Lozan tartışması

Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan muhtarlarla buluşmasında,  Lozan Anlaşması ile ilgili söylediği sözler  yeni bir gündem oluşturmuş, yeni tartışmaların yolunu açmıştır.

 

Türk Ulusunun Milli Mücadele sonrası İtilaf Devletlerini masaya oturmaya mecbur bıraktığı, zorladığı ve sonuçta Lozan Anlaşmasını yaptığı, Türkiye cumhuriyetinin "tapusu" sayılan bu anlaşmanın tartışmaya açılması ne kadar doğrudur bu da ayrı bir soru işaretidir.

 

Sayın Erdoğan yaptığı konuşmada Lozan Anlaşmasıyla ilgili olarak:

 

"1923'te Lozan'a razı ettiler. Birileri bize Lozan'ı zafer diye yutturmaya çalıştılar. Şöyle bağırsan sesinin duyulacağı adaları biz Lozan'la verdik. Kıt'a sahanlığı ne olacak, havada ne olacak, karada ne olacak hala bunun mücadelesini veriyoruz. İşte bunun nedeni, o anlaşmada masaya oturanlar. O masaya oturanlar bunun hakkını veremediler, veremedikleri için onun sıkıntısını şimdi biz yaşıyoruz. Herhalde bu darbe başarılı olsaydı, Sevr'i bile aratacak bir anlaşmayla karşımıza çıkacaklardı." sözleriyle yeni bir tartışmanın gündeme oturmasını sağlamıştır.

 

Cumhurbaşkanımızın Lozan'la ilgili sarfettiğ bu sözler artık yazılı ve görsel basınımızda günlerce tartışılır, günlerce yorumlar yazılır sonuçta ise değişen bir şey olmaz..

 

Cumhurbaşkanımız dün söylediği bu sözlerle "Lozan'ı bize zafer diye yutturmaya çalışıyorlar" diyor.

 

Oysa aynı cumhurbaşkanı bundan iki ay önce Lozan barış Anlaşmasının 93. yılı dolayısıyla 24 Temmuz 2016 tarihinde yaptığı yazılı açıklamada şu ifadeleri kullanmıştı:

 

"Bugün, Cumhuriyetimizin kurucu belgesi olan Lozan Barış Antlaşması'nın imzalanmasının 93. yıldönümüdür.

 

Aziz milletimizin inanç, cesaret ve fedakârlıkla elde ettiği zafer, Lozan Antlaşması ile diplomasi ve uluslararası hukuk alanına taşınarak tescil edilmiştir.

 

Bu anlaşma, yeni kurulan devletimizin tapusu niteliğindedir.

 

Lozan Antlaşması'nın içeriği, bu anlamda başta milli irade ve demokrasi olmak üzere Türkiye Cumhuriyeti'nin sahip olduğu temel ilkelerin değeri, bugünlerde çok daha iyi anlaşılmaktadır."

 

Lozan'la ilgili iki ay önce  "Lozan bu ülkenin tapusu niteliğindedir" diyen Cumhurbaşkanımız bugün ise "Lozan bir yutturmacadir" diyebiliyorsa burada bir çelişki, başka bir amaç aramak lazımdır.

 

Türkiye'nin gerçekten de "tapusu" niteliğinde olan Lozan anlaşmasıyla ilgili olarak, anlaşmanın yapıldığı tarihte Gazi meclisin başkanı ve Başkomutan olan Mustafa Kemal  bu konuyla ilgili Nutuğunda yaptığı değerlendirmede:

 

"Bu anlaşma Türk Milletine karşı yüzyıllardan beri hazırlanmış, ve Sevre Anlaşması ile tamamlandığı, büyük bir suikastın sonuçsuz kaldığını bildirir bir belgedir. Osmanlı tarihinde benzeri görülmemiş  bir siyasi  zafer eseridir." sözleriyle Lozan Anlaşmasının bir "zafer belgesi" olduğunu vurgulamaktadır.

 

"Tarih yazmak, tarih yapmak kadar mühimdir. Tarih yazan tarih yapana sadık kalmazsa değişmeyen hakikat, insanlığı şaşırtacak bir mahiyet alır" sözleriyle de Mustafa Kemal tarih yazmak  için tarihi yapanlara sadık kalmalı sözleriylede bugünkü tartışmalara ışık tutmaktadır.

 

Cumhurbaşkanımızın hiç de gereği yokken "Lozan tartışmasını" açması, ülkenin sıkıntılı günler yaşadığı, olağanüstü günlerden geçtiği bir ortamda "Lozan zafer mi hezimet mi" derdine düşülmesi gereksiz ve yersiz, zamansız bir gerilim yaratacaktır.

 

OSMAN ÖZEKER   30.09.2016