Dünyada havası en kirli şehirler İran’da; sebebi uranyum değilse imamın abdest suyu mu?

İran Sağlık Bakanlığı, başkent Tahran'daki hava kirliliği nedeniyle bir yılda 4 bin 460 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı.

Bakanlık danışmanlarından Hasan Akajani, pazar günü yaptığı açıklamada, özellikle son günlerde kalp ağrısı şikâyetiyle Tahran'daki hastanelere başvuranların sayısında yüzde 30 oranında artış olduğunu belirtti.

Başkentte hava kirliliği alarm seviyesi en üst düzeye çıkarılırken, sekiz milyon kişinin zehir solumasına yol açan kirliliğinin en büyük nedeni olarak ülke içinde işlenen yakıtın yüksek miktarda kansorejen madde barındırması gösteriliyor.

Tahran son yıllarda Batının artan ambargoları nedeniyle geçmişe göre ülke içinde petrole dayalı yakıt üretimini artırmak zorunda kaldı.

Coğrafi konum etkili

Kentteki yoğun araç trafiği kirliliğin başlıca nedenlerinden. İki dağ arasındaki bir düzlüğe kurulmuş olan Tahran'ın coğrafi yapısı da kirli havanın dağılmasına imkân vermiyor.

Uzmanlara göre, İran'ın petrolden ürettiği yakıtın barındırdığı kanserojen madde miktarı, uluslararası standartların bir hayli üzerinde. Euro 4 standardına göre kanserojen madde yüzde birin altında olması gerekirken, İran'ın ürettiği yakıtta bu oran yüzde iki ile üç arasında. Ayrıca yakıttaki sülfür miktarı da normalin üç katı.  

İran günde 60 milyon litre civarında petrol üretiyor. Hükümet, 2013 yılının mart ayına kadar Avrupa ülkelerinde kullanılan Euro 4 ve 5 standardında üretilen yakıt miktarını günde 90 milyon litreden 25 milyon litreye çıkarma sözü veriyor.(internet)

Dünyanın havası en kirli şehirleri: Ahvaz(İran), Ulan Batur (Moğolistan), Senendec (İran),Ludhiana (Hindistan), Quetta(Pakistan), Kirmanşah (İran), Peşaver (Pakistan), Gaberana (Botsvana), Yasuc (İran), Kanpur (Hindistan)

Dünyanın en kirli 10 kentinden 4’ü İran’da… Güncel olmasa da (2011) Dünya Sağlık Örgütünün bu tespiti önemli. Ayrıca yukarıda anlatıldığı gibi Tahran da dünyanın havası kirli kentlerinden.

Bakıyoruz İran bir sanayi ülkesi değil. ”Coğrafi yapısı da kirli havanın dağılmasına imkân vermiyor.” Önemli elbette. Zaten havası kirli yerler bu ve benzeri coğrafyalarda.

Öbür yandan hava kirliliği konusunda Türkiye’nin sicili de parlak değil; Avrupa’nın havası en kirli 8 kenti Türkiye’de. Üstelik bildiğimiz kadarıyla Türkiye’nin “coğrafi” handikabı da yok. Petrol de üretmiyoruz. Belki biraz sanayiiden.

İran’da havanın kirli olmasının haklı ve mantıklı gerekçeleri var ama akla yine de İran’ın uranyum zenginleştirmesi projesi geliyor. Zaten coğrafya izin vermiyor. Üstelik petrol de kirletiyor. Bir de bu olunca… İran halkının yaşamı ve bölge sağlığı açısından daha duyarlı olunmalı. Aynı şeyler Türkiye için de geçerli.