Tümcede anlam

Bir tümceyi oluşturan sözcüklerin anlamları, anlam ilişkileri üzerinde durarak tümceyi yorumlarız.Tümcenin anlamını belirlemek anahtar sözcük’ün anlamını çözmekten geçer. Anahtar sözcük, tümcedeki anlamı üzerine alan sözcük ya da sözcük öbeğidir. Belirlenen anlam tümce bütünlüğü içinde değerlendirilir.

“Onun şiirinin temelini halk türkülerinden alınan öğeler oluşturur. Şiirinde bu öğeler  öne çıkar  ve lirik bir söyleyişe ulaştırır ozanı. Fakat lirizm onun şiirinde bir güz güneşi gibidir. Kimi zaman gökyüzü pırıl pırıldır, güneş şiirin sırtını ısıtır. Kimi kez de gökyüzü bulutlanır; sözcükleri duygusal değerlerinden soyan, kuru, bilgilendirmeye yönelik söyleyiş öne
çıkar. Bu söyleyiş son şiirlerinde de kendini belli eder daha çok.”
                
Yazarın öğretici şiire olumsuz bakışını hangi tümcede görüyoruz? Yukarıdaki paragrafı oluşturan tümcelerde “şiirin ne olduğu” üzerinde durulurken şiirin kimliğini yitirmesini “..... sözcüklerin duygusal değerlerinden uzaklaşarak  bilgilendirme görevi üstlenmeleri ... ”  tümcesi yazarın öğretici şiire olumsuz bakışını göstermektedir. Sonuç olarak yorumumuzu şöyle dile getirebiliriz : “ Şiir lirik özellik taşımalı, öğreticilikten uzak durmalıdır . “

                      Lirik şiire örnek
        
can *                                                   
       
hani gözlerin vardı
gülen ağlayan

hani ellerin vardı
kolların
saran okşayan

hani sesin vardı
çın çın kulaklarda
yüreklerde sıcak

hani sen vardın
yakın yakın
günlerden gecelerden önce
 
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             türkay korkmaz 
 
                     *doludizgin, kora şiir