2023 vizyonu ve enerji çıkmazı

Bilindiği gibi enerji ülkeler için olmazsa olmaz bir kavram olup, günümüz dünyasında birçok tartışma ve ortaklık bu alanda meydana gelmektedir. Ülkemizde gerek coğrafi konumu, gerek gelişmekte olması sebebiyle bu tartışmalar ve ortaklıkların içerisinde yer almak mecburiyetindedir.

Türkiye gelişen ve büyüyen sanayisi, teknolojik altyapısı ile enerji ihtiyacı günden güne artan bir ülke olmakla birlikte, artık enerjisinin belli bir kısmını da kendi üretmesi gereken bir ülke konumunda. Bu amaçla Türkiye’ nin karar alması gereken dört önemli konu göze çarpıyor. Coğrafi avantalarımız, çeşitli gaz ve petrol boru hatlarının transit ülkesi olmamızı desteklerken, denge politikası güdülerek bu avantajlardan maksimum oranda faydalanmak gerekir.

 

1- Fosil kaynakların kullanımı ve rezervlerin ayrıntılı saptanması

 

2- Yenilenebilir Enerji Kurulu Kapasite Arttırımı ve Ar- Ge Çalışmaları

 

3- Enerji Verimliliği (Ki ülke açısından önemi çok büyük)

 

4- Nükleer Güç Santrali Kurulumu ve İşletmesi

 

Birinci maddeden başlayarak, sırayla devam edersek;

 

Türkiye sanıldığı gibi Petrol ve Doğal gaz açısından çok zengin bir ülke değil maalesef, var olan petrolünde gravitesinin düşük olması bizim için büyük dezavantaj fakat Karadeniz ve Marmara civarında Deniz Çalışmaları (Offshore) çalışmalara mutlak suret ile hız verilmeli ve burada ki Petrol- Gaz- Kaya Gazı vb. rezervlerin araştırmaları yapılmalıdır. Bu aşamada çok geç kaldığımız ama sonunda edindiğimiz Sismik araştırma gemisine büyük rol düşüyor. Fosil yakıt kullanımının Türkiye açısından mevcut durumda azaltılması veya kullanımının durması gibi bir seçenek gözükmüyor. Kaya gazı içinde gerekli çıkarma teknolojisi en can sıkıcı durum olarak göze çarpıyor.2023 vizyonunda bütün rezervlerin saptanıp kullanıma alınması hedefi için geç kalmış değiliz, sadece biraz daha hızlanmak ve yurt dışına da açılabilmek gerekmektedir (Çeşitli anlaşmalar ile).

 

Yenilenebilir Enerji alanında Türkiye’ nin yapması gereken tek şey ülkenin en büyük eksiği olan “Ar- Ge”. Malzemeyi kendiniz üretmediğiniz sürece veya iyileştiremediğiniz sürece, fiyatlardan da yakınırsınız, diğer ülkelerin geliştirmelerini de beklersiniz. Ayrıca ülkemizin bütün enerjisinin kısa ve orta vadede yenilenebilirler ile sağlanması ütopik bir hedef olarak karşımıza çıkıyor. Fakat uzun vadede “Neden olmasın?” sorusunu da sormak gerekir. Yasal mevzuatların değişimi ve teşviklerin uygulanması ile bu konuda ilerlemeler sağlanabilir ve 2023 hedefinde istenilen noktalara ulaşılabilir fakat hedefler ile mevcut durum korele edildiğinde hedeflerin yanından bile geçilemeyeceği açıkça ortadadır. Fakat yaklaşmak imkansız değildir.

 

Türkiye artık enerji verimliliğini ayrı bir enerji kaynağı olarak görmek zorundadır. Çünkü yenilenebilir adına üretim yok iken, petrol ve doğal gaz bağımlılığından kurtulmak istiyorsanız, birinci önceliğiniz Verimlilik olmak zorundadır. Bakanlık ve özel sektör bu konunun farkına varmış ve çalışmalar başlatmış durumdalar. Fakat bu çalışmaların istenilen seviyelerde ilerlemediği de aşikardır. Bakanlık tarafından yayınlanan hedefler ulaşılamaz hedefler olmamakla birlikte bilinçlendirme ve farkındalık yaratmak birinci öncelik olmalıdır. “Verimlilik mi? Yenilenebilir mi?” sorusunun güncel cevabını kendi adıma “Mutlak suret ile Verimlilik” olarak belirtebilirim.

 

Nükleer santral ülkemiz için bir gereklilik. Mevcut enerji tüketimimize karşı yapılacak olan üretim adına faydaları kuşku götürmez olacaktır. Fakat herkesin endişelendiği kavram olan “Güvenlik” kesinlikle göz ardı edilmemelidir ki bu kadar tepkiden sonra mutlaka dikkate alınacak ve göz ardı edilmeyecektir. Araştırmalar ve ÇED (Çevresel Etki ve Değerlendirme) raporları çok detaylı ve titizlikle incelenmedir. 2 tane olması tartışılabilir ama bence 1 tane mutlaka olmalı. Japonya bile geçen günlerde başka bir santral reaktörünü devreye alma kararı aldı.

 

Sonuçta şunları söyleyebiliriz ki Türkiye 2023 vizyonu ile “Enerji’ de Köprü” ülke olmaktan vazgeçmeli ve “Terminal Ülke” olma hedefine yürümelidir. Arz çeşitliliği gibi diğer konularda da fayda sağlamanın yolu bu olarak görülüyor.

 

Sevgiler,

 

Saygılar,

 

Orkun TEKE

Mühendis- İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Enerji Mühendisliği Yük. Lis. Öğr.

orkunteke@gmail.com