15-21 Ocak Hava Kirliliği ile Savaş Haftası ve İstanbul bronşiti

 Bundan yıllar önce idi. Bir kış çok kötü öksürük oldum. Grip değildim. Sadece geçmeyen bir öksürüğüm vardı. Öyle bir öksürük ki geceleri daha çok artan ve uykudan uyandıran bir öksürük. Bazen öğürtü ve kusmaya dahi sebep olan bu inatçı öksürüğü geçirmek için epey doktora gittim. Bronşlarım biber gibi yanıyor, öksürmekten sırtım devamlı ağrıyordu. İşin tuhafı küçük kızım Burcuda da aynı belirtiler vardı. Gittiğimiz her doktor çeşitli incelemelerden sonra faranjit, laranjit, reflü, bronşit teşhisleri ile bir dizi ilaç veriyordu. Burcu ve ben antibiyotik, öksürük şurubu, pastil almaktan bir hal olmuştuk. Geceleri saç dibinde ve boyunda  da terleme yapan bu öksürük sigara içilen yerlerde , boya ve cila kokusu olan yerlerde daha çok artıyordu. Bu öksürük inanın bizi canımızdan bezdirdi.

  Bir süre sonra Burcu İsviçre Sion'da ki Sion dağlar arasında küçük bir kasabadır,bir masterclasa gitti. Aynı günlerde ben de İstanbul dışına daha sakin bir şehre bir akrabamı ziyarete gittim. Burcu Sion'a vardığının üçüncü günü bana telefon etti, 'Anne , ben öksürmüyorum. Günlerdir süren öksürüğüm birden geçti.' dedi. Dikkat ettim, ben de artık öksürmüyordum. O inatçı ve beni yıldıran öksürük sanki bıçakla kesilmiş gibi birden geçmişti.

  Bundan 7 yıl önce Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta'nın bir makalesinde İstanbul Bronşiti diye bir hastalığa rastladım. Sayın Ahmet Rasim Küçükusta tarafından Tıp Litaratürüne kazandırılan bu hastalığa daha ziyade büyük şehirlerde yaşayan çocuk ve erişkin kadınlarda rastlanıyor. Bronşlardaki aşırı hassasiyetten meydana gelen bu hastalığın  sigara içmeyenlerde rastlanma yüzdesi daha fazla. Doğrudan büyük şehirlerdeki hava kirliliğinin sebep olduğu bir nevi astım türü olan bu hastalık aynen bizim örneğimizde olduğu gibi bulunulan şehirden uzaklaşınca ortadan kalkıyor.

  Bu hafta Hava Kirliliği ile Savaş Haftası. Gerçi basın organlarına göre aralık ayının üçüncü haftası . Ama hangi gün olursa olsun hava kirliliği ile mücadele toplum sağlığını  yakından ilgilendiren büyük sorun.İşte ben de bu haftada büyük şehirlerde hava kirliliğinin sebep olduğu İstanbul Bronşitini anlatarak yazıma başlamak istedim.

  Yaşamımız için vazgeçilmez olan hava birleşim olarak %78 azot, %21 oksijen,%1 karbondioksit olmak üzere gazlardan oluşmaktadır. Hava kirliliği sanayileşmenin bir sorunudur. Evlerimizin, fabrikalarımızın bacalarından çıkan dumanlar, araba egzosları ,karbon monoksit, kükürt ,ağır metaller ve çok sayıda zararlı gaz içermektedir. Sanayileşmenin yoğun olduğu bölgelerde bu maddeler asit yağmurları şeklinde yeryüzüne dönerek toprağa ve canlılara zarar vermektedir.

  Kirli hava özellikle astım ve sonunda kansere dahi sebep olmaktadır. Sigara dumanı da hava kirliliğinde büyük rol oynamaktadır. Hava kirliliği ile mücadelede topluma büyük görevler düşmektedir. Bacaların düzenli temizlenmesi, egzos ölçümlerinin düzenli yapılması, kaliteli yakıt kullanımı, kapalı alanlarda sigara içilmemesi bu görevlerden bazılarıdır. Toplumca sahip çıkılması  gereken en önemli kazanım dumansız hava sahasıdır.

  Kendimizin ve sevdiklerimizin daha sağlıklı bir ömür geçirmesini ve sağlıklı, zinde nesiller yetiştirmeyi istiyorsak dumansız hava sahası projesine sahip çıkmalıyız.

  Türkiye'nin havasının %100 dumansız hava sahası olmasını istiyoruz.