Alain de Botton

Alain De Botton Türkiye’ye gelirde bunun üstüne bir yazı patlatmaz mıydım; elbette hayır. 

Hayır, çünkü, 2006 yılı başında onu keşfettiğimden beridir, onun hemen her seveni gibi kendine has tarzına ve özgünlüğüne hayranım.Oldum olası bu farklı tarzının kaynağını yaşadığı zamanın dinamikleriyle uyumda aramışımdır; keza öyle olduğundan böylesine tutulmuştur. Botton, günümüz orta sınıf kentli insanının hafif ama öğretici okuma arzusuna hitap etmektedir. 

Ancak ben bu popüler gündelik yaşam filozofunu, esas olarak yaşama dair kendi düşünüş tarzıma yakın gördüğümden oldukça severim. Çünkü o da hayatta bize yol gösterecek kişiler olarak filozoflardan, acı çekmiş olanlardan yola çıkar.“Felsefenin Tesellisi” ve” Proust Yaşamınızı Nasıl Değiştirebilir?” kitapları, işte bu yüzden diğer kitaplarından daha farklı bir anlam taşır benim için. Her iki kitapta oldukça özgün ve yaratıcıdır. 

“Felsefenin Tesellisi” hayatında hiç felsefeyle ilgilenmemiş okurlar için bile, felsefeye ilgi uyandıracak bir nitelikte. Hayatta karşımıza çıkan her bir problemi, o problemle yaşamış bir filozofun yaşamından yola çıkarak deşmek, piyasada yüzlerce bulunan ve hep birbirini tekrarlayan çoğu gereksiz kişisel gelişim kitaplarının çöpe gitmesi için iyi bir neden kanımca. 

Öte yandan, “Proust Yaşamınızı Nasıl Değiştirebilir?”in ismi bile edebiyatla az biraz haşır neşir okurun dikkatini çekmeye yeter, çünkü gerçekten de, Proust yaşamımızı nasıl değiştirebilir ki diye sorarız ilkin. Öyle ki, hayatı kimlik bunalımlarıyla, birçok hastalıkla ve başından hiç eksik olmayan depresyonla geçmiş birisinden bahsediyoruz. Ama işte Botton, farkını burada ortaya koyuyor ve çok iyi bir iş çıkartarak, böylesi bir adamın yaşantısından muhteşem bir kılavuz yaratabiliyor okurlarına; hem de son derece eğlendirerek, keskin bir mizah anlayışıyla. 

Botton’un başarısı incelenmeye değer olsa da, sürekliliğine dair bazı soru işaretleri de yok değil. Mesela yukarıda bahsettiğim harika iki kitabını aşabilecek mi merak ediyorum; yok eğer aşamazsa kendini tekrarlama tehlikesiyle karşılaşabilir. Diğer taraftan şöyle bir şey de var ki, o da kitaplarına ilginin azalmasına yol açabilir: 2008 küresel krizinin ardından insanların gündelik yaşama dair fikirlere ihtiyacının yerini daha temel ihtiyaçların (beslenme, güvenlik vb…) alması. Botton işte bu noktadan harekete geçer de, değişen dengeleri yazıları için bir fırsat görürse ki, bu potansiyel onda var, başarısını devam ettirir. Yok eğer insanların ihtiyaçlarının değişmeye başladığı bir dönemde, son kitabında olduğu gibi havaalanında geçirdiği zamanı anlattığı türden kitaplar yazmaya devam ederse gözden düşebilir.