B12 EKSİKLİĞİ VE HANGİ HASTALIKLARA NEDEN OLDUĞU

B12 VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ VE HANGİ HASTALIKLARA NEDEN OLDUĞU

Yaşımın ilerlemesi ve bazı rahatsızlıklarım nedeni ile doktora gittim. Şikâyetlerim: Halsizlik, yorgunluk, baş dönmesi, iştahsızlık, kabızlık, çok üşüme hissi, baş dönmesi, çarpıntı gibi. Doktorum bana bazı tahlil ve tetkiklerden sonra B12 vitamini eksikliği olduğunu söyledi ve şu bilgileri verdi:

NAHİDE ÇELEBİ

B12, hayatımızın temel fonksiyonları için mutlaka gerekli olan bir vitamindir. B12 olmazsa hücre çekirdeği tam olgunlaşamaz ve yeterli bir protein sentezi yapılamaz. B12 vitamini bazı bakteriler tarafından ince bağırsaklarda üretilse de bu miktar yeterli değildir. Bu nedenle besin maddeleri ile alınması şarttır.
B12, suda eridiği halde depo edilen yegâne vitamindir. Depo edildiği yer ise karaciğerdir. Bu özelliğinden ötürü eksiklik belirtileri yıllar sonra ortaya çıkar. Bu süre 3-5 yıl kadardır. Gıdalardaki B12 vitamininin emilimi için iki koşul gereklidir. İlki midenin asit ortamı, ikincisi ise midenin ancak asit ortamda ürettiği İntrinsik Faktör(IF) adı verilen maddedir. B12, bu faktör ile birleşerek ince bağırsaklara geçer ve bu formuyla emilir.
Buradan hareketle mide asidini gidermek amacıyla sık kullanılan ilaçların B12 eksikliğine yol açabileceğini ısrarla vurgulamak isterim. Mide asidi, yaşlandıkça da azalmaya başlar. Buna bağlı olarak B12 de azalır. 65 yaş üzerinde
her beş kişiden ikisinde B12 eksilir, bu nedenle yakın takip ve tedavi gerekir. B12 eksikliği anemisi, kadın ve erkeklerde eşit sıklıkta görülür. Anemiden ötürü cilt soluk, adeta limon sarısı rengindedir. B12 eksikliğine bağlı anemi yavaş gelişir. Çoğu zaman farkına bile varılmaz. Süreç içinde halsizlik, çabuk yorulma, nefes darlığı ve çarpıntıya neden olur. Önlem alınmaz ise kalp yetmezliğine yol açabilir.
B12 eksikliği anemisinde kırmızı kan hücrelerinin sayısı azalırken hacimleri artmıştır.
B12 eksikliği anemisinde dil ağrısı karakteristiktir. Pek çoğunda dil kızarır ve
üzerindeki doğal pürtükler de silinir. Ağız boşluğu ve dilde aft adını
verdiğimiz yaralar sıktır.
Eksikliğin devamında sindirim sistemi yakınmaları ortaya çıkar. Uzun süren
bulantılar, hazımsızlık ve kabızlık görülür. B12 eksikliğinde sinir sistemi
rahatsızlıkları da son derece önemlidirler. Hemen her türden nörolojik arazlar
olasıdırlar. Bacaklarda ve kollarda uyuşma, karıncalanma, his azalması en sık
rastlananlardır. İlerlemiş olgularda idrar kontrolü güçleşir, idrar kaçırmaya yol açar. Tedavi için B12 vitamini kullanılır. Hafif şekillerinde ağız yoluyla günde
birkaç tablet yeterlidir.

B12 vitaminleri şu gıdalarda bulunur: Bu besinler et, süt, kümes hayvanları, yumurta ve deniz ürünleridirler. B12 vitamini, meyve ve sebzelerde bulunmaz. Isıya dayanıklıdır, yani pişirmekle etkinliği kaybolmaz.