Eğitimin genel gelişimi

İnsanoğlunun doğruya ulaşması, doğmalardan kurtulması öyle pek kolay olmadı. Bütün toplumlarda düşünsel eğitim uygarlığın gelişmesine koşut gitmiştir. Bu nedenle, uygarlığın ilerlemesi eğitimin gelişmesi sonucu olmuştur diyebiliriz.

 

Eğitim, genel anlamıyla alışkanlıklar, davranış biçimleri ve bir dünya görüşü kazandırma eylemidir. Eğitim ilkeleri rasgele düşünler, olaylar yumağı olmadığı için toplumsal ve siyasal bir amaca yöneliktir. Aynı zamanda belirlenen amaçlara göre insan yetiştirmek eğitimin görevidir. Başka bir tanımla, eğitim, bir kimseyi duyguca, davranışça, görgüce istenilene yani güdülen ereğe göre biçimlendirme işidir. 

 

Kişinin üzerinde yaşadığı coğrafya, - dağ, deniz, iklim vb. - içinde bulunduğu toplumsal kurumlar ve koşullar bir ulusun eğitimini belirleyen etkenler arasındadır. Bu nedenle, eğitbilimin gelişmesini kavramak öğretim ve eğitim işiyle uğraşan öğretmenin öncelikli görevleri arasındadır.

 

Eğitbilim, eğitim olayına buluşlarıyla katkıda bulunanların ortaya koyduğu yöntemlerin ve ilkelerin tarihidir. “ Eğitbilim içgüdü yerine düşünmeyi, kör doğa yerine sanatı koyduğu tarihten başlar.” ( 1 ) 

 

Avrupada gelenek ve dinin baskısı 18. yüzyıla değin sürmüştür. Bu yüzyılda eğitim ve öğretim dinsel olmaktan kurtularak laikliğe ulaşır. On dokuzuncu yüzyıla gelindiğinde eğitim halk için bir gereksinme ve hak olmuştur. Bu kazanımlar insanın yüzyıllarını aldı. Kısaca, eğitimde elde edilen bu kazanımlara uzun bir süreç sonunda ulaşılmıştır.

 

Tüm ulusların eğitim tarihine baktığımızda gelenek ve törenin öğrenilmesinden yola çıkıldığını, daha sonra din kurallarının öğrenilmesiyle eğitimin sürdürüldüğünü görüyoruz. Ulusların dinsel eğitimden kurtulmaları bilimin gelişmesiyle doğru orantılıdır. Eğitimin uzun bir süreçten geçmesi bilinmezliklerin çokluğu nedeniyle zorunluydu. Tüm zorluklara karşın insanlık bilinmezlikleri – geç ve güç de olsa – aza indirmiş ve eğitimi yenilemiştir.

 

Eğitimin “efendi”nin elinden alınıp topluma yaygınlaştırılması insanlığın yürüyüşünde yüzyılları aldı. Halkın istemleri karşısında duramayan yöneticiler eğitim hakkını toplumun tüm kesimlerine tanımak zorunda kaldılar. 

 

 

1 . Pedagoji Tarihi , Nafi Atuf Kansu , s . 3