Bluetooth'tan borsa ve endeks yorumları

HEDGE FONLAR 1 - 0 ÖNE GEÇTİ

Merhaba Degerli Yatirimcilar;
Haftaya bir taraftan 45 000 üzerine çikabilir miyiz iyimser beklentisi ile, diger taraftan da artik bir düzeltme olabilir, temkinli olmak gerek kaygisi ile baslamistik… Ancak düzeltmenin de böylesini beklemiyorduk elbette!

Çin Shangay endeksinde bir günde olusan % 9luk gerileme ile aylardir sismekte olan balon patladi ve piyasalarin fitili ateslenmis oldu… Hem de öyle bir ateslendi ki kelimenin tam anlami ile Çin isi Japon isi cinsinden!

Görünen nedenleri bu hafta boyunca her yerden okudunuz…

Çin Hükümeti; borsalarinin böylesine hizli yükselisinin aslinda borsalarina duyulan güvenden degil HEDGE FON denilen güçlü sicak paranin marifeti oldugunu, bir çok spekülasyonlar ile bu yükselisin gerçeklestigini fark ederek, inceleme yapacaklarini söylediler.

Çin para birimi olan YUAN’in degerinin artmasi gerektigini, bunun için de Merkez Bankalari tarafindan destek verilecegini açiklamasi… Çin parasinin deger kazanmasi gerektigini uzunca bir zamandir ABD de talep etmekteydi… Çünkü Yuan'in degerinin düsük olmasi, ekonomik pazarlardaki Çin etkinligini artiran bir nedendi…

Alan GREENSPAN’nin ABD ekonomisinde ki resesyon- durgunluk beklentisini dile getirmesi…

Ana basliklar bunlardi, ama bu basliklarin bir çok alt basliklari kendiliginden olusmustu… Tüm dünya endekslerinin çok yükselmis oldugu, artik satislarin gelmesi için bir neden arandigi, HEDGE FONlara bir göz dagi verilmesi gerektigi, ABD ekonomik verilerinin çok kötü gelmekte oldugu gibi bir çok neden siralanmaya baslandi…

Sonuç olarak; bu hafta DOW JONES %4, 5 , DAX %7 ve BOVESPA %8 civarinda deger kaybederken IMKB de %7 oraninda deger yitirdi…

Peki bu büyük çöküsün fitilini atesleyen Çin – Shangay endeksi ne yapti?

26 subat 2007 de 3 049 seviyesi ile zirve yaptiktan sonra, bir günde % 8, 8 düserek 2 732 degerini gördü… Ancak hizli bir toparlanma yasamak üzere haftayi 2 831 seviyesinden yani % 5, 5 deger kaybi ile, kaybinin neredeyse yarisini geri alarak tamamladi…

Çindeki bu toparlanma performansina maalesef dünya endeksleri ayak uyduramadi ve halen büyük fonlarin bu gelismeler karsisinda nasil bir politika izleyeceklerinin tedirginliklerini yasamaktalar…

Aslinda bu tedirginligin temelinde HEDGE FUNDS denilen büyük ve dünya ekonomisine korku salan güç bulunmakta…!!!

Nedir bu HEDGE FON…?
HEDGE FON terimi; genellikle kisa vadeli ve çok hizli hareket edebilen fonlari ifade etmektedir… Amaçlari likit para gücü ile özellikle gelismekte olan zayif borsalarin üzerinde sert hareketler ile kisa zamanda yüksek kazanç elde etmektir… Çok hizli girdikleri piyasalari kisa zamanda yükseltir, karlarini da çok hizli bir sekilde elde etmek amaci ile yine ayni hizla girdikleri piyasalari terk edebilirler…

Bugünki güçlerinin 1.4 trilyon dolara ulasmasi ekonomik istikrar ile dünyanin önde gelen ülkeleri konumunda bulunan gelismis ülkeleri ciddi sekilde rahatsiz etmekteydi… G-7 ülkeleri diye adlandirilan Ingiltere, kanada, Fransa, Almanya, Japonya, Italya ve ABD geçtigimiz günlerde yaptiklari toplantilarinda bu fonlarin serbest ve denetimsiz hareketlerinin global ekonomik krize neden olabilecek kadar tehlike arzettigini ifade etmislerdi… Yine IMF de bu fonlarin çok hizli büyümelerinin çok önemli risklere gebe olduguna dikkat çekme geregini duyuyordu…

