ASD (Atrial Septal Defekt)

Vücudumuzun en önemli organlarından biridir kalp ve her organımızın olduğu gibi, onun da çeşitli hastalıkları vardır. ASD (Atrial Septal Defekt) de bunlardan biridir. Ve biz de bu defaki söyleşimizde sözü edilen  hastalığı sizler için ele alıyor  ve tüm ayrıntılarıyla irdeliyoruz. Bakalım bu konudaki sorularımızı Uzm. Dr. Erdem Uzunoğlunasıl yanıtlamış.

ASD (Atrial Septal Defekt) nedir, tedavisi var mdır, vücutta ne tür rahatsızlıklara sebep olur?

“Kalpte delik” olarak adlandırılan hastalıklardan biridir. ASD’ de delik  kalp kulakçıklarını ayıran duvardadır. Hemen hemen tüm ASD vakaları, tabii eğer zamanında saptanırsa, başarıyla tedavi edilebilmektedir.Atrial septal defekt denen bu durum kalbin atrium denen kulakçıkları arasında bulunan septum adlı bölmede delik olmasıdır. Sol kulakçıktaki oksijence zengin kan delik yoluyla sağ kulakçıktaki oksijence fakir kanla karışır. Böylece sağ kulakçığa hem damarlar yoluyla doğal yoldan kan gelirken hem de sol kulakçıktan delik yoluyla kan dolar. Bu fazla hacimli kan, sağ kulakçıktan  sağ karıncığa; sağ karıncıktan da kalbe pompalanır. Kalbe fazla hacimli kanı pompalamak zamanla hem sağ karıncığın kalınlaşıp büyümesine hem de akciğer atardamarlarının basıncında artışa neden olur.

ASD’ de delik boyutu, yeri ve sayısı tedavinin seyrini değiştirir mi, 

ASD’de delik boyu küçük, orta veya büyük olabildiği gibi, yeri de bu bölmenin değişik bölgelerinde olabilir. ASD’nin belirtileri deliğin yeri, büyüklüğü ve sayısına bağlı olarak değişiklik gösterir. Tedavi de bu faktörlere bağlı olarak değişir.

ASD’nin sebepleri nelerdir, niçin kızlarda erkeklere oranla daha çok görülür?

ASD bazen çok karmaşık kalp anomalilerinin bir parçası olarak da görülebilir. Kesin olmamakla birlikte lkol, uyuşturuu vs ile ASD olabileceği düşünülmektedir. ASD ile birlikte seyreden bazı genetik anomalilerin de olduğu bilinmektedir ancak her ASD’de bu genetik anomaliler görülmemektedir. ASD’ nin Kızlarda erkeklerden daha fazla görülmesinin nedeni ise henüz açıklanabilmiş değildir.

ASD’nin belirti ve bulguları nelerdir?

Daha önce de söylediğimiz gibi ASD’nin belirtileri deliğin yeri, büyüklüğü ve sayısına bağlı olarak değişiklik gösterir. Çoğu vakada hastada hiçbir belirti yoktur. Büyümesi, gelişimi normal olup atlar zıplar… Rutin muayenelerde kalpte üfürüm duyulması ile ASD’den şüphelenilip yapılan tetkiklerle tanı konabilir.Ancak ASD daha genişse, kalpta basınç ve hacim yüklenmelerine neden olarak aşağıdaki belirtileri vermeye başlar:

• İştahsızlık, kilo alamama,
• Sık nefes alma, nefes darlığı,
• çabuk yorulma,
• Sık akciğer enfeksiyonları (mesela zatüre)

ASD tanısı nasıl konur?

Hemen her vakada olduğu gibi kalpte üfürüm duyulursa pratisyen hekim veya çocuk doktoru üfürümün yeri, şiddeti vs göz önüne alarak hastayı eko yapılması için kardiyoloğa gönderip göndermeyeceğine karar verir. Kalp hastalığından şüphe edilirse göğüs filmi,  EKG  ve ekokardiografi çekilerek tanı konur.

ASD’de tedavi neye göre belirlenir ve ne tür yöntemler uygulanır?

Tedavi, hastanın yaşı, ASD büyüklüğü ve kalbin durumuna bağlıdır.Bebeklikte oluşan,  çok küçük ASD’ler kendiliğinden kapanır ve ameliyat gerekmez.Daha büyük ASD’lerde kalp damarlarından girilerek deliğin kapatılması mümkün olabilmektedir.ASD tedavisinde  nadiren açık kalp cerrahisi de uygulanabilir.

Uzm.Dr.Anıl Yeşildal