Başbakan Erdoğan: "Bu millet, Meclis, sivil anayasa yapacak güce, iradeye sahiptir"

Başbakanın bu sözlerini alkışlamak gerekir, tabii bu iş onun dediği kadar basit bir iş olsaydı. Yıllarca insanların yeni bir anayasa yapılması lüzumu ile beyninin yıkandığı ve aylardır bu konuda kimin hazırladığı belli olmayan bir taslağı tartışan meclis yüzünden artık insanlara bıkkınlık geldi. Bu yüzden de bu yazının pek okuyucu bulabileceği kanaatinde değilim. Ancak mademki ulus anayasa yapacakmış, fikrimizi söyleyelim.

Dünyadaki ülkelerin tümüne bakınız. Belki bizim bilmediğimiz birkaçı dışında hiçbir ülkede öyle bir partinin veya bir kesimin lüzum hissettiği için anayasa yapılamamıştır. Anayasalar savaşların veya felaketlerin arkasından hep biraz da dayatılarak yapılmıştır. Zira anayasa bir toplumsal uzlaşı metnidir. Bir partinin ortaya attığı bir taslağın anayasa olması imkânsızdır.

Geçtiğimiz yıllarda yapılan referandum sonucu kabul edilen metin, bir sürü kandırmacayla, kullanılan malum programa rağmen yüzde atmışlarda kalmıştı. Anlaşılan o ki, iktidar yine kendi hazırladığı taslağı mecliste çoğunluk olduğu için referanduma taşıyacak, yeni bir dayatma anayasamız daha olacaktır. Tabi doğduğu andan itibaren tartışmalara neden olacak ilk gelen yeni iktidarda öncekini olduğu gibi onu değiştirmeye çalışacaktır. Sebep ise toplumsal mutabakat olmayan anayasa toplum tarafından itilecektir.

Birde “sivil anayasa” tabiri var ki gerçekten komik. Ne demektir sivil anayasa? Sözlükten anladığımıza göre, resmi kişilerin karışmadığı bir anayasa. Yani asker, polis, devlet memuru gibi “resmi” sıfatı taşımayanların yapacağı bir anayasa. Hal böyle olunca hemen akla iki soru geliyor. Ülkemizdeki milyonlarca resmi sıfatlı kişi bu ülke insanı değimlidir, onların anayasa yapımında hiç mi hakları yoktur. İkincisi de başbakan bu devletin bir memuru yani resmi değimlidir. Yani böylesi bir komik durum. Bütün gün devletin resmi araçları ile gezen vekiller sivil midir ki iktidar partisinin anayasa taslağını sözde tartışıyorlar?

Uzun lafın kısası, ister asker, ister polis, ister iktidar, kim yaparsa yapsın eğer bir dayatma anayasası olacaksa aynı şeydir. Bir sürü şaibenin gölgesinde referandumdan alınacak yüzde atmışlı bir evet, tam bir dayatma anayasasının insanlara zorla kabul ettirilmesi olacaktır.

Kaldı ki, siyasilerin yapacakları bir anayasadan da hayır gelmesi imkânsızdır. Bir örnek vermek gerekirse şu an tartışılan anayasa taslağında ittifakla kabul edilen birkaç konunun başında milletvekili aylıkları ve yan ödemeleri konusu geliyor.  Hiçbir konuda anlaşamayan, ama maaşlarının artışı için hemen birlik oluveren siyasilerden halk yararına anayasa yapmaları beklenemez.

Peki, halk yeni bir anayasa yapamaz mı? Tabii ki çok zor ama yapar.  Bunun için öncelikle partizanlık gütmeden bir referandum yapıp halka soracaksınız. Eğer halk yüzde doksan gibi bir oranla yeni anayasa istiyorsa, siyasilerin de diğer kurumlarla eşit oranda temsilci vereceği bir anayasa meclisi oluşturulacak. Her kurum ve kuruluş görüş ve önerilerini özgürce bildirecek ve en az üzerinde yüzde doksan mutabakat sağlanacak bir anayasa oluşturulacak. Daha sonra bu anayasa referanduma sunulacak. Halk en az yüzde doksan evet derse kabul edilecek.

Çok zor dediğinizi duyar gibiyim. Evet, çok zor. Bu yüzden de hiçbir ülke ikide bir anayasa değiştirmeye uğraşmıyor.

İzmir 2013-02-15