Yaşanan ayaklanmalar ve Mısır

Julian Assange ve WikiLeaks belgeleri 'iç politika' unsurunu yerle bir etmeye devam ediyor. Olayların kahramanı olan Julian Assange; “Elimizdeki bilgiler Arap dünyasını karıştırır” [1]sözü ile her şeyi noktalıyor. Bu cümlenin akabininde; önce Tunus derken, şimdi Yemen, Ürdün, Mısır gibi Arap ülkelerine sıçrıyor. Sonuç olarak; İran bölgede yalnız kalıyor, nükleer konusunda, Amerika ve İsrail adına güzel haber olmasına karşın, Türkiye ‘sıfır sorun’ edası ile bölgede en ılımlı ülke konumuna yerleşmesine kaynaklık ediyor. Söz konusu belgelerin, Türk İç Politikasında kullanılması sonucu oluşabilecek izdihamlar, Türk insanı için geçerli olmayacaktır. Darbeler döneminden geriye kalan düşünce yapıları, sakin ve ılımlı bir vaziyet almış bir şekildedir. İran İç Politikasını değinmek gerekirse; İran belgelere karşı tavrını koymuştu. "İran'a karşı basit bir psikolojik savaş" [2] olduğu belirten İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad, oluşan ortamın arka planında Amerika’nın olduğundan bahsetmişti. 

Mısır’da Oluşan Ayaklanmalar ve Mısır İnsanının Geleceği 

Ayaklanmalardan muzdarip olan ülkelerin başında gelen Mısır, 30 yıllık iktidarı döneminde ilk kez bu tür halk ayaklanmasına yol açıldığı belirtildi. Sosyal paylaşım ağların arttığı ve WikiLeaks gibi ülkelerin gizli belgeleri sunan bir yayın organın ortaya çıkmasının ardından, network üzerinden sağlanan bu birliğin, hükümetleri kaos dolu süreçlere gebeliyor. Bir gösterici “Tunus bizim için bir örnek. Ama burada durum daha kötü. Otuz yıldır Mübarek rejimiyle yönetiliyoruz. Bütün bu süre içinde barış içindeydik. Bu koşullarda ülkenin aslında ekonomik olarak kalkınması, yaşam standardının yükselmesi gerekir. Ama bunun yerine biz savaş koşullarında gibi yaşıyoruz. Her şey pahalanıyor, işsizlik yüksek, her yerde yolsuzluklar var. Tunus bizim uyanmamızı sağladı. Gerisini bizim başarmamız gerekiyor” [3] konu ile ilgili olarak bu cümleleri dile getiriyor. Devrimin fitili olan Muhammed, önce kendini yaktı, ardından devrimin fitilini. Domino etkisi yaratan Yasemin Devrimi, Arap ülkelerindeki halklara ayaklanma fırsatını sunması, ‘babadan oğla’ yönetim şekillerinin korkulu rüyası haline geldi. 

Mübarek ve Seçim 

Mübarek, seçim stratejisinde oğluna bırakması artık zor olduğunu belirtmek gerekiyor. Alman Erlangen-Nürnberg Üniversitesi Siyasi Bilimler Profesörü Thomas Demmelhuber konu ile ilgili analizinde; Mübarek’ten sonra hanedanın onun yerine geçmesini sağlamak artık mümkün görünmüyor” [4] ileriyi en mantıklı gören cümledir. 82 yaşındaki Hüsnü Mübarek bu tür ayaklanma olmasaydı eğer, yeni seçimlerde kendini veya oğlunu hükümet başına getirmesi hiç şüphesiz imkânsız değildi. Muhalefet partilerinin adaylarının seçim kampanyası engellenmiş ya da aday olmalarına izin verilmemişti, özgür medya susturulmuş, özellikle de ana muhalefetteki Müslüman Kardeşler Örgütü'nün yandaşları keyfi olarak tutuklanmışlardı. [5] Son olarak ülkede internete de engel gelmesi, Mübarek’in stratejisinin devam ettiği gözükmektedir. 