Kendi kaynaklarinin disinda Japonya gibi düsük kredi kullanilabilen ülkelerden temin ettikleri ucuz para ile uluslarasinda çok hizli bir para trafigi yaratarak büyük kazançlar elde etmeyi amaçlayan bu fonlar, ayni zamanda yatirimcilarinda da ettirdikleri karlarin karsiliginda % 25 e yakin kar payi alarak çok hizli büyümelerini devam ettiriyorlar…

Tabi ki her zaman kazanç olamayacagina göre böylesine büyük rakamlarin, zararlarinin da ciddi rakamlara boyun egmesi kaçinilmazdir…

Iste asil risk de bu nokta da baslamakta...!!!

ABD borsasinin % 20 lik degerine ulasabilen büyüklükleri ile bu fonlarin zarar etmesinin global ekonomiyi derinden etkilemesi kaçinilmazdir… Hele hele tüm dünya ekonomilerinin enflasyon ve faiz ikilisi ile mücadele ettikleri bu dönemde…!!!

Iste bu noktada akla su husus gelecektir… Acaba bu HEDGE FONlarda olusan huzursuzluk ve tüm dünya borsalarinda baslattiklari satis firtinasinin temelinde Japonya'nin faiz artirim politikasi mi yatmaktadir? BOJ geçtigimiz günlerde sifir faiz uygulamasini sonlandirdi, 0, 25 lik artirim yapti… 2007 içerisinde faiz artirimlari yapabilecegi düsüncesini daha önce belirtmisti zaten… Bu artirimlarin devami gelebilirdi, bu durum ise fonlarin maliyetlerini artiracakti, zaten çok yükselttikleri borsalardan bu durumu bahane ederek toparlanmalari gerekiyordu… Elbette ilk adimi atan kazanacaktir… Tüm dünyanin dikkatini çekmeye baslamislardi, açikca hedef ve olasi bir krizin sorumlusu olarak gösteriliyorlardi… Bugün Çin'de yarin bir baska ülkede baslatilacak sorusturmalar, faiz artirimlari nedeni ile ucuz para döneminin sona erecek olmasi gibi etkenlerle ile yeterince huzursuz olmaya baslayinca, dogal olarak tedbir almalari gerekmisti…

Iste bu çok ani bastiran satislarin altinda yatan gerçek budur… Firsat varken, iyi karlar elde etmis iken kaçalim!

Bunu yapmak zorundalar, çünkü risklerini iyi kontrol edemez ve kendilerini koruyamazlarsa batabilirler! Bu anlamda bu fonlarin üzerine de çok fazla gitmeye, gereginden fazla ürkütmeye gelmez!

1998 yilinda LONG TERM CAPITAL MANAGEMENT isimli bir Hedge Fon bulunuyordu… Bu fon su an bulunmuyor maalesef. Kendisi de, yatirimcilari da batti! Tam 4, 6 milyar dolar ile yok oldu gitti. Bu fonu acemiler, isi bilmeyenler yönetmiyordu. Yönetim Nobel ödülü kazanmis 2 ekonomi profesörü tarafindan yapiliyordu. Hatta durumu kötülestigi dönemlerde, kriz yönetiminin en önde gelen isimlerinden Myron SCHOLER bile isin içinden çikamamisti. 4, 6 milyar dolar ile batan bu fonun ardindan, Alan GREENSPAN olusan bu büyük zarari telafi edebilmek için piyasaya 3, 7 milyar dolar taze para sokmak zorunda kalmisti.

