SBS'de Değişiklik!

Milyonlarca öğrencinin ve binlerce velinin gündeminde bu konu… Ülkenin en önemli; fakat maalesef göz ardı edilen en önemli konularından biri… İlköğretim, bireyin temel eğitimini aldığı en önemli dönem…

Şöyle ki; bu dönemde yapılacak düzenleme ve değişiklikler, bireylerden oluşan toplumun genel eğitim düzeyini ve karakterini oluşturması açısından önemli…

Milli Eğitim Bakanlığı, önümüzdeki eğitim yılında SBS’de düzenleme yapmayı planlıyor. Bakanlık, bu amaçla eğitim camiasının farklı çevrelerinden tarafsız bir heyet kurdu. Resmi internet sitesinde veli, öğrenci ve eğitimcilerin SBS ve sınav sistemiyle ilgili görüşlerini almak için bir anket düzenledi.

Bütün bu çalışmaların benzeri üç yıl önce de yapılmış, liseye geçişte yapılan tek sınav sakıncalı bulunmuş, bu nedenle OKS kaldırılmıştı. Çocuğun ergenlik problemlerini en yoğun yaşadığı bir dönemde öğrencinin 8. yıllık emeğini 2 saatte ölçmenin yanlışlığını ortadan kaldırmak amacıyla OKS’nin yerine, ilköğretim 6, 7 ve 8. sınıfta sınav yapılması uygun görülmüş, adına da SBS denmişti. SBS, OKS’ye göre öğrencinin başarısını daha ortalama, daha gerçekçi ve sağlıklı ölçecekti.

Aslına bakarsanız OKS’nin ömrü de SBS gibi üç yıl olmuştu. OKS’den önce de LGS (Liselere Geçiş Sınavı) vardı. Önce LGS, sonra OKS, daha sonra SBS ve şimdi de bekleyip göreceğiz… 10 yıl içinde dördüncü değişikliğe giden sınav sistemi… Bu durum nedeniyle gözlemlediğim kadarıyla kamuoyunda sınavlarla ilgili 10 yıl içinde yapılan ölçme, değerlendirme, araştırmaların doğruluğunun, (maalesef) deneme-yanılma yöntemiyle veya siyasî reflekslerle belirlendiği inancı hâkimdir. Sınavların ve eğitim sisteminin bu kadar hızlı değişkenlik göstermesi bundan sonra yapılacak değişikliklerin de kamuoyu nezdinde inandırıcılığını kaybetmesine neden olmuştur.

SBS’nin iyi ve kötü yanları nelerdi?

Her şeyden önce sınavın üç yıla yayılması çok doğruydu. Ergenlik sıkıntılarıyla boğuşan ve hem ders başarısında hem davranışlarında gelgitler yaşayan bir dönemi yaşayan öğrencinin başarısı 2 saatlik bir sınavla belirlenmemeliydi. Bu açıdan SBS çok doğru bir sınav sistemidir. SBS’nin asıl faydasını herkesin dikkatinden kaçtı.

SBS’nin bir de veliye bakan tarafı var.

SBS veliye çocuğunun eğitim karakteriyle ilgili erken teşhis şansı verdi.Veli öğrencisini, 8. Sınıfta değil, SBS sisteminde 6.sınıfta fark etmeye başladı ve öğrencisinin eğitimiyle ilgili aksaklıklara tedbir alma fırsatı buldu. Hatta SBS sistemi sayesinde veliler daha 4 ve 5. sınıfta çocuklarının eğitim karakterini ölçmeye ve gözlemlemeye başladılar. Gecikmiş tedbirlerin çoğunlukla pek faydası olmaz. SBS’den önce veli, 8. sınıfa gelene kadar öğrencisinin başarısını sadece okuldan aldığı takdir, teşekkür belgeleriyle, karnesinde kırık not olup olmamasıyla takip ediyordu. Ancak okuldan okula, öğretmenden öğretmene değişkenlik gösteren not sistemiyle öğrencisini takip eden veli, genellikle 8. Sınıfta büyük bir sükût-u hayale uğrayabiliyordu.

