- Kategori
- Sosyoloji
ERKLER HİYERARŞİSİ
ÖNSÖZ
Toplumları devletleştiren üç erk; Yasama, Yürütme, Yargı olarak bilinir. Kişileri bireyleştiren üç erk; Akıl -yasama-, İrade -yürütme-, Vicdan -yargı-'dır.
Kronolojik sıraya uygun olarak; önce yasama yasa yapar, sonra yürütme yasayı uygular, en sonra şikayet halinde yargı, yasayı ve uygulamayı yargılar.
Geometride bir A noktasının hizasında soluna 1 cm uzaklıkta bir B noktası ve B noktasının da 1 cm üzerine üçüncü bir C noktası konursa; bir dik üçgen oluşur. Biz üçgenimize ABC Erkler Dik Üçgeni diyelim. Üçgenin AB kenarı Yasama, BC kenarı Yürütme, CA kenarı hipotenüsü ve Yargı erki olur. Yasama ile Yürütmenin karelerinin toplamı, hipotenüsün -Yargı'nın- karesinin toplamına eşit olur.
Erkler Ayrılığı -bağımsızlığı- hayal, Erkler Hiyerarşisi gerçektir.
Yasama erkinin yaptığı yasa, Yürütme erkinin yaptığı uygulama; bir başka erk olan Yargı tarafından iptal ediliyorsa; erkler özgür ve eşit değildir bu durumda. Kendi kendinin de temyiz aşamasında amiri olan Yargı tek amir, yasama ve yürütme Yargı'nın memurlarıdır.
ACİZ VEYA ZALİM ADALET
"Kuvetsiz adalet aciz, adaletsiz kuvvet zalimdir" der Blaise Pascal. Adaletin aciz olması zalimin -suçlunun- yararınadır. Atatürk 1921 yılında hangi erkin diğerlerine karşı zalim olabileceğini şöyle yanıtlıyor: "Tatbik eden, icra eden; karar verenden daima daha kuvvetlidir". Karar veren erkler; çıkardığı yasalarla yasama, mahkeme ilamlarıyla Yargı erki değil mi? Yasaları ve ilamları uygulayan, tatbik eden, icra eden yürütme erki onlardan daha güçlü.
Yürütme erki nereden alıyor gücünü? Tatbik edebilmesinden, icra edebilmesinden değil mi? Tatbik ve icra etme tekeli yürütmeden alınır, yürütme ortadan kaldırılırsa, üç erk ikiye iner.: Yasama ve Yargı.
Ortadan kaldırılan yürütme erki, kendi konularında Yasama ve Yargının doğrudan denetimine verilirse; bu iki erk adalet terazisinin denk kefeleri olabilirler.
Yargı'nın tek etkin erk olması da sakıncalıdır. Terazinin iki kefesi aynı hizada -oybirliğinde- ise; Yasamanın yasaları Yargının, Yargı'nın kararları Yasama'nın onayı ile uygulanırsa Erkler Hiyerarşisi sıfırlanabilir.
Ayrıca; Yasama ve Yargı kendi kadrolarını kendileri belirlemeli, kendi bütçelerini kendileri yapabilmeli