Ceviz ağacı

Küçük yaştan beri ağaçlara çok düşkünüm. Çünkü ağaçlar asla size nankörlük etmez. Hele sofranıza oturup yeyip içen dost ve akrabaların daha sonra dedikodunuzu yaptığını, sizi kötülediğini düşünürseniz ağaç yetiştirmenin ne kadar güzel bir uğraş olduğunu görürsünüz.

Bazan ben yetiştirdiğim ağaçlarla konuşurum. ‘Ne oldu kuzum bu yıl niçin meyve veremedin?’ veya ‘ Neden bu yıl iştahsızsın bir sorunun mu var?’ dediğim olur.

Belki onlar size cevap veremezler ama, onlara bakarsanız türlü türlü meyveleriyle sizi cevaplandırır ve sevindirirler. 

Ceviz ağacı ise yüzyıllar boyunca yaşayan, gölgesi hoş, yetiştirenin yüzünü güldüren bir ağaç. Kaliteli ceviz, iriliğinden ziyade, içinin kolayca çıkışı ve bembeyaz oluşuyla bilinir. Hele avucunuzun içinde kırılabilen bir cevizi yetiştirebildiyseniz çok şanslı biri sayılırsınız.           

Yetişkin bir cevizin 5.000 adet ceviz verdiğini düşünürseniz ekonomik değerini daha iyi anlarsınız. Yukarda bahsettiğim kaliteli bir cevizin bugün adet satış fiatı 20 kuruştur. Yani bir tek yetişkin cevizden yıllık 1.000 TL.  gelir elde etmeniz mümkündür.           

Ne yazık ki bu güzelim ağacı susuz arazide yetiştirmek mümkün değil. Çünkü fidan olarak bir yerden söktüğünüz cevizin  kazık kökü kırıldığından cevizi ve badem ağacını fidan alıp  susuz arazide yetiştirmek pek mümkün değildir.

Uzun yıllar ağaç yetiştirmek için edindiğim tecrübeler bana şunu gösterdi ki, ancak tohumdan yetişen ceviz ağacı susuz araziye adapte olup randımanlı meyve verebiliyor. Sulu arazide ise düzenli olarak sulayabilirseniz cevizin yan kökleri gelişerek yeterli meyve verir.           

10-15 yıl boyunca yetiştirmeye çalıştığınız cevizin onca yıldan sonra  meyvesinin randımansız olduğunu düşünürseniz ceviz sizi hayal kırıklığına uğratabilir. Çünkü aşısı çok zor olan cevizin aşı ile cinsini değiştiremezseniz,  kesmek ya da  yerine başka bir ağaç dikmek zorunda kalırsınız ki bu da sizi üzebilir.           

Şahsen yüzlerce ağaca aşı attım ve türünü değiştirdim. Ancak attığım ceviz aşılarından sadece bir cevize attığım ‘’Yarma aşı’’yı  tutturabildim. Bir de zeytin aşısını başaramadım. Oysa cevizi ve zeytini aşılayan ve başaran insanlar var fakat çok az sayıda.           

Sağda solda susuz arazilerde gördüğünüz ceviz ağaçları  eğer sonradan dikilmiş ise  yıllarca öylece verimsiz kalır ve sadece yağmurun bol olduğu mevsimlerde boy atabilir. Aksi takdirde yıllarca aynı bodurlukta ve verimsiz olarak moralinizi bozar.

Bu nedenle doğa sever dostlarım  eğer sulama olanağı olmayan arazileri varsa, ceviz yerine zeytin ağacını tercih etmelerini öneririm. Çünkü zeytin, cevizden de uzun ömürlü, hatta kayanın bile üzerinde yetişebilen bir barış ağacıdır. Binlerce yıl yaşayabilen bu ağaç, emeğinizi asla inkar etmez ve yüzünüzü güldürür.

Ağaç dikmek isteyenler lütfen  her türlü fidan dikimi için şunları göz önüne alsın :

Bir kez açılan çukur 50 cm eninde ve 60-70 cm derinlikte olsun. Taban toprağına bir avuç süper fosfat gübresi bulamazsanız mutlaka yarıya yarı yanmış hayvan gübresi karıştırın ki kökler gıda alabilsin.

İkinci  husus, bu karışımla kökü iyice kapattıktan sonra yani çukurun yarısı karışımlı toprakla dolduktan sonra ayağınızla bastırarak iyice sıkıştırın ve can suyunu hemen verin.

Yağmurda dikmiş bile olsanız  mutlaka can suyunu ihmal etmeyin. Fidan can suyunu çektikten sonra kalan toprağı yüzeye kadar doldurun ve tekrar iyice tepelemeyi unutmayın.

Eğer ağaç aşılı ise mutlaka aşı yerini dışarıda bırakın. Yanına bir herek dikerek fidanı 8 şeklinde bir iple hereğe bağlayın. Mevsim yağmurlu ise yağmur çukuru açın ve kış boyunca kendiliğinden suyunu almasını sağlayın. Mevsim kuraksa buna gerek yoktur. 

İlk yıl Haziran,Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında en az ayda bir kez diplerini açarak sulamaya çalışın. Sulamadan sonra diplerini tekrar kapatın.

Yüzyıllar önce Edirneden Van'a ağaçtan ağaca bir sincabın hiç yere inmeden gidebildiği Ülkemin eski yeşil günlerine kavuşması dileği ile.