Çin de bir nehir ve etrafında 500 milyon insan

Yangtze nehri Çin’in orta nehri olarak da bilinmektedir. Bu nehir Çin’i ortadan ikiye ayırmakta, kuzeyine Kuzey Çin, Güneyine Güney Çin denilmektedir. Nehir Dünya’nın en uzun üçüncü Asya’nın en uzun nehridir.

Türkiye’nin bazı bölgelerinde su vardır, arazi azdır. Karedeniz sahilleri gibi. Bazı yerlerinde ise arazi geniştir, ancak su azdır, Konya ovası gibi. Erzurum ovası gibi yerlerde ise yükseltiden dolayı kışlar uzun sürmektedir. Türkiye de ortalama yükselti 1000 metre iken Erzurum ovası gibi yerlerde 2000 metreye yükselir. Çin de ise Nüfusun yoğunlaştığı tarımsal bölgede birkaç yüz metre yükseltide geniş ovalar yer almaktadır. Ayrıca Tibet’ten doğan nehirler bu ovaları sulamaktır. Buna ek olarak Muson yağmurları bu bölgeyi üç ay boyunca sulamaktadır. Muson Yağmurları Asya (özellikle Tibet dağlarının) ve Hint okyanusunun oluşturduğu basınç farkından oluşmaktadır. Dahası bu yağmurlar düzenli ve çok geniş bir bölgeyi sulamaktadırlar.

Yangtze nehrininin deltasında 100 milyon, Çevreleyen eyaletlerde ise 500 milyonu aşkın insan yaşamaktadır. Nehir oldukça geniş bir nehir olması tarih boyunca Çin’i bütünleştirmek isteyen iktidarların önünde en büyük zorluğu oluşturmuştur. Birleşik bir Çin ancak bu nehrin iki yanını birleştirildiği zaman başarılmıştır. Günümüzde ise nehrin genişliği bir avantaja dönüşmüştür. Yük gemilerinin nehrin iç kısımlarına kadar ilerleyebilmesi sayesinde iç kesimlerinin uluslararası ticarete ulaşabilmesine olanak tanımıştır.

Orta nehrin denizle birleştiği yerde Şanghay vardır. Sanıyorum hepiniz bu liman şehrinin adını duymuştur. Şanghay limanı 2010’da Singapur limanını geçerek Dünya’nın en büyük Limanı oldu. Şanghay Çin’in ve Dünya’nın en kalabalık şehridir. Bu şehrin güneyindeki Hangzhou körfezini karşısında ise Ningbo Şehri vardır. Ningbo limanı ise Shangay’dan sonra Çin en büyük limanıdır. Bu iki şehrin arasındaki dört saatlik yolu 2,5 saate düşüren Hangzhou körfezi köprüsünün inşaatı 2007’de tamamladı. Bu köprü kullanıma açıldığı zaman Dünya’daki en uzun on köprüden biriydi.

Nehrin denize döküldüğü yerin 300km yukarısında Nanjing şehri vardır. Nanjing şehri Çin en önemli tarihi ve kültürel merkezlerinden birisidir. Tarih boyunca birkaç kez Çin’in başkenti olmuştur. Günümüzde ise bu şehir Çin’in eğitim, araştırma geliştirme, turizm ve ulaştırma merkezlerinden birisidir.

Wuhan nehrin üzerindeki en önemli şehirlerden birisidir. Çin tarımsal alanlarını ve buna bağlı nüfus dağılımını dikkate alırsak, Wuhan Şehri Çin’in tam ortasında yer alan bir şehirdir. Yangtze Nehri sayesinde nehir ulaşımının ayrıca şehir birçok karayolu ve demiryolu ulaşım ağının merkezinde yer almaktadır. Bu nadide konumu sayesinde şehir hızla büyümektedir. Eski binalar yıkılıp yerine yeni gökdelenler dikilmektedir. Wuhan–Guangzhou(Guangzhou; Hong Kong’un yanı başında olan Çin’in en büyük üçüncü, Güney Çin’in en büyük şehridir. ) arasında 2009’da inşa edilen demiryolu dünyanın en hızlı tren hattıdır. İki şehir arasındaki on buçuk saatlik mesafeyi sadece üç saate düşürmektedir. Bu demiryolu neredeyse saatlik 400 kilometre bir hıza yaklaşmaktadır. Demiryolu özellikle güney Çin’den Çin’in iç kısımlarına ziyarete gelen turistleri taşımaktadır.

Nehrin 1200km içerisinde üç boğaz barajı inşa edilmiştir. Bu dünyanın en büyük hidrolik barajıdır. Barajın inşası nedeniyle 1,3 milyon insan yer değiştirmek zorunda kalmıştır. Birçok arkeolojik bölge su altında kalmıştır. Baraj ile Yangtze nehri üzerinde gemi trafiğini arttırılması ve sel baskınlarını önlenmesi amaçlamaktadır.

Nehir taşımacılığının son ulaştığı yer Çin’in iç kesimlerindeki en büyük nehir limanına sahip Chongqing’dir. Şehir 2. Çin Japon savaşı sırasında Çin’e başkentlik yapmıştır. Yangtze nehrinin liman şehirlerine ulaşımı sağlaması sayesinde bu şehir büyük bir stratejik avantaja sahip olmuştur. Birçok gökdelen ve apartmanlarla kaplı olan Chongqing de sürekli yeni gökdelenler inşa edilmektedir. Şehir merkezinde 10 milyon, çevresindeki kırsal bölgeler ile birlikte 32 milyon nüfusa sahiptir. Her gün 300 insan daha bu şehre göç etmektedir.

Yangtze Nehrine akan derelerin üzerinde, geniş Çin düzlüğünün sonunda on milyon nüfuslu Chengdu şehri yükselmektedir Buraya nehirle ulaşım mümkün değildir. Ancak şehir hava ve demiryolu ulaşımının merkezindedir. Burası Asya’nın en büyük demiryolu ulaşım merkezidir. Bu şehrin batısında Tibet’e dağlarının uzantıları yükselmektedir. Burası dünyadaki iki dizüstü bilgisayardan, iki İPAD’den birinin üretildiği yerdir. Birçok ileri teknoloji şirketinin merkez edindiği bu Chengdu, Çin’in gelir dağılımı adaletsizliğinin az olduğu şehirlerden birisidir.

Çin’in Pasifik kıyısındaki şehirleri uluslar arası ticaret sayesinde hızla zenginleşmiştir. Bu yüzden bu kıyı şehirlerinin yer aldığı bölgeye Çin’in altın kıyısı denmektedir. Yangtze nehri ise, uluslar arası ticaretin mümkün kıldığı zenginlik fırsatlarını Çin’in iç kısımlarına doğru yaymaktadır.

Kaynaklar.

1-Yangtze River

http://www.travelchinaguide.com/river/

2- National Geographic: Megastructures - China's Ultimate Port

https://www.youtube.com/watch?v=Gh_Y0gKKNFw

3- Port of Ningbo Oliver Eisermann

https://www.youtube.com/watch?v=pFModGNL39s

4- Discovery Channel Hangzhou Bay Bridge

https://www.youtube.com/watch?v=giP-oiD9wVQ

5- Smarter Cities Challenge: Nanjing, China Donald Peterson

https://www.youtube.com/watch?v=Pzui6AO5F6k

6- China's latest boomtown: Wuhan CNN