Ekonomi tarihinin en büyük HEDGE FON iflasina ise çok yakin tarihlerde AMARANTH isimli bir fon imzasini atmistir. Tam 6, 5 milyar dolar. Birkaç gün içinde 9 milyar dolarlik portföyüne 6 milyarlik bir zarar yazdirmistir. Nedeni ise 2005 yilinda Katrina kasirgasina bagli olarak petrol ve dogal gaz fiyatlarinin ileri ki günlerde çok hizli yükselecegi beklentisi ile vadeli islemler yapmis ve bilindigi üzere petrol fiyatlari 100 dolara gidecek derken 50 dolara gerilemistir. Bu beklenti gerçeklesmeyince düsene darbe vuran çok olur tarzindan diger fonlarinda baskilari neticesinde 14 Eylül 2006 tarihinde resmen batmis ve CITADEL INVESTMENT GROUP ve JP MORGAN tarafindan satin alinmistir.


Iste size bu fonlarin tedirgin olmalarini gerektirecek yakin geçmisten 2 örnek.

Bundan sonra ne olacak?
Buraya kadar anlattiklarimiz itibari ile sicak paranin ürkekligini, global likidite denilen büyük rakamlarin kendisini güvene alma isteginin gündeme damgasini vurdugunu görmekteyiz. Istikrarli ekonomi ile HEDGE FON isminde ki sicak paraya yön verenler arasinda bir menfaat çatismasi var. Bu savasda her iki tarafinda ciddi zararlar görebilecegi asikar. Bu açidan bir denge noktasinin kendiliginden olusacagini beklemek, çok fazla karamsar olmamayi gündeme getirmekte. Fonlarin daha da ürkerek hizla kaçmalari hem kendi zararlarini artiracak, hem de ülke ekonomilerine genel anlamda da global ekonomiye büyük zararlar vermis olacaktir.

Sicak paranin her zaman gücü bir baskadir. Bu anlayis ile sicak paranin temsilcileri olan HEDGE FON larin bir adim önde olabileceklerini düsünmek mümkün gibi. Zira Çin endeksinin toparlanmasina neden olan bir açiklama dikkat çekmekte. Çin Merkez Bankasi hatirlanacagi üzere bu kriz öncesinde yaptigi açiklamada, YUAN in degerinin artmasi için destek vereceklerini açiklamisti. Ancak son açiklamasi ile para birimlerinin degerlenmesine neden olan dis sermaye girislerini azaltmak ve iç piyasalarini desteklemek için bankalarin kisa vadeli dis borçlanmalarini azaltmalarini talep etti. Çin döviz kuru düzenleyicisi Devlet Döviz Kuru Yönetimi haftanin son günü yaptigi açiklamasinda ; bankalarin kisa dönemli dis borçlarini 2008 Mart sonuna kadar 2006 yili kotalarina kadar azaltmalarini talep etti.

Iste sizlere HEDGE FON lara karsi atilmis bir geri adim veya bu fonlarin yaptirim güçlerinin bir göstergesi!

Bu asamadan sonra; karar ekonomi kurmaylarinda ve bu fon yöneticilerinin uygulayacaklari politikalarda. Yani bir uzlasma olmali ve karsilikli güven olusmali. Fonlar daha az risk ile istikrarli davranmali, ekonomi kurmaylari ise fonlarin kaynaklarini kurutacak veya tedirgin edecek radikal adimlar ile bunlari daha da ürkütmemeli.

Sahsi kanaatim su anda Hedge Fonlarin 1 -0 öne geçtigi.

Bu nedenle mart ayi içerisinde yapilacak olan faiz toplantilarindan çikacak sonuçlar büyük önem tasimakta. Ya bu fonlara tedirginliklerini azaltacak güven verilecek veya aba altinda gösterilen sopalar ekonomik yaralar pahasina açikca vurulmaya baslanacak.

Kritik bir denge arayisi!

Tüm bunlarin sonuçlarini zaman gösterecek ama durumun vehameti ortada. Fonlarin bir an önce güvenli limana geçeyim adina telaslari devam edecek olur ise, suni yükselislerin ardindan yeni satislar gelecektir… Bu durumda ortaya çikacak olan savasin galibi ise olamaz. Bu açidan belki bu tedirginlikler biraz daha sikinti yaratacaktir ama uzun soluklu olmasini, hassas dengeleri daha fazla bozmasini sahsen beklemiyorum.