23 Maddelik referandum olur mu?

Hazırlanan anayasa paketinin mecliste oybirliği ile kabul edilmemesi durumunda referandum yapılacağından söz ediliyor günlerdir; peki 23 maddelik bir referandum yapılabilir mi? Tüm maddelerin toptan “Evet” / “Hayır” diye oylanması demokratik midir, belli bir bilgi birikimine sahip kişilerin ancak değerlendirme yapabileceği konular referanduma götürülebilir mi?

Kanunlar izin veriyor ki böyle bir alternatiften söz edilebiliyor, ancak bildiğim kadarıyla referandum üzerinde çalışılmış, çeşitli yönlerden ele alınmış ancak bir türlü uzlaşma sağlanamayan durumların halkın oyuna sunulmasıdır.

Örneğin cumhurbaşkanı seçimi için yapılmıştı referandum, bir önerge vardı, cumhurbaşkanını halk seçsin ister misiniz? İki seçenek: Evet ve hayır…

Mesela Tekel özelleşsin mi diye bir referandum yapılmış olsaydı, işin iç yüzünü bilen biri olarak “Hayır” derdim, içyüzünü bilmeyip de devletin sırtında bunlar birer kambur söyleminden etkilenip, “Evet” de diyebilirdim belki, kendimden beklemem gerçi ya, neyse…

23 Maddelik bir anayasa değişikliği bir parti tarafından sunuluyor, partinin hazırladığı paketin bu kadar yaygara koparmasının tek nedeni ise hükümet partisi olması; tavır ortada, ya meclisten geçecek ya referanduma götürülecek!

Apar topar ve işte bu kadar!...

******

Düşünün ki biri geliyor ve size “Al bu kitabı oku!” diyor, okur musunuz? Ben okumam şahsen! Neden, niçin, niye sorularınız neredeyse ben öyle istiyorum tarzında geçiştirilecek ve siz de paşa paşa o kitabı okuyacaksınız? Yok canım! Bir kere insan doğasına aykırı, “al top oyna” dediğiniz üç yaşındaki çocuğunuz dahi bu emrivakilik karşısında tavır koyar, bir deneyin isterseniz…

******

Diğer partili milletvekillerinin görüşü dahi alınmadan referandumdan söz edilmesi bir kere gerçek demokrasiye hiç de uygun değildir görüşündeyim, bu bir!

İkincisi hiçbir çalışma yapılmadan referanduma sunarız o zaman denmesi mantık dışıdır bence, üçüncü ve en önemli olanı da 23 maddelik bir referandum yapılabilir mi hakikaten?

Hukuk eğitimi almadım, ancak tüm maddelerin bir paket halinde referanduma sunulmasının mümkün olmayacağı görüşündeyim, zira bir insanın 23 önergeye yekten evet ya da hayır diyebileceğini düşünmüyorum!

Örneğin dört- beş madde dışındakileri evetleyebilirim, peki paket halinde iki seçenek sunulması demokratik midir, adil midir?

Elbette değildir, bir kere sıradan bir vatandaş olarak benim özgür irademe ket vurulmuştur; elim kolum bağlanmıştır yani: istediklerim var istemediklerim var, hani nerede demokrasi? Üstelik de demokratikleşme adına yapılıyor bu referandum!...

İlle de referanduma gidilecekse her bir maddenin ayrı ayrı oylanması gerekir!

Ancak daha vahim bir durum vardır ki, çoğumuzun bilmediği konulardan çıkmaktadır sorular, hani cumhurbaşkanını kim seçsin gibi değildir durum bu kez; mesela HSYK’yı kaç kişi bilmektedir, işleyişi nedir, şimdi ne değiştirilmek istenmektedir, anayasa konunun uzmanı olmayan kişilerin tercihleri ile değiştirilecek kadar basit bir mevzu değildir!

O zaman bu referandum salt siyasi içeriklidir sonucuna varmamız da sanıyorum pek de sakil değildir!

Peki, siyasal amaçlı bir referandum yapmak, hem de 23 maddelik anayasa değişikliği konusunda hukuka uygun ve de demokratik midir?

Nerede “HAYIR” mühürü, bu sorunun altına basacağım!

Gülgün Karaoğlu

Nisan,01/2010