Diyarbakır efsaneleri

Kuruluşundan bu yana insanoğlunun kesintisiz yaşam sürdürdüğü Diyarbakır bu süreçte birçok olaya şahitlik etmiş bir kent..Belirli süreçte yaşanmış olan bazı olaylar efsanevi olarak farklı şekillerde anlatılır, işte bu efsanelerin bir kısmı..

YEDİ KARDEŞLER BURCU EFSANESİ

Diyarbakır surları üzerinde 82 burç vardır.Bu burçların en büyükleri için çeşitli efsaneler anlatılır. Bu Burçlardan biri de Yedi Kardeşler Burcu'dur. Burcun bu adı alışı şu efsaneyle açıklanır:

Bu dönemde düşman Diyarbakır surlarını kuşatır. Günlerce süren kanlı çarpışmalardan sonra kale düşer. Ancak, yedi kardeşin savunduğu, şimdiki Yedi Kardeşler Burcu bir türlü teslim olmamaktadır. Düşman tüm gücüyle yüklenir, sonuç alamaz. Uzlaşmak üzere elçi gönderir. Yedi Kardeşlerin elçiye cevabı şöyle olur: Biz bir şartla teslim oluruz. O da canımızın bağışlanması. Burayı yalnız kralınıza ve komutanlarınıza teslim ederiz. Gelip burca girsinler ve kaleyi teslim alsınlar, sonra da canımızı bağışlasınlar. Kral bu şartı kabul eder. Komutanlarıyla birlikte burca girer. Girer girmez büyük bir patlama olur. Yedi Kardeşler barut mahzenini ateşlemiştir. Kale havaya uçar. Kral, komutanlar ve yedi kardeş ölür. Düşman ordusu dağılır. Bu olaydan sonra bu burcun adı Yedi Kardeşler Burcu olur.

Not; Yedi Kardeş Burcu ile ilgili başka efsanelerde bulunmakta

BEN-U SEN EFSANESİ

Kenti çepeçevre kuşatan surların güneybatı kesimine Ben-u Sen surları denir. Bu bölümdeki surların, Yedi Kardeşler ve Evli Beden (Ulu Beden) burçlarının ayrı bir önemi vardır. Çok sağlam, süslü ve yazıtlı olan bu burçlara ilişkin, şöyle bir efsane anlatılır:

Zamanın hükümdarı bu bölgede çok ve süslü iki büyük burç yapılmasını buyurur. Burçların planlarını kendisi çizer, yapımı için de bir yarışma açar. Kentte bu işlerde usta iki kişi vardır. Biri usta diğeri onun kalfasıdır. İkisi de yarışmaya girer usta Yedi Kardeşler Burcu'nu kalfa da Evli Beden (Ulu Beden) Burcu'nu yapar. İş bitince, hükümdar Evli Beden Burcunu daha çok beğenir. Buna çok üzülen usta, Yedi Kardeşler Burcu'ndan atlayarak yaşamına son verir. O günden sonra surlara Ben-u Sen Surları adı verilir.

KENTİN ŞEYTANINA İLİŞKİN EFSANESİ

Efsaneye göre her kentin bir şeytanı vardır. Diyarbakır şeytanı da bozguncudur. Halkın eşraftan iki kişi çevresinde toplanıp, birbirlerine düşman olmalarına neden olur. Halk çaresiz kalmıştır. Onlara acıyan bir evliya şeytanı yakalar; bir demir parçasına dönüştürerek İç Kale Kapısı'nın sol üst yanına zincirler. Böylece kent şeytandan kurtulur. Diyarbakır şeytansız tek kent olur.

Şeytanın simgesi sayılan bu zincirli demir parçası, günümüzde de İç Kale Kapısı'nın sol üst yanındaki duvara asılıdır. Yakın zamana dek herkes, bu demir parçasına tükürüp "Şeytana lanet olsun" diyerek kente girerdi.