Gerçek iyi insanın dostu da düşmanı da olmaz

Dostluk ayırıp kabul etmek, düşmanlık ayırıp reddetmek… Seçmek ya da tercih olsaydı sorun olmazdı ama insanları eşya ya da başka şeyler gibi seçemiyoruz.

Karşılıklı menfaate dayalı ilişkiler hep eleştirilir. Oysa en sağlıklı ilişki şekli budur. Dostlukta menfaat olur mu dersiniz ya ilgi de bir menfaattir.

İnsanları tanısanız yeter, hatta tanımasanız da olur. Tanıdığınız, dost arkadaş olduğunuz zaman sizden bir şey ister, siz de ondan tabii ki… İşte bu şartlı ilişki hayatın dengesini bozar. Gün olur onunla karşı karşıya gelirsiniz. Haksızdır savunmanız, hakkı yoktur vermeniz gerekir. Torpil yapmanız kayırmanız gerekir. Tabi o da sizi.

İlişkiler karşılıklı menfaate dayanırsa al gülüm ver gülüm kimsenin kimseye diyeceği olmaz. Onu ayırmanız, kayırmanız gerekmez “senden bir şey aldıysam bedelini ödedim” dersiniz.

Seni seviyorum, ne istersen yaparım; yapılamayacak şeyleri de mi?

Potansiyel düşmanlar zaten herkesin düşmanı. Onun dışında kimseye bir kötülük yapmadığıma ve kıskanılacak bir yönüm de olmadığına göre düşmanımın da olmaması gerekir. Düşmanınız varsa da iyi insan değilsiniz. Çünkü düşmanlıklar da genelde bir nedene dayanır. Durup dururken adam size niye düşman olsun. Dedik ya kötüler, psikopatlar potansiyel düşmandır; bunlara karşı iyi ya da kötü olmanız bir şey değiştirmez. Onların sizde kıskandığı, beğenip almak istediği bir şeyiniz varsa, bir davranışınızla onları kızdırmışsanız ya da sizden bir şekilde gıcık kapmışlarsa onların hedefi olma ihtimaliniz diğer insanlara göre daha fazladır.

Siz birisiyle dost olursunuz ama o birisinin başkalarıyla arası iyi değildir; istemeden o kişilerle karşı karşıya gelirsiniz. Tanıdığınız birisiyle ya da sokaktan bir insanla merhaba diyerek konuşup sohbet edebilirsiniz. Bunun dışında özellikle birilerini ayırıp dost olmanız ayrımcılıktır. Çünkü bu işi yaparken seçiyorsunuz. Peki, seçmediklerinizi başkaları da seçmiyorsa ne olacak?

İnsanları tanıyın sorun değil. Ama bir bağ kurup diğer insanları ayırıp guruplar oluşturarak uzun zaman sürelerine yayılan (kadim dostum gibi) ilişkiler, dostluklar, arkadaşlıklar toplumun dengesini bozar. Çünkü herkes iyiyle arkadaş olur. Arkadaş olduğunuz kimsenin ya parası vardır, ya güzelliği, mevkii, şöhreti ya da başka bir şey… Oysa toplumda bu dediklerimize sahip olmayan ve bu nedenle arkadaş tercihlerinde dikkate alınmayan milyonlarca insan vardır. Siz onları ayırıp çöpe atmış iyileriyle arkadaş olmuşsunuzdur.

İyi insanın özel arkadaşı olmaz. Olur da karşılıklı bir menfaate dayalı bir ilişki olur (Birlikte kahve içelim. Derdim var sana içimi dökmek istiyorum. Yatalım. Ticaret yapacağım fikrini almak istiyorum gibi) “Seni sevdim dost olalım” Beni niye sevmedin, ben de seninle dost olmak istiyorum. Hayatın içinde de işte böyle incecik bir faşizm vardır.

Dostluk düşmanlık ilkel bir kavram… Artık günümüz dünyasında her ikisinin de yeri olamaz. Bu arada tanıdık olmak hiçbir şey ifade etmez. İnsan yaşadığı yerdeki kimseleri elbette tanıyacaktır. Önemli olan bir şey almak istediğiniz kişilerdir. İlgi de bir şeydir. İlgi, sevgi, paylaşım, maddiyat, aşk, eğlence, muhabbet… Bunlar için ömür boyu sürecek ölümsüz dostluklar kurmaya gerek yoktur. İki kere merhaba dediğiniz bir kişiyle üçüncüde bu yaşam paylaşımına girebilirsiniz. Birileriyle dost oluyorsanız diğer insanlar sizin için fazla önemli olmaz.