Muhammed Said Hüsnü Mübarek 

Çatışmaların devam edeceği ülkede, iktidar aleyhine birleşen halka destek olarak ortaya çıkan muhalefet arasında yer alan ve Nobel ödüllü Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun (UAEK) eski Başkanı El Baradey, Mısır’a gelmesinin ardından ev hapsine alındı. Polis ikinci bir emre kadar gösterilere katılan Baradey’in evinden çıkmasını yasakladı. [6] El Baradey, kariyerinde bir de Nobel Barış Ödülü’nün bulunduğunu söylemek gerekir. 2005 yılında "Nükleer enerjinin askeri amaçlar için kullanımını engellemeye yönelik çabalarından dolayı" Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü. [7] Gad Partisi -Ayman Nur, Vafd Partisi-Numan Goma, Dr. Ahmet Et-Tayyip - Bağımsız Aday, Müslüman Kardeşler - Muhammed Bedii gibi adayların içlerinde en ciddi aday gözüken Baradey, Mısırlı yazar Ahmed El Sawi; El Baradey’in, dinç bir şekilde bizleri ileriye doğru götüreceğini düşünmüştük. Fakat, bizleri hayal kırıklığına uğratarak, El Baradey artık modası geçmiş ilerici teknikleri kullanmakta. Bizler, bu şahsiyetin bizlerin muhalefet olma yöntemlerini geliştireceğine dair yanlış bir izlenim içerisindeydik, fakat onun bizlerin geleneksel muhalefet yöntemlerini kullandığını görünce şaşırdık. [8] gibi yorumlarda bulunması, Mısır yönetimini, soru işaretlerine bırakmış gözükmektedir. 

Değerlendirme 

Ayaklanmaların yerini, çatışmalara bırakan Mısır, Tunus’ta yaşanılanların çözümü olarak kabine değişimini gösteriyor. Mübarek, ülkesinde şuana dek göstermiş olduğu tekil sistem, ileriye dönük bir yönetim şekli olmadığını halk şiddetle bağırıyor. Mübarek’in bu seslere kulak tıkaması elbette nereye kadar? Türkiye de söz konusu alevlerle boğuşan Ortadoğu’ya yaklaşımını bir adım önde yürütme çabasına girmektedir. Bu alevlere karşı Türkiye, ateşleri söndüren, Davutoğlu’nun bahsettiği gibi de, olaylara ‘itfaiye eri’ olması gerekir. 2011 yılı özet itibari ile devrim yılı olmaktadır. Diktatörlüğe, eşitsizlik kavramına karşı direnen, bilinçlenen network üzerinde birleşen kişilerin, network kelimesinin yeni yüzü, ‘netwar’(net savaşı)’a dönüşmektedir. WikiLeaks belgelerin daha da yayınlanacağı yönündeki haberlere de; sindire sindire olmasını savunmaktayız. Oluşan kaos, ekonomisi ve hali ile yönetimi güçsüz olan ülkelere, darbe üstüne darbe olacaktır. İnsan bizim için değerlidir. Olayların akabininde insan ölümleri, yöneticilerden çok yönetilen sınıfa yönelik olmaktadır. Bu hep böyle olmuştur: Savaşlar vs. Tunus, Mısır gibi ülkelerin devrimlerini başarılı bir şekilde tamamlamalarını temenni etmekteyiz. 

[1] Julian Assange: “Elimizdeki Bilgiler Arap Dünyasını Karıştırır”, Şalom Gazetesi, 26.01.2011 

[2] İran: ‘Wikileaks Belgeleri Abd Propagandası’, Bbc Türkçe, 29.11.2010
[3] Mısır Sokaklarında İsyan, Habertürk, 25 Ocak 2011
[4] Mısır’da Mübarek Üzerinde Baskı Artıyor, Dw-World. De, 27.01.2011
[5] Thomas Demmelhuber, Batı Ve Mübarek Rejimi, Qantara. De, 2010 

[6] Mısır ‘Da El Bairadey ‘E Ev Hapsi, Nationalturk, 28.01.2011
[7] Seçim İttifakları, Muhammed El Baradey - Bağımsız Aday, Orsam, Erişim Tarihi: 28.01.2011 

[8] Ahmed El Sawi, ‘Is Elbaradei A Serious Alternative?’, Almasryalyoum (English Edition) 07.06.2010