GERİDE KALANLAR ( 3 )

HALK BİLİMİ /  FOLKLOR VE

  FOLKLORUMUZA  HİZMET

            EDENLER :

Folklor (Halkbilimi) Nedir? Önce folklor kelimesi üzerine biraz duralım: Folklor: is, (folk-lor)İngilizce bir kelime olup halk bilimi anlamında kullanılmaktadır. Folklorcu: İs, 1- Halk bilimci, 2- -Halk oyunlarını öğreten veya oynayan kimse. Folklorculuk: İ s, 1- Folklorcunun işi veya mesleği anlamında kullanmaktadır. 2- Halk bilimi ile uğraşan kişi, 3- Halk oyunlarını öğreten veya öğrenme işi, Bunlardan başka Folklorist, Folk Müziği, (halk müziği ile ilgilenen müzik sanatçısı), Folk sanatçısı gibi kelimeler de vardır. Folklorun Tanımı: İngilizce bir kelime olup, FOLK ve LORE sözcüklerinin bir araya gelmesinden doğmuştur. İngilizce de Folk – halk, Lore’de bilgi anlamına gelmektedir. Tümü ile Halk bilimi demektir. Tek kelime ile folklor (halk bilimi) halkın gerçek yaşantısıdır. Daha doğrusu halkın yaşama biçimidir. Hepimiz son yıllarda özellikle folklor kelimesini, pek sık kullanıyorduk. Örneğin Elazığ Folklor Ekibi, Gaziantep Folklor Ekibi veya Aydın Folklor Ekibi gibi deyimler kullanıyorduk. Bunlar milli ve mahalli halk oyunları, halk dansları anlamına geliyor.

Oysa Folklor deyince aklımıza halk oyunları, Geride Kalanlar / Abdülkadir Güler 14 halk musikisi, atasözlerimiz, manilerimiz, bilmecelerimiz, masal ve efsanelerimiz, türkülerimiz, halk ozanlarımız, halk şairlerimiz, kız isteme geleneklerimiz, düğünlerimiz, yemeklerimiz, inançlarımız, bayramlarımız gibi kavramlarımızın tümü folklorun içinde yer alıyor. Aslında ilk folklor sözcüğünü ