolay öfkelenme
    özgüven eksikliği
    uyanma ve uykuya dalmada zorluk
    solunum problemleri
    ümitsizlik
    kendini değerli görememe
    eleştirilere katlanamama
    ağrılar (genellikle sırt ve bacaklarda)
    sindirim sistemi ile ilgili problemler
    iştahsızlık veya aşırı yeme
    aşırı şüphecilik

Kimler tükenmişlik durumu yaşar?
Tükenmişlik sendromu genellikle iş yaşamı ile gündeme gelse de ev hanımları ve öğrenciler dahil her birey bu durumu yaşayabilir. Özellikle işi ve özel hayatı arasında bir denge kuramayan kişiler daha fazla risk altındadır.

Meslek grubu olarak incelemek gerekirse başka insanlara hizmet veren kişiler tükenmişliğe daha yatkındır.

Tükenmişlik sendromu ile nasıl baş edilebilir?
    Sizi tükenmiş hissettiren kişilere ve faktörlere odaklanın
    Yaptığınız iş sırasında mutlaka sık sık aralar verin
    Hobi edinin
    Dinlenin
    Egzersiz yapın
    Düzenli uyuyun
    Müzik dinleyin, film izleyin, kitap okuyun
    Sevdiklerinizle verimli vakit geçirin
    Sağlıklı beslenin
    Planlı hareket edin
    Önceliklerinizi gözden geçirin
    Yapacağınız işi parçalara ayırıp adım adım ilerleyin

Tükenmişlik belirtilerini yoğun olarak yaşayan ve bu durum ile başa çıkamadığını veya çıkamayacağını düşünen kişiler mutlaka bir uzmandan destek almalıdır.


Uzman Klinik Psikolog Ezgi DOKUZLU

Instagram: psikologezgidokuzlu