Devletin bilançosu

T.C. Devletinin çeşitli kurumları yıllık sonuçlar sunmaktadır, ancak bu sonuçları ortalama bir vatandaşın anlayabilmesi veya bir uzmanın konsolide bir değerlendirme yapabilmesi için detay çalışmalar yapması gerekmektedir. Bu da vatandaşların hangi şartlarda yaşadığını bilmesine, geleceğe nasıl bakması gerektiği bilincini oluşturmasına ve devleti yönetenlerin kararlarının nedenli doğru olduğunun anlaşılmasına engeldir.

Devleti oluşturan tüm faktörlerin (vatandaşlar, yönetenler, ordu, bürokrasi, akademiler, siyasi partiler, mahkemeler vb.) hangi devlette yaşadıklarını anlayabilecekleri, geleceklerine yönelik vizyon oluşturabilecekleri, tüm ana verileri içeren özet tabloların ve yorum raporunun altı aylık dönemsel periyotlarda T.C. Hükümeti tarafından kitle iletişim araçları ile duyurulması, hem hükümetlerin sorumluluk duygusunun artmasına, hem de ilgililerin yaşadıkları devletteki değişimleri yakın takibini kolaylaştıracaktır. Bu durumda vatandaş kendisine daha sağlıklı yön verecektir.

Oysa ülkemizde vatandaşı direkt ilgilendiren önemli konular son anda veya skandalın patlamasıyla kamuya yansımaktadır. Böyle bir durum sosyal, siyasal, ekonomik ve dış ilişkiler maliyetinin çok yüksek olmasına ve her şeyin tıkanmasına neden olabilmektedir.

T.C. Devletinin toplam GSMH'nın dünyadaki büyük şirketlerin yıllık hasılatları kadar olduğunu okuyoruz. Türkiye’nin GSMH’sı kadar yıllık hasılatları olan şirketler; dönemsel ve yıllık periyotlarda tüm performans sonuçlarını belirten bilanço, gelir tablosu, sonuç rapor ve tablolar ile devletine, ortaklarına, finansörlerine, satıcılarına, müşterilerine ve hatta çalışanlarına bilgi vermektedirler.

Yukarıda belirtilen doğrultuda T.C. Devletinin de altı aylık ve yıllık dönemlerde ekonominin kesinleşmiş özet tablosunu ve yorumunu kamu- oyunun anlayabileceği şekilde düzenleyerek sunması bir çok problemin doğmasını engelleyecek veya önleminin önceden alınmasını sağlayacaktır.

Hükümetin kamuoyuna sunmasını önerdiğimiz sonuç tabloların; nüfusa, reel ekonomiye, kamu finansmanına, eğitime, güvenliğe, sağlığa ve diğer başlıklara ilişkin tüm özet veri ve yorumları kapsaması, toplumsal tartışmaların daha sağlıklı yapılmasını, daha bilinçli bir toplumun oluşmasını sağlayacaktır.

Devletin bilançosu çerçevesinde; vergi gelirlerinin, borçlanmaların ve kamu fonlarıyla gerçekleştirilen yatırım projelerinin son durumlarını belirten tablo ve raporların da kamuoyuna sunulması vatandaşların reel bilgilendirilmesini sağlayacaktır.

Kaynakların her hükümet döneminde ve genel trend olarak nasıl kullanıldığı; tablolar, diyagramlar ve özet raporlar olarak, yıllık ve her hükümet dönemini kapsayan periyotlar olarak kamuoyuna sunulması vatandaşların devlet harcamalarına ilişkin objektif bilgilere sahip olmasını sağlayacaktır. Her iki konuda özellikle vergi ödeyen vatandaşların bilgilenme hakkı vardır. Vergi toplama yetkisi olan Devletin bilgi verme sorumluluğu da olmalıdır. Devlet sırrı çerçevesinde doğru-yanlış bir çok şeyin gizlenmesi devlet yönetimindeki yanlışları giderek çoğaltmaktadır.

Hükümetler dönemlerinin bilançosunu bir sonraki hükümete teslim etmelidir.

Kadri KANPAK