Dağların içinde saklı bir hazine: Şenpazar

İnsanın "Burası köy mü ilçe mi?" diye içinden geçirebileceği kadar küçük görünen bu yer bir zamanlar on binlerce insanın buluşma noktasıydı. Şenpazar'ı sadece ilçe merkeziyle orantılı olarak değerlendirmek yanlış olur. Tipik bir Karadeniz bölgesi kenti olan Şenpazar dağınık yerleşim yerlerinde yaşayan insanları bir araya getiren bir yer.

Tarihi araştırmalara göre Şenpazar bölgesinde ilk yerleşim Orta Asyadan göç eden Türkmen boyları ile başlamış. Bu gün ilçe merkezine bağlı mahallelerden olan Kuztekke'de Şeyh Şir Ali Bani isimli zat ve ona tabi olanların bu bölgede yerleştikleri biliniyor. Şeyh Şir Ali Bani'ye ait olduğuna inanılan türbe halen yöre insanı tarafından korunmakta ve ziyaret edilmektedir.Şenpazar'ın diğer mahalle ve köylerinin kuruluşu ile ilgili kesin bir bilgi yoktur. Ancak şu bir gerçektirki Şenpazar tamamı Türkler tarafından sıfırdan kurulan ender Anadolu kentlerinden biridir.

İlçe merkezi geçmişte Kuztekke mahallesinde yaşayan insanlara ait tarlalar ve ambarların bulunduğu bir yerden ibaretmiş. 19. yüzyıl ortalarında bugün yalnızca ahşap kitabesi dışında orjinal halini tamamen yitirmiş olan caminin yapılması ile Şenpazar çevre köylerin buluşma noktası olmuş. Her cuma günü kurulan pazar (ki halen cuma günleri pazar kurulmaktadır) burayı sadece bir günlüğüne de olsa küçük bir ilçeye dönüştürmüş.

Tabi zaman içinde dükkanlar açılmış, esnafların ikamet amacıyla yaptıkları evlerde peşinden gelmiş, bir zamanlar tarla olan bu yer yavaş yavaş küçük bir kasabaya dönüşmüş. Şenpazar ve köyleri, Osmanlı döneminden bu yana hep Cideye bağlı olarak görünmektedir. Önce Kuztekke nahiyesi olarak kasaba hüviyetine bürünmüş, gelişmesi bu süreçte hızlanmış. 1974 yılında ise Cide ilçesine bağlı belde konumuna gelmiştir.

Elde o döneme ait resmi rakamlar bulunmasa da Şenpazar'ın o dönemde nüfusunun köylerle birlikte 20000 civarı olduğu söylenmektedir. İlçenin geçmişten beri tek geçim kaynağı, orman işçiliğidir. Şenpazar'ın gelişimi belde olması ile birlikte artmaya devam eder. Merkez mahallesi imar ve altyapı olarak gelişir. Cide-Kastamonu yolunun yapımı Şenpazar'ı önemli bir konuma getirir.

1987 yılı Şenpazar için önemli bir yıldır. Sadece 30-40 yıl önce küçük bir kasaba olarak yol çıkan Şenpazar, insanının çalışkanlığı, girişkenliği ve o dönemin siyasi iktidarının desteğiyle ilçe olur. Bu aslında çok önemli bir olaydır. Geçmişi olan, oturmuş bir düzeni olan beldeler, kasabalar ilçe olmak için çırpındıkları ve başarılı olamadıkları bir dönemde, sadece 12-13 yıllık bir belediyeye sahip, bağlı olduğu ilçeye uzaklığından dolayı pek destek görmeyen insanların çabasıyla kurulmuş, o dönemin şartlarında bir ilçeye yakışan her türlü altyapı hizmetine sahip Şenpazar esasen örnek bir ilçedir.

Ancak, ilçe olması ne yazıkki Şenpazar'a pek şans getirmemiştir. Neden ve nasıl olduğunu bir sonraki yazımda anlatacağım.

Sevgi ve saygılarımla.