“Uluslararası Kooperatifler zirvesi” Yapıldı

T. Ayhan ÇIKIN

2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı(UKY) kutlamaları, 8-11 Ekim 2012 tarihlerinde Kanada’nın Québec eyaletinde gerçekleştirilen bir Zirve sürdürüldü. Uluslararası Kooperatifler Zirvesi(UKZ)’nin konusu “Kooperatiflerin İnanılmaz Gücü”olarak belirlenmiştir. Zirve, Kanada’nın köklü üniversitesi Saint Mary’s Üniversitesi’[1]nin öncülüğünde Uluslararası Kooperatifler Birliği (ICA)[2] ile Kanada’nın en güçlü, dünyanın ise 6. güçlü bankası (kooperatif banka) olan Desjardins  Hareketi’[3]nin ana sponsorluğunda gerçekleştirilmiştir.

Uluslararası Kooperatifler Zirvesi(UKZ) tartışmaları 4 ana konu etrafında toplanmıştır :

Dünya ekonomisinde kooperatiflerin yeri ;

Kooperatif iş modelinin performansı ;

Kooperatif iş modelinin evrimi ;

Kooperatiflerin küresel sosyopolitik etkisi. 

Dünya ekonomisinde kooperatiflerin yeri 

Kooperatiflerin,  ekonomik ve finansal dalgalanmalarla daha iyi başa çıkabilmek için kapasitelerini kullanmada başarılı oldukları  son yıllarda gözlemlenmiştir. Eğitim kurumlarında kooperatif iş modeli  üzerinde yeterince durulmadığı bir gerçektir. Mevcut ekonomik önlemler içinde kooperatiflere yeterince fırsat verilmediği de gözlemlenmektedir.  Yapılacak örnekleme  ve sondajlama çalışmaları ile toplanacak ekonomik verilerle kooperatiflerin etkisini ve  büyüklüğünü  tahmin etmek gerekir. Günümüzde kooperatiflerin küresel ekonomide işgal ettiği yer nedir ? Bu boyut ne olmalıdır ?

Zirve süresince bu ana konu etrafında  bir yuvarlak masa toplantıları yapılmış ve aşağıdaki konular tartışılmıştır :

1- Kooperatif modeli, çalışma tarzı, sosyo-ekonomik etkisi nedir?

2- 6-7 Ekim tarihlerinde gerçekleştirilen “kooperatif ekonomi”yi konu edinen  Ön-zirvenin sonuçları tartışıldı ve değerlendirildi;

3- Küresel düzeyde, üyelerin ve halkın kooperatiflere bakış açıları irdelendi ve değerlendirildi.

Kooperatif iş modelinin performansı

Kooperatifler, rekabetçi bir ortamda yaşayabilirliğini ispatlamış ve üyelerinin ihtiyaçlarını hassas bir dengede gerçekleştirme başarısını göstermişlerdir. Onlar, finansal olarak da başarılı olmuşlar  ve hızla gelişmektedirler. Doğaldır ki, bu başarının “ne olduğu” sorusunun tartışmaları Zirve’de yapılmıştır : “kooperatifler, eşitlik, adil ve dayanışma değerlerini saygı göstererek işletme verimliliğini nasıl sağlayabilir?” “Kooperatifleri büyüten araçlar nelerdir?”

Kooperatifler, egemen iş modeline alternatif olarak, başarılı ve farklı bir işletme modelini temsil etmektedirler. Onlar, özellikle “Kooperatif Banka İşletmeleri” , son dünya krizinde  finansal sağlamlığını göstermişlerdir.  Kendi yönetiminin doğasına saygılı kalarak, üyelerinin ihtiyaçlarını karşılarken rekabetçi bir ortamda çalışabildiğini göstermiştir. Önemli tartışma konularından biri de “kooperatifler, egemen işletme modelinin markajından kurtulmayı nasıl becerebilmişlerdir ?” “Kooperatiflerin sürekliliğini sağlayabilen ve onları büyüten araçlar nelerdir)”

Zirve sırasında  yapılan bir başka « yuvarlak masa » tartışmasında aşağıdaki konulara  yer verilmiştir :

1- Kooperatiflerin büyüme stratejileri ?

