Etik nedir ve etik değerler nelerdir?

Etik terimi  ‘töre’,  ‘karakter’ anlamlarını içeren 

Yunanca ethos sözcüğünden türetilmiştir.

Aksiyoloji dalı olan etik,

Felsefenin dört ana dalından biridir.

Dünyanın farklı yerlerinde, birçok farklı toplulukta çok eski çağlardan beri etik anlayışının var olduğu bilinir.

Ahlak toplumsal değerlerle örülü iken, Etik mantıkla bağlantılı,

EPİSTEMOLOJİ (BİLGİ BİLİMİ) Bilginin doğası, kapsamı ve kaynağı ile ilgilenen felsefe dalıdır. Edinilen bilgi doğru mudur yoksa yanlış mı? Sorusuyla uğraşır.  İlk çağlarda Thales gibi filozoflar geniş konuları kapsayan metafizik  (epistemoloji ve Ontoloji) ile ilgileniyorlardı. Evreni oluşturan temel, öz maddenin bulunması amaçtı. Felsefecilerin bu konuda farklı fikirleri (ateş, su, toprak, hava) akıl ve bilgiye yönelmelerine, elde edilen bilgilerinin sorgulanmasına sebep oldu ve epistemoloji (bilgi felsefesi) bugün bile felsefe dalı olarak güncellenip devam ediyor.

ONTOLOJİ (VARLIK BİLİMİ) Din, dil, bilim ve felsefenin diğer uğraşı alanlarında benzer kavramların “gerçek mi sahte mi?” sorusu ile ilgilenir ve yüzyıllar boyu metafiziğin bir dalı olarak süregelmesine karşı günümüz felsefesinde tamamen bilime dönüşmüştür.

ETİK (TÖRE VE AHLAK BİLİMİ) Aksiyoloji (değer bilim) dalı olan etik, felsefenin dört ana dalından biridir. Yanlışı doğrudan ayırabilmek amacıyla ahlak kavramının doğasını anlamaya çalışır. Etik anlayış sosyal bilim ya da çeşitli disiplinlerde kendini gösterir. Örneğin, ekonomide refah ve anlamlı bir sosyal yaşam için kaynakların rasyonel, adil dağılımı etik kavramını beraberinde getirir. Politika’ da gücün dağılımı, hukukta etik değerlerin kanunlaştırılması yada psikolojide etik olmayan davranışların tanımı ve tedavisi temelinde etik değerlerin rolü olacaktır.

ESTETİK (GÜZELİN BİLİMİ) Değer teorisi ya da aksiyoloji adı verilen felsefenin bir dalıdır. Duygu ve beğeninin yargılanması olarak da tanımlanan “ duyusal-duygusal” değerleri inceler. Sanat felsefesi ile yakından ilişkilidir.

Üç tür Etik vardır: 1-Doğa Etiği 2-Toprak Etiği 3-Meslek Etiği.(Müh, Dr, Dt, Vb. Her Meslek İçin Özgün Etik Normlar )

Etik; Doğruyla yanlışı, haklı ile haksızı, iyiyle kötüyü, adil ile adil olmayanı ayırt etmek ve buna uygun davranış sergilemektir.

Kısaca Ahlaki Değerler Diyebiliriz.

Ahlaki değerlere değişmişken, mesela Ahilik Kültürü bizim geçmişimizden gelmektedir.

ETİK DAVRANIŞI ETKİLEYEN 3 FAKTÖR

Kişisel ahlak özellikleri,

Kişinin yaşadığı sosyal çevre,

Çalıştığı kurumun özellikleridir.

Çalışanların işyerine karşı sorumlulukları:

Kişilerin sadakat bilincine sahip olmaları ile ilgilidir.

Çalışanların işyerindeki tüm değerleri kendi öz değerleri gibi benimsemeleri gerekmektedir.

ETİK DIŞI DAVRANIŞLARIN ÖNLENMESİ İÇİN NELER YAPILABİLİR?

Etik dışı davranışların ülkeye verdiği zararlar konusunda toplumun her kesiminin bilinçlendirilmesi gerekir.

