Panopticon, Peter Vlemmix, 2012

İngiliz ajanlarının başı olan bu arkadaş, Facebook ve Twitter gibi şirketlerin, pek doğal ve kanuni olarak kullanıcılarının tüm bilgilerini paylaşmaları gerektiğini iddia etmiş. Bu iddiadaki kullanıcılar kim? Sözü geçen kanunlarda kimin kanunları? Ve de dünya çapında hizmet veren bu şirketler ellerinde bulunan bilgileri kimlerle paylaşacaklar?

 

Geçtiğimiz ay Financial Times'a da benzer açıklamalarda bulunan Mr. Hannigan, internet üzerinden hizmet veren Amerikan şirketleri hakkında en fazla konuşan devlet erkanlarından.. Hatta çıkarılacak yeni kanunlarla, şirketlerin ellerindeki bilgileri paylaşmak zorunda bırakılması gerektiğini savunacak kadar ileri gidiyor. Tabii ki şirketlerin korkusu da böyle bir durumda dünya çapında kullanıcılarını kaybetmek. 2014 ilk yarısı itibariyle Facebook'un 1.35 milyar, Twitter'in ise 255 milyon aktif kullanıcısı mevcut. Üstelik her kanun çıkaran devlete ellerindeki tüm bilgiyi verecekler mi? Orası da biraz karışık..

 

İşte Panopticon da, tam olarak bu konuyu inceliyor. İnternet kullanıcılarının mahremiyet ve gizlilik hakları. Panopticon, 2012 de Peter Vlemmix tarafından Hollanda ve Almanya'da çekilmiş bir belgesel. Konunun uzmanları dışında, sokaktaki insanlara da uzatıyor mikrofonu Vlemmix. Hollanda'da aldığı cevap hep aynı: "Benim saklayacak bir şeyim yok, kim istiyorsa dinlesin!" Almanlar ise bu konuda çok daha temkinliler, çünkü son 100 yılda açık bir toplumken, kapalı bir dikta toplumuna, sonra da tekrar açık bir topluma dönüştüler. Sürekli takip edilme ve dinlenme fikrinin insanlara, topluluklara neler yapabildiğini yaşadılar ve hatırlıyorlar.

 

"Ben merak edilecek bir insan değilim ki" diye düşünen bir çoklarımıza sesleniyor Panopticon, "Ne için biriktiriyorlar bunca merak edilmeyecek bilgiyi?? Şimdilik sadece depoluyorlar diye fazla kafaya takmıyoruz ama ya bir gün tüm o bilgiyi işleyecek teknolojimiz olursa? Ya bugün ilginç değil ki diye düşündüğümüz bir takım olaylar, o zaman ilginç olursa? Yine de gizlemek istemeyecek miyiz? Vlemmix'e bu noktada katılmamak mümkün değil, ancak...

 

İnternetin her türlü nimetinden her fırsatta faydalanıyoruz. Ders notlarına, haberlere, bilimsel ve popüler yayınlara hep internet üzerinden ulaşıyoruz. Diyeceğim şu ki, madem biz internetin bize sunduklarını kullanırken gözümüzü bile kırpmıyoruz, neden elinde güç olan kurumların, şirketlerin ve de insanların aynısını yapmamasını bekliyoruz ve de talep ediyoruz?

 

Panopticon çekilip yayınlandıktan sonra geçen iki senede bizim gezegende işler sanırım iyice sarpa sarmış ki Mr. Hannigan ve arkadaşları gözetlemeyi kanunlaştırmayı önerebiliyorlar. Onlar her türlü bilgiye ulaşma yolunda ilerleye dursun, bizim bu konuda hala kafamız karışık, neye hakkımız var? Tamam peki mahremiyet uğruna internete savaş açalım ama dizileri nasıl seyredeceğiz..

 

Ben kendimce insanoğluna, mahremiyetini yeniden tanımlama ve sınırlarını belirleme çabasında yürekten şans diliyorum. Umarım insanlık bu konuda kararını benden önce verir..  Çünkü aklına ne gelse bloğuna yazan biri olarak, mahremiyete mi inanmıyorum, kendimi fazla mı ilginç buluyorum, bilemiyorum. Ama inandığım tek bir şey varsa, o da insanların gizleme, unutma, unutturma hakkı olduğu..