Yürüme Gecikmesi

Çocukların yürümeye başlaması, anne-babaları en çok heyecanlandıran gelişim aşamalarından biridir. Başını dik tutma , oturma gibi gelişim evrelerinin ne zaman olduğu genellikle hatırlanmazken, çoğu ebeveyn bebeklerinin ne zaman yürümeye başladığını tam olarak hatırlar.

Yürümeye kadar olan gelişim evrelerinde kişisel farklılıklar çok azdır, genellikle yürümede olduğu kadar esnek bir zaman dilimi verilemez. Yani diğer bir deyişle bir bebek 3 ayda başını tutmamışsa, 6-7 aylarda dönmeye başlamamışsa, 6.5-7 ayda destekle, 7.5-8 ayda da desteksiz oturamamışsa gecikmeden araştırılması gerekir. Ancak yürüme için bu kadar dar bir sınır mevcut değildir. Çocuklar genellikle ortalama 12-13 ay civarında yürümeye başlarlar, ancak bazı çocuklarda bu 9 ay kadar erken olurken, bazı çocuklarda 17-18 aya kadar gecikebilir.

8-9 ay’dan sonraki gelişim evreleri giderek kişisel farklılıklar göstermeye başlar. Kimi çocuk önce emekler, sonra sıralamaya başlar ve son olarak tutunmadan desteksiz yürümeye başlar. Kimi çocuk emeklemez, kollarından destek alarak kendini poposunun üzerinde sürükleyerek hareket eder, daha sonra yürümeye başlar. Kimi çocuk ise bunların hiçbirini yapmadan direk yürümeye de başlayabilir.

Genetik yapı, çocuğun boy-kilo oranları, erken doğup doğmaması gibi birçok faktör, çocukta bir anormallik olmaksızın yürümenin gecikmesine neden olabilir. Yine ailenin aşırı korumacı olması, dolayısıyla çocuğa fırsat verilmemesi, veya çocuğun yeterince cesaretli olmaması gibi basit nedenler de yürümenin gecikmesine yol açabilir. 

Yani kısaca söylemek gerekirse yürüyemeyen bir çocukta diğer gelişim evrelerinde bir aksama yoksa ve doktorun yaptığı fizik muayene ve nörolojik muayenenin normal olması koşuluyla, 18 aya kadar endişelenmeden beklenilebilir. Ancak bebeğinizi takip eden doktorun bir şüphesi varsa ve/veya diğer gelişim evrelerinde de aksama varsa çok daha erken araştırma yapılabilir.

Ebeveynler çoğu zaman bebeklerinin erken yürümesi için ne yapmaları gerektiğini sorarlar. Aslında bu sorunun kesin bir cevabı var desek çok da doğru söylemiş olmayız. Yürüteçlerin yürümeyi kolaylaştırıcı bir etkisi olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur. Hatta henüz dengesi ve kasların eşgüdümü çok uygun olmadan çocuğun yer değiştirmesine olanak sağlaması nedeniyle yürümeyi geciktirebilir bile. Yine bazı özel ortopedik ayakkabıların da hiçbir faydası olmadığı bilinmektedir. Ev içinde çocuklar için aslında en iyisi çıplak ayakla yürümektir, böylece ayaklarının ucuna basa basa yeri de daha iyi hissedebilmektedirler. Yerdeki engebeler, yükseltiler ve girintiler ayak tabanında hissedilmesi, beyne çok olumlu uyarılar göndermektedir.

Maelsef özellikle kırsal kesimde çok yanlış bir alışkanlık da yürüyemeyen çocuğa D vit ampul kırıp içirmektir. Bu ampuller 300.000 ünite gibi çok yüksek dozda D vit içeriler, ve özellikle de böbrekleri hassas çocukların ciddi sorunlar yaşamasına yol açarlar.