Ve Sokrates ölür...

Felsefenin mö. 6. yy’da zuhur etmesiye; dogal olayların dogal nedenlerle acıklanması geleneği baslamıstır. Felsefenin ilk alt dalı olarak da ortaya ilk temsilcisinin Thales oldugu ‘doga felsefesi’ cıkmıstır. Bu dönemde doga felsefecileri evrenin ana maddesini incelemiştir. Bu dönem yaklasık iki yüz yıl kadar sürmüştür ve Sokrates’in insanı temel alan felsefesiyle son bulmus ve ‘insan felsefesi’ dönemi baslamıstır.

‘’mö. 5. ve 4. yy’larda ortaya cıkan insan felsefesi Sokrates’in Atina sokaklarında gençlere, insanla ve insan sorunlarıyla ilgili sorular sormasıyla başlar’’ (A.Kadir Çüçen)

Sokrates bütün zamanını sokaklarda gençlerle tartısarak onlara ‘’Erdem nedir?’’,’’Adalet nedir’’, ‘’Cesaret nedir?’’ minvalinde sorular sorarak geçirirdi. Ona göre bilgi; objektif değişmez ve evrenseldir. Kavram bilgisine büyük önem veren Sokrates’e göre, kelimelerin anlamları bilinmeden insalar bibirleriyle anlasamaz..

‘’Felsefesinin merkezine insanı geçiren, insanın kendisiyle ve cevresiyle ilişkisinin nasıl olması gerektigini arastıran Sokrates, insanlara özel bileşenlerinin ruh oldugunu anlatmaya calısmıs, bu fikrini de somutlastırmak için yaz kış cıplak ayak ve ince bir entariyle gezmiştir’’(Ahmet Cevizci)

Sokrates, mö 469-399 yılları arasında yaşamış ve düşünceleri ve eylemleriyle ilkçağ Yunan felsefesinin en önemli düşünürü olmustur. Düşünce tarihinde fiili hayatı Sokratesinki kadar önemli baska bir filozof galiba yoktur. Bunun nedeni ise inandığı ve savunfugu inançlar ugruna ölümü göze alması ve ölmesidir. (Ahmet Cevizci)

Sokrates, insanların bilgilerini sınadğı ve onlara hiçbir şey bilmediklerini ögretmeye calıstıgı tartısmalarında önce insanlara sorular sorarak onların kendi bilgisizliklerinin farkına varmalarını sağlamıs sonra da insanların temel sanılarını yıkmaya ugrasmıstır.

Ona göre bilinmesi gereken ilk bilgi, hiçbir şeyin bilinmediği/bilinemeyecegi bilgisidir. Bu düşüncesinin vücut buldugu ünlü sözü ise, ‘’bildiğim birsey varsa o da hiçbir şey bilmediğimdir’’dir.

Sokrates’in bu tavırları Atinanın kompleksli ve siyasi olarak güçlü insanlarını rahatsız etmiş ve nihayetinde Sokrates, dinden cıkmak, genclerin aklını basından almak ve yeni tanrılar üretmek, suclarıyla suclanarak Atina mahkemelerine verilir.

Mahkeme herkesin beklediğinin aksine gerçekleşir ve Sokrates af dilemediği gibi orada da at sinegi vazifesini görmeye devam eder ve ölümle cezalandırılır.

Mahkemede yaptıgı savunmayı bizzat ögrencisi Platon yazar. Savunmasındaki ‘’Atinalılar sizi severim size saygım da vardır ancak ben yalnız tanriya boyun egerim’’ ve ‘’ şimdi ayrılmak vaktidir, herkes yoluna. Yani sizler yasamaya ben ölmeye, hangisi hayırlıdır onu ancak tanrı bilir’’ sözlerinin ardından baldıran zehiri içirilir VE SOKRATES ÖLÜR…