2- Egemen işletme modeline seçenek olarak – küresel krizde yaşanmış bir çözüm aracı olarak- koopertifler ?

3- Verimlilik, finansman ve kapitalizasyon bakımından kooperatiflerin egemen işletme modelinden  farklılığı nedir ?

Kooperatif  iş  modelinin  evrimi

Kooperatif üyeleri, aşağıdakilerden hepsini yapmak isterler : rekabet ortamında farklı mağazalara giderek malları kıyaslarlar, alım-satım yaparlar ve hatta bu malları kullanırlar. Gelişmiş ülkelerde kooperatif üyeleri, dernekçi hayata pek fazla katılmazlar. Bu nedenle kooperatif işletmeleri, üyeleri kendiişletmelerine çekebilmek için çeşitli etkinlikler gerçekleştirirler . Üyelerin kademeli olarak kooperatiflerden uzaklaşmasının önlenmesi veya yakınlaşmasını sağlanması üzerinde durulmaktadır. Güncel bağlamda, toplumsal yaşamın dinamizmini besleyen ihtiyaçlar nasıl karşılanmalıdır ? Kooperatifler, hızla gelişen ve değişen pazarlarda nasıl lider olabilirler, nasıl hızlı davranabilirler ve nasıl yenilikçi kalabilirler ?

Zirve süresince bu konuları irdeleyen atöye çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmaların başlıcaları şunlardır :

1- Katılımcı yönetim ve yönetişim ;

2- Üyelerin, toplumun ve pazarların ihtiyaçlarına yanıt ;

3- Başarı kültürüv ey enilikçilik ;

4- Kooperatif değerleri  ile yetenekleri çekme, eğitme ve tutma ;

5- Ağ olarak örgütlenme ve  « kooperatiflerarası işbirliği» ;

6- Kooperatiflerin uluslararasılaşması ;

 7-Kuzey-güney  «kooperatiflerarasıişbirliği ».

Kooperatiflerin küresel sosyopolitik etkisi

Kooperatifler, tartışılmaz bir sosyopolitik etkiye sahiptirler, fakat bu çok az bilinmektedir. Onlar, toplumların gelişmesine katkıda bulunurlar, fakat tüketici ekseriya çok az önemsenmektedir. Kooperatiflerin ayırt edici öğelerini tanımak çok önemlidir ; rekabetinazolmasıbiravantajteşkiledebilir. Bir miktar kuşkuculuk herzaman olagelmiştir : bir yanda kooperatifler ve diğer yanda öteki girişimler arasındaki gerçek farklılık tartımaları sürüp gitmektedir.  Ayrıca kooperatif hareket, politik kararların ve etkinin üst düzeylerinde sınırlı bir roloynar.

Oysa son ekonomik kriz, kooperatif modelinin direncini göstermiştir ve küresel krizlere uzun vadeli bir çözüm öğesi olabileceğini kanıtlamıştır. Kooperatifler, sosyopolitik kararların alınmasında adil etki payını adil olarak nasılgerçekleştirebilir ve bilinirliğini nasıl artırabilir ? Yönetişiminin katılımcı niteliği öteki işletmelerde neden etkili olabilmeli ve onlar için paylaşılmış  bir liderlikmodeli neden teşkil edilmeli ?

Zirve sırasında bu konuda 2 yuvarlak masa toplantısı yapılmıştır. « Vizyon 2030- işgal edeceği yeni yer » adlı ilk yuvarlak masada,  kooperatiflerin geleceği ve gelecek  20  yıl zarfinda oynayacağı rolün giderek ağır basacağı görüşü tartışılmıştır . Dünya çapındaki farklı Devletlerin ve hükümetlerin bakanlarını ve temsilcilerini toplayan ikinci yuvarlak masada, kooperatif işletmeleri kapasayan ve politikalanı da kavrayan tarzın nasıl aydınlatacağını imkan veren küresel sosyopolitik etki ve işgal edeceği yer tartışılmıştır.
 

http://www.sommetinter2012.coop/site/programmation/grands-themes