OKS’de başarısız olan birçok velinin “Bu çocuk okulda hep takdirname, başarı belgesi alıyordu; ama sınavda yapamadı, neden başarılı olamadı!” dediğini sizler de duymuşsunuzdur. Ağaç yaşken eğilir.

Veli çocuğunun aslında yetersiz olduğunu fark ettiğinde iş işten geçmiş oluyordu.

SBS’nin bir diğer faydası da şudur:

Sadece 8. Sınıfta yapılan sınavlarda 6, 7 ve 8. sınıf müfredatının tamamından soru sorulur. 8. sınıfa gelen öğrenci genellikle 6 ve 7.sınıfta gördüğü dersleri veya konuları unuttuğu için bir yılda üç yılın konularına hazırlanmak durumunda kalıyordu. Bu da öğrenciyi perişan ediyordu. SBS’de ise 6.sınıfın müfredatı 6. Sınıf SBS’de, 7.sınıfın müfredatı 7.sınıf SBS’de, 8.sınıfın müfredatı 8.sınıf SBS’de sorulduğu için hem konu yığılması olmuyor, hem de öğrenci 6.sınıfta kendi eksiğini veya durumunu görüp 7 ve 8.sınıfta bunu telafi etme şansı buluyor.

SBS’nin tek eleştirilebilecek tarafı öğrencinin okul başarı notlarının sınavı önemli ölçüde etkilemesidir.

Okuldan okula, öğretmenden öğretmene değişen not verme kriterleri il ve ülke genelindeki sıralama ve puanlara görecelik kazandırdığı için sınav sonuçlarının tartışılır olmasına neden oldu. Sınav sonuçları bir ölçüde objektiflikten uzaklaşmaktadır. Bu okul notlarında bölgesellik yapıldığı da insanların kuşkuları arasında var maalesef. Okul notlarının sınav başarısını etkilemesinin birçok olumsuz sonucu var. Not yüzünden öğretmen, veli ve öğrenciyle karşı karşıya gelmiştir. Bazı öğretmenlerin not vermede keyfi davrandığı noktasında veliler arasında ciddi şikâyetler vardır.

Okul ders başarı notları SBS’ye hazırlanan öğrenciye ayrı bir stres yaşatmaktadır. Sınavın amacı zaten öğrencinin başarısını, ders yeterliliğini ölçmek değil midir? Bu durumda SBS’de yapılması gereken tek değişikliğin öğrencinin ders başarı puanlarının sınava olan etkisini ya çok azaltmak ya da tamamen kaldırmaktır ki, aldığımız duyumlar bakanlığın da bu görüşte olduğu ve bu doğrultuda karar alacağıdır.

Son üç yıldır, okullarımızda ciddi bir kitap okuma seferberliği yapıldığını müşahede ediyoruz. Üç yıldır SBS’ye hazırlanma vesilesiyle temel dersleri ve konuları sindire sindire ve çok ciddi bir biçimde öğrenen, son yıllarda okullarda çok sayıda kitap okutulduğu için düşünce ve ifade gücü gelişen SBS neslinin hem üniversite sınavlarında çok başarılı olacağını düşünüyorum, hem ülkenin geleceğine çok katkı sağlayacaklarını…

İzleyelim görelim.

SBS değişecek mi?

Aldığımız duyumlar iki konunun netlik kazanmadığı yönünde…

İlki, sınavın hangi sınıflarda yapılması… Ağırlıkta olan görüş, sınavın 6, 7 ve 8.sınıfta yapılmaya devam etmesi yönünde. Zayıf olan ikinci görüş, sınavın 7 ve 8.sınıfta olması. Netlik kazanmayan ikinci konu da sınavın 6, 7 ve 8. sınıfta yapılması durumunda bu sınavların ortalama puana etki edeceği ağırlığın, oranın ne kadar olması gerektiği.

Yine duyumlarımıza göre bu konudaki genel görüşün de 8.sınıfta yapılan SBS’nin puan ağırlığının yaklaşık % 80’ler civarında olması yönündedir. Yani 6 ve 7.sınıftaki SBS’lerin puan ağırlıklarının hafifletilmesi gündemde. Duyumlarımız böyle… Komisyon çalışıyor, araştırma ve gözlemler devam ediyor…

Yine bekleyip göreceğiz…