Yeni Coronalar ve Ultraviyole

Gelecekte dünyamızı ve dolayısıyla ülkemizi tehdit etme potansiyeli olan küresel mikroorganizma riskleriyle başa çıkmak için, Ultraviyole (UV) sterilizasyon, üzerinde düşünülmesi gereken alternatif bir yöntem olabilir. COVID19 un küresel yayılımı sonrası benzeri sistemlerin Çin’de otobüs ve asansörlerde kullanılmaya başlanmış olması, konunun anlaşılması açısından iyi bir örnektir (https://www.france24.com/en/20200313-on-mission-to-eradicate-virus-germs-china-firms-see-the-uv-light).

 

Dalga boyları 100-400 nm arasında değişen A (320-400 nm), B ( 280-320 nm) ve C (100-280 nm) şeklinde sınıflandırılan UV ışınları, iyonlaştırmayan radyasyonların en yüksek enerjiye sahip olanıdır (https://www.canada.ca/en/health-canada/services/sun-safety/what-is-ultraviolet-radiation.html). Güneşten yeryüzüne ulaşan UV ışınları, insan­larda D vitamini üretirken, ozon tabakası tarafından yeryüzüne ulaşması engellenen ve canlılar açısından en tehlikeli ve daha kısa dalga boylu olan UVC ışınları ise sterilizasyon vb. amaçlarla hastanelerde, alışveriş merkezlerinin, binaların merkezi havalandırma kanallarında, su temizleme filtrelerinde kullanılmakta, bu yolla mikroorganizmalar yok edilmektedir. Ancak etkileşim süresinin, UV ışınlarının sağlık risklerinden korunmada en önemli parametre olduğu unutulmamalıdır. Dolayısıyla, UV ışınları ile kontrolsüz bir şekilde etkileşimin cilt kanserleri, göz tümörleri, katarakt başta olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarına zemin hazırladığı unutulmamalıdır.

 

Çin’de başlayıp, artık dünyayı tehdit eden Korona Virüsün yeni bir türü olan COVID19 ile birlikte, insanoğlu çeşitli korunma önlemlerine başvurmaya başlamıştır. Bu tedbirlerden biri de ortamdaki mikroorganizmaları yok etmek için kimyasal sterilizasyondur. Bu yöntemin tüm alanlarda kullanımının ne tür sağlık riskleri ile sonuçlanacağına ilişkin bilimsel veriler ancak bu sorunun sona ermesinin ardından yapılacak bilimsel araştırmalarla ortaya konacaktır. Şu anda neredeyse evlerde bile belirli bir ücret karşılığı kullanılmaya başlandığını TV lardan izlediğimiz bu yöntemler, belki bugünkü şartlar açısından kabul edilebilir bir yöntemdir. Ancak, dünyanın gelecekte bu tür risklerle daha sık karşılaşacağı da olası senaryolardan biridir. Gelecekte karşılaşılması muhtemel bu tür sağlık risklerini minimize etmek için UV sterilizasyon ya da dezenfeksiyon, üzerinde düşünülmesi gereken önemli bir alternatif yöntemdir.

 

Dolayısıyla kapalı alanların içinde (Hastaneler, alışveriş merkezleri, kafe, restoran, otobüs vb.) meydana gelen bulaşlardan (Virüs, bakteri vb. mikroorganizmalar) korunmak için, mimar ve mühendisler artık UV sterilizasyona ilişkin projeler geliştirmeli ve kör alan kalmayacak şekilde tasarımlar yapmalıdır. Ülkemizin gelecekte karşılaşması olası küresel mikroorganizma yayılımlarına hazırlıklı olması için, bu konuda hızla AR-GE çalışmaları yapılmalıdır.Bu konuda geliştirilecek sistemlerle, insan ve hayvanların kapalı alanlarda bulunmadığı zaman dilimlerinde, UV sistemlerinin belirli sürelerle kontrollü bir şekilde kullanılması, kurumların mikroorganizmalardan günlük arındırılmaları açısından, belki de daha az riskli ve maliyetli bir alternatif yöntem olabilir.