Böbrekte Kaçak

Kronik  böbrek  yetmezliği  ve  diyaliz  hastalarında %50  sebep  zamanında  tanı  konamamış  böbrek kaçağı yani Vezikoüreteral reflü(VUR) hastalığıdır. Bu  önemli  konuyu sizler için çocuk  hastalıkları uzmanı  arkadaşım  Erdem  Uzunoğlu’na sordum.

Erdem Bey  VUR nedir,  okuyucularımıza  kısaca  açıklayabilir  misiniz?

Vesikoüreteral reflüde (kısaca VUR), idrar böbreklerden yukarıdan aşağı inebildiği gibi, değişik derecelerde mesaneden yukarı da çıkabilmektedir / kaçmaktadır !

VUR’ün farklı  çeşitlerinden  bahseder  misiniz?

Primer VUR’de esas sorun üreterin mesaneye girdiği ve mesane kas tabakası altındaki kısa bölümdeki idrar kaçışını öneyen mekanizmanın yetersiz oluşudur. Tek veya iki taraflı (heriki üreterde de) olabilir. İki üreterde farklı  derecelerde olabilir.

Sekonder VUR’de, üreter mesane ilişkisinde bozukluk yoktur. Sorun, mesane sonrasındaki idrar yollarında darlık veya mesanenin sinirlerindeki anormallik vs sonucu, idrar boşalamamasıdır. Genelde 2 taraflı ve aynı derecededir.        

VUR erken teşhis  edilmezse  ne  gibi  olumsuz sonuçlara yol açar?

VUR’de  mesanedeki bakteriler üst üriner sisteme kolaylıkla ulaşabilirler ve böbrek iltihabına neden olurlar. Tekrarlayan böbrek iltihapları ise böbrekte nedbeleşme nedeni olur. (Nedbe= Yara iyileşirken oluşan bağ dokusu.- ameliyat izinizi hatırlayın!). Bu da uzun vadede kronik böbrek yetmezliği, hipertansiyon vs ile sonuçlanır.

VUR’de  genetiğin  rolü  ne  kadar?

Genetik faktörler: VUR’de genetik eğilim mevcuttur. VUR’lü çocukların kardeşlerinde de %35 olasılıkla VUR vardır.

Ne  gibi  belirtiler olunca  VUR’den şüphelenilir?

Belirtiler, çocuğun yaşına ve enfeksiyonun idrar yollarındaki düzey ve ağırlığına göre değişir. Örneğin yenidoğanda ateş, solukluk, emmeme, kilo alamama, huzursuzluk olur. Belirtiler süt çocuğunda da özgün değildir: bulantı, kusma, ateş, iştahsızlık, kilo alamama olur. Büyük çocukta ise belirtiler daha özgündür: Karın ağrısı, ateş, idrar yaparken yanma, idrar yapamama, idrar kaçırma, sık idrar yapma vs.

VUR teşhisi nasıl konur?

Bir erkek çocuk 1 kez, kız çocuğu ise 2’den fazla idrar yolu enfeksiyonu geçirdiyse VCUG ile tanı konur.

VCUG nedir? Voiding sisto ürografi kelimelerinin baş harflerinden oluşan bu film idrar yollarında geriye akımı en iyi gösteren yöntemdir. Bu film  hakkında daha  detaylı  bilgi  almak için Radyoloji uzmanı Erdem Tonguç’un Voiding-İlaçlı Böbrek Filmi makalesini  okuyabilirsiniz

VUR’de farklı derecelerinden bahsedebilir misiniz?

En sık kullanılan dereceleme yöntemi, VCUG denen ilaçlı mesane filmi ile kaçağın boyutlarına göre yapılan uluslararası sınıflamadır. Reflü derecesi 1’den 5’e kadar numaralanır. 1. derece VUR en hafifidir ve idrar böbreklere kadar çıkamaz. 5. derece VUR’de ise kaçak böbreklerde şişme ve şekil bozukluğuna kadar ilerlemiştir.

VUR tedavisi ne  şekilde  yapılıyor?

 Tedavide 3 hususa dikkat edilir.

1-Mevcut enfeksiyonun tedavisi

2-Yinelemelerin önlenmesine yönelik koruyucu tedavi:1-2 yıl boyunca günde 1 kez koruyucu antibiyotik kullanımı

3-Ameliyat: 4 veya 5. derece VUR’de kaçak nedenine yönelik cerrahi müdahale.

Kaynak: http://www.doktoramcam.com/Makale/Detay/vezikoureteral-reflu-vur-bobrek-reflusu/564