Ucuz kredi bulmanın püf noktaları

Kuşkusuz ki giderek önem kazanan ve son zamanların gündemini en çok meşgul eden bankacılık konularından birisi ‘Tüketici Finansmanı’ konusudur. 2005–2006 yıllarında faizlerin genel olarak düşmesi ve piyasanın dengeli sayılabilecek bir dönem geçirmesi, Türkiye’de tüketici kredileri maliyetlerini düşürmüş ve kullanım miktarını en üst seviyelere taşımıştır.

Harcamalarımızı finanse etmek ya da parasal sorunlarımızı farklı kaynaklarla karşılamak için en iyi çözümün ‘kredi kullanmak’ olduğuna karar verdikten sonra, amacımıza en uygun krediyi, en ucuza bulabilme çabasına girer, çeşitli araştırmalar yaparız.

Bir kredinin diğerlerinden ‘daha ucuz’ olduğuna tam olarak nasıl karar vermeliyiz?

Kullanılan herhangi bir tüketici kredisi için yapılan toplam geri ödeme 4 ana değişkenden oluşur. Bu değişkenler aynı zamanda, banka teklifleri arasından seçim yaparken kullanılacak önemli kriterlerdir. Kredinin toplam geri ödeme miktarı içindeki değişkenleri şu şekilde özetleyebiliriz:

1.Anapara:Kredi olarak bankadan çekilen para miktarına eşittir. Örneğin 5000YTL kredi için toplam geri ödenecek tutar içinde 5000 YTL anapara ödemesi bulunur.

2.Faiz:Bankanın, kullandırdığı kaynak karşılığında tüketiciden aldığı kar oranını ifade eder. Faiz ödemesi her ay kalan anapara borcu üzerinden hesaplanır. Kullanılan kredi için ödenecek toplam faiz tutarı, her ay ödenen taksitler içindeki faiz tutarlarının toplamına eşittir.

3.Vergiler:Kullanılan kredi için devlete ödenen paydır. Vergiler banka tarafından tahsil edilir ve ilgili kurumlara aktarılır.
Tüketici kredileri için Türkiye’de alınan 2 tür vergi vardır:

KKDF: Kaynak Kullanım Destekleme Fonu
BSMV: Banka Sigorta Muameleleri Vergisi

Bu vergiler faiz oranı üzerinden hesaplanır ve tüketici kredileri için KKDF %15; BSMV %5 olarak belirlenmiştir.
Örneğin kredinin ilk taksitinin 100 YTL faiz ödemesi içermesi, o ay 15 YTL KKDF, 5YTL BSMV vergisi devlete ödenmesi anlamına gelir.

4.Masraflar:Kullandırılan kredi karşılığında, banka tarafından tahsil edilen ‘faiz’ dışındaki tüm ücret ve komisyonlardır. Türkiye’deki bankalar bu masrafları genelde; ‘Dosya ücreti’, ’Kredi komisyonu’, ’Kredi tahsis ücreti’ gibi başlıklar altında, başta bir kereye mahsus olarak alırlar.

Bu değişkenlerden, anapara, faiz, vergiler ve aylık masraflar aylık taksitlerimizin içine farklı oranlarda dağıtılır. Sabit masraflar ise kredi kullandırım sırasında başta bir kez alınır ve aylık ödemelerimize yansımaz. Kullanılan herhangi bir tüketici kredisinin toplam geri ödemesi şu şekilde hesaplanmalıdır:

Toplam Geri Ödeme =Aylık Taksitler x Kredi Vadesi + Sabit masraflar

Aşağıdaki tabloda Finzoom.com.tr ’den alınan 3 örnek tüketici kredisine ait güncel veriler ışığında oluşturulmuş ayrıntılı toplam maliyetler yer almaktadır. Hesaplamalar 12 ay vadeli, 5000YTL genel amaçlı ihtiyaç kredisi için, YTL bazında yapılmıştır.

A BANKASI
B BANKASI
C BANKASI

Aylık Faiz Oranı
2, 15%
2, 09%
2, 19%

Aylık Taksit
490
487, 5
491

Taksitlerin Toplamı
5877
5850
5895

Toplam Anapara Ödemesi
5000
5000
5000

Toplam Faiz Ödemesi
731
710
746

Vergiler
146
142
149

Ücretler
75
150
250

Toplam Maliyet
5952
6002
6145

3 örneğin de faiz oranlarının ve toplam geri ödeme miktarlarının farklı olduğu görülmektedir. A bankasının kredisinin aylık faiz oranının, B bankasınınkinden yüksek olmasına rağmen, toplam geri ödeme miktarı daha düşüktür. Bunun sebebi de A bankasının B bankasına göre daha düşük kredi masrafı almasıdır.

Devlete ödenecek vergiler faiz oranı üzerinden hesaplandığından, kredinin faiz oranı yükseldikçe vergi miktarı da artmaktadır. Aynı miktarda kredi kullanıldığı halde, kredinin C bankasından kullanılması durumunda, B bankasından kullanılması durumuna göre 5 YTL daha fazla vergi ödenmesi söz konusudur.

Kredi masraflarının yanında faiz oranın da etkisiyle A ve C kredilerinin toplam maliyetleri arasında 200 YTL kadar fark görülmektedir.

Değişkenlerin toplam geri ödenecek tutar içindeki dağılımları ise şu şekildedir:

Tekliflerin faiz oranları birbirine yakın olduğu için, toplam geri ödeme içindeki faiz ve vergi ödemeleri yuvarlamanın da etkisiyle 3 teklifte de aynı paya sahiptir. Toplam geri ödemeler arasındaki farkın en büyük kaynağının kredi masrafları olduğu grafiklerden açıkça gözlemlenmektedir.

Sonuç olarak, bir krediyi kullanmaya karar vermeden önce dikkatlice sorgulamamız gereken değişkenler, kredinin faiz oranı ve kredi kullandırım masrafları olmalıdır. Ayda ne kadar taksit ödenmesi gerektiği tabi ki çok önemlidir, fakat dikkatli bir araştırma sonucunda aynı ürünü 200 YTL daha ucuza alabileceksek neden daha fazla ödeyelim?

Mehmet UYSAL

Not: Tablo ve grafik değerlerine, Finzoom.com.tr ’den yapılan hesaplamalar sonucunda ulaşılmıştır. Değerlerde yuvarlamadan kaynaklanan küçük farklılıklar görülebilir.