8 Mart ve Türk kadınının siyasal mücadelesi

8 mart, tüm dünyada kadın sorunlarının dile getirildiği gün. Her ülkede her kesimden kadın hakları savunucuları, tarih boyunca konumlarına ve ezilişlerine başkaldırdılar.

Şimdilerde ülkemizde yapılan "Dünya Kadınlar Günü" kutlamalarının hiç bir etkisi ve kadın hakları açısından hiç bir getirisi kalmamıştır. Zira, 8 Mart dünya kadınlar günüde diğer özel günler gibi bazı ideolojik guruplarca sahiplenmiş ve senede sadece bir kez kullanılmak üzere altı bezlenip uykuya yatırılmaktadır.

1 Mayıs işçi bayramını, nevruzu, dünya kadınlar gününü bir kesim sahiplenmiş; fetih gecesini, dini bayramları diğer bir kesim sahiplenmiş; ulusal günleri de başka bir kesim sahiplenmiş vaziyetteler... Ortak yanları da, kendilerine mal ettikleri bayram ve özel günlerin diğer kesimlerce kutlamasını samimi bulmamalarıdır.

Bu işten en karlı çıkan ise her zaman olduğu gibi tabi ki yine kapitalist düzen olmaktadır.

Türkiye, bir çok batı ülkesinden önce kadına siyaset yapma yolunu açmıştır. 1930 yılında yerel seçimlerde, 1934'te de genel seçimlerde kadınlara seçme seçilme hakkı tanıdı.

Dünyanın farklı noktalarında gürültüler koparan eylemlere gerek duyulmadan kadınların oy kullandığı ülkeler; 1893'de Yeni Zelanda, 1907'de Norveç, 1915'te Danimarka ve 1917'de Rusya, 1920'de ABD olmuştur.

1914-1929 yılları arasında 28 ülkede kadınlar seçme ve seçilme hakkına sahipti. Bu ülkelerden biride genç Türkiye Cumhuriyeti kadınları idi... Fransa ve İtalya'da kadınlar bu hakkı ikinci dünya savaşı sonunda elde ederken, İslam ülkelerinde kadınlar hala oy kullanamıyor!

Türkiye'de kadın hakları için hiç bir talep gelmediği ve kadın hareketlerinin yaşanmadığı ileri sürülür. Oysa, Türk kadını, aile, sosyal ve siyasal alanda olmak üzere çeşitli hakları gündeme getirmiştir.(*)

1920'ler Türk kadınının siyasal hak için örgütlendiği yıllardır. 30'a yaklaşan kadın dergilerinin yanı sıra pek çok dernek kurulmuştur. Osmanlı'da, 19. yüzyılda kadınların mücadelesinde basın önemli bir rol oynamıştır. 1868'de çıkarılan "Terakki" gazetesinde "kadın köşeleri" açıldı. Haftalık "Hanımlara Mahsus Gazete" adlı dergi de Türk kadını ilk kez çeşitli haklar talep ediyordu. (*)

Türk kadınına seçme ve seçilme hakkı 5 Aralık 1934'te tanındı.Bunda Türk kadınının verdiği mücadelenin yanı sıra, Türk devriminin Önderi Mustafa Kemal ATATÜRK önemli rol oynamıştır. Çünkü bu hak Türk devriminin amaçladığı laik, demokratik bir rejimin amaçlarına da uygun düşüyordu.

Amacı doğrultusunda kutlayanlara kutlu olsun…

Alıntılar:Serpil Çakır/İÜ