Engereğin Gözündeki Kamaşma

7 Ağustos 1648, 18.Osmanlı Sultanı I.İbrahim zorla tahtından indirilir. Yerine, 6 yaşındaki tek oğlu IV.Mehmet tahta oturtulur. Yaklaşık 10 gün sonra da I.İbrahim idam edilir.

I.İbrahim, IV.Murat'ın kardeşidir ve öldürülmekten son anda vaz geçilmiştir. Tahta çıkana kadar hapis tutulmuştur. Tüm kardeşler boğdurulduğu için geriye kalan tek şehzadedir. IV.Murat 28 yaşında eceliyle(?) öldüğünde, cinsel münasebetlerini hemcinsleriyle sürdürdüğü için tahta varis bir evlat bırakamamıştır. Bu tercihinde, annsesi Kösem Sultan'ın kendine rakip olacak bir gelin istememesinin yattığı iddia olunur. Böylece, Kösem Sultan'ın oğlu ve Osmanlı soyunun arta kalan tek varisi I.İbrahim 9 Şubat 1640'da 25 yaşındayken tahta çıkar.

14. Osmanlı Sultanı I.Ahmed'in karısı Kösem Sultan'ın 1590 Bosna'da başlayan yaşamı, torunu IV.Mehmet'in tahta çıkmasının üzerinden henüz 3 yıl geçmişken, odasında boğulmak suratiyle (1651) 61 yaşında son bulur.

Roman bu tarihlerde (17.Yüzyıl) ve Topkapı sarayında geçse de, Zülfü Livaneli bunun bir tarih romanı olmadığını söylüyor; çünkü yukarıda verdiğim tarih ve isimlerin hiçbiri romanda geçmiyor. Roman, Osmanlı İmparatorluğunun en karışık ve acılı dönemlerinden birini fon olarak kullanarak iktidar-insan ilişkilerini psikolojik bir perspektifte anlamaya-anlatmaya çalışmış. Hırs ve nefsin dünyevî iktidar karşısındaki hâllerini göstermiş.

Yaklaşık 180 sayfalık bu kısa romanı bir solukta okudum desem yalan olmaz. Tavsiye eder, bol okumalı günler dilerim.