Bunun için ailede başlayıp, okullarda devam eden eğitimle etik ve sorumluluk gibi temel değerlerin verilmesi çok önemlidir.

Eğitim kurumları dışında, işyerlerinde de hizmet içi eğitimler, seminerler gibi etkinliklerle etik dışı davranışlara karşı bir kamuoyu oluşturmak, etik dışı davranışların önlenmesinde faydalı olacaktır.

İŞ  ETİĞİ  NEDİR?

Kendi kişisel değerlerimize (sevgi, saygı, adalet, tarafsızlık vb.) ek olarak, kurum değerlerinin, profesyonel sorumluluk ve beklentilerin de girmesiyle karar vermenin farklı bir boyuta taşındığı, iş yaşamında doğru, haklı, iyi ve adil olduğuna inandığımız şeyleri belirleyerek yapmaktır.

İŞ ETİĞİNİN TEMELİNDE İNSANLARLA İLİŞKİLER YATAR.

Hiç etik bulmuyorum!

Bu yaptığınız hiç de etik değil!

Etik olarak bu yaptığınız yanlış! 

Gibi tarafımıza yönelecek eleştirel görüşleri en aza indirmeliyiz.

İŞ ETİĞİNİ UYGULAMAK BİZE NE KAZANDIRIR?

Etik programlar ekip çalışmasını ve verimliliği arttırırlar.
Çalışanlar birbirlerinin değerlerine ve kuruma bağlılık hissederler ve bu da güçlü motivasyon ve performansı getirir.

Etik programlar kurumun yanında çalışanların da gereksinimlerini ve amaçlarını destekler.

Etik olmayan davranış ile stres arasında bağlantı vardır. Etik programlar stresi de azaltırlar.

Etik, bir yönetici açısından iş alanında gerçekleştirilecek doğru ve iyi bir iştir.

Etik iyi yönetimin temelidir.

Etik ilkeler;

Adalet,

Tarafsızlık,

Dürüstlük,

Saydamlık,

Hesap verebilirlik,

Kamu yararını gözetmek.

ETİK YÖNETİMİN İLKELERİNİ BENİMSEYEN YÖNETİCİLERDEN BEKLENEN DAVRANIŞLAR:

1- Yönetimin amacına herkesin uymasını sağlar.

2- Yenilikleri benimser.

3- Kontrol ihtiyacını ortadan kaldırır.

4- Tedarikçidir ve çevre ile sürekli ilişkiler kurar.

5- Eğitimi geliştirerek, kurumsallaştırır.

6- Korkuyu yok eder.

7- İletişime açıktır.

8- İşbirliği sağlar.

9- Slogan ve sayı yerine, doğru hedefler belirler.

10- Liderliği kurumsallaştırır.

11- Kişilerin hayattan ve yaptıkları işlerden gurur duymalarını sağlar.

ETİK LİDERLİK

En ideal yönetici aynı anda liderlik özelliklerine sahip olandır.

Etik liderlik, etik ilkelere öncelikle sahip olmaya dayalı liderlik yaklaşımıdır.

 Etik liderliğin sürdürülebilmesi için, lideri izleyen topluluğunda etik ilkeleri benimsemiş olması gerekmektedir.

Lideri izleyen topluluğun bağlı bulunduğu mesleki etik ilkeleri ve kültürü de, etik liderliğin sağlanmasında önemli bir rol oynamaktadır.

ETİK DAVRANIŞLARIN GÖRÜNMEZ FAYDALARI

İş hayatında etik değerlerin varlığı, o iş yerinde günlük işlerin başarısını doğrudan etkileyecek ve

Çalışanların performansını ve hizmet sunulan insanların memnuniyet düzeyini, dolayısıyla vatandaş memnuniyetini de doğrudan arttıracaktır.

NETİCE OLARAK;

Mesleki görevimizde etik ilkelere uygunluk, kişisel ve kurumsal başarı konusunda büyük önem taşımaktadır.

Paylaşmak sevgidir, berekettir.