Eratosthenes İçin 'Hommage'

Eratosthenes, NEK yaratan bir çokbilimciydi. Yarattığı bilgiler açısından bir dahiydi. Sokrat-Platon-Aristo triyalektiğine, kuadralektikinci şerhi yazarak, tarih yapmıştı.

En önemli bilimsel bulgusu, Dünya’nın yarıçapını ölçmek ve Dünya’nın yuvarlak olduğunu kabul etmek ve göstermek oldu.

http://en.wikipedia.org/wiki/Eratosthenes

Eratosthenes, Dünya’nın çevresini, gerçeğine oldukça yakın olarak şöyle hesapladı:

Aynı boylam üzerindeki 2 kentin arasındaki uzaklığı ve aynı günsel zamandaki gölge açısal farklarını kullanarak, tümevarım yaptı: ‘360 derece / 1. açı x 2 kent arasındaki uzaklığı’, sonuç olarak hesapladı. Bunu Dünya’nın çevresi kabul etti ve sonucu 2 pi’ye böldü.

Eratosthenes’in M.Ö. 240 gibi, Dünya’nın çevresini hesapladığı kesin. Ay’ın yarıçapını, Ay’ın Dünya’ya uzaklığını, Güneş’in yarıçapını, Güneş’in Dünya’ya uzaklığını hesapladığı kesin değil ama öyle rivayetler de var.

Dünya’nın yarıçapını / çapını biliyorsan, Dünya’nın Güneş çevresindeki yörüngesinin uzunluğunu, ‘R ( = 2 x  r) x 365’ile bulabilirsin (o, fazladan artık günü de bulmuş). Onu da, 2 pi’ye bölersin.

Güneş’in yarıçapını, bu uzaklığı, Güneş’in açısal büyüklüğünü ve trigonemetrik hesabı kullanarak bulabilirsin.

Ay’ın yarıçapını, Ay tutulması sırasındaki, Dünya’nın Ay’a düşen gölgesinin arkını ve trigonemetrik oranları kullanarak bulabilirsin.

Ay’ın yarıçapını, Ay ayının gün sayısı olan 29,5 ile o yarıçapı çarparak, Ay’ın yörünge uzunluğunu bulabilirsin. Onu da 2 pi’ye bölersen, Dünya-Ay uzaklığı hesaplanır.

Hepsini de, Eratosthenes’in birincisini yaptığı gibi, oturduğun yerden, beyninle yapabilirsin.

Eratosthenes’ten 2 küsur milenyum sonra bile, hala Dünya’nın yuvarlak olduğunu bilmeyen ve/ya buna inan(dırıl)mayan on milyonlarca kişi var.

Ey kari, sen hangi gruptansın?

Bilgi arttıran mı, bilgi eksilten mi, bilgiye aldırmayan mı?