Kan Nakli

Çoğu zaman hayat kurtarıcı bir işlem olan kan naklinin tüm inceliklerini çocuk hekimi arkadaşım Uzm.Dr. Erdem Uzunoğlu’na sorduk.

Kan nakli nedir, nasıl yapılır?

Tam kan veya kana ait trombosit, eritrosit, plazma vs ürünlerin damar yolu ile ihtiyacı olan kişiye verilmesine kan ve kan ürünü transfüzyonu denir. İşlem, toplar damara sokulan küçük bir iğne ile yapılır. İşlem çok basit olmasına rağmen Komplikasyonlar ve bulaşıcı hastalıklardan yönünden bazı riskleri de yok değildir.

Tam kan, her birinin görevi farklı olan hücreler ve plazma adlı sıvıdan oluşur 

Kan Nakli, eksilen tam kan veya bazı kan ürünlerinin yerine konması için yapılır. Her ne kadar tam kan nakli yapılabiliyorsa da modern tıptaki gelişmeler sayesinde sadece kanın eksilen kısmının yerine konması hem daha sağlıklı hem de ekonomiktir. Örneğin alyuvar nakli ile kanın oksijen taşıma yeteneği ve kapasitesi arttırılır. Alyuvar nakli pediatride en fazla prematüre bebeklerin anemisinde ve kanamalara bağlı kan kayıplarında uygulanır.

Nakil işlemi verilen kan ürünü miktarına bağlı olarak değişir ama genelde 1 ile 6 saat kadar sürer.

Nakiller hastane şartlarında yapılmalıdır ancak düşünürseniz savaşta cephe şartlarında bile yapılabileceğini tahmin edersiniz. Acil durumlarda her yerde yapılabilir.

Kan nakli neden yapılır?

Kan kaybı: Mide kanaması ve ameliyat zorunluluğu gibi durumlar.

Kan yapımının bozulması: Mesela kemoterapide kemik iliği kan yapamaz olur.

Mevcut bir kan hastalığı veya kanama bozukluğunun komplikasyonlarından korunma:.

Kan nakliyle bulaşıcı hastalık kapar mıyız?

Modern tıptaki son gelişmelerle gönüllü vericilerin hastalık taşıyıp taşımadığı son derece titiz çalışmalarla kontrol edilmektedir. Gönüllü vericilerin HIV, hepatit B ve C ile CMV virüs testleri yapılarak sonuçların temiz olduğu anlaşıldıktan sonra kan alınmaktadır. Üstelik bir gönüllü verici bir kez kan verdikten mesela 5-6 ay sonra tekrar kan vermek isterse bu virüs testlerinin tekrar yapılması zorunludur. Yine de kişilerin dikkatsizliklerinden kaynaklanan bazı hatalar her zaman her ülkede olabilmektedir; bundan dolayı kan nakli sisteminin tehlikeli ve çok korkunç bir şey olacağını düşünmek ve yaymak yanlıştır.

Kanın kaynağı neresidir veya kimdir?

Henüz sentetik kan üretilemediği için sadece vericilerden kan alınabilir. Sadece gönüllü vericilerden kan alınabilmekle beraber, erişkinlerde, kişi kendi kendine de kan verebilmektedir! (Meraklısına: Bu nasıl oluyor? İleride kendisine kan veya kan ürünü verilmesi gerekeceği bilinen bir hastalık varsa, kişi sağlam zamanında kan verip saklatır ve ileride bu kan kullanılabilir.)

Kaynak:http://www.doktoramcam.com/Makale/Detay/Kan-Transfuzyonu-Nakil/519

Bu makale de ilginizi çekebilir:

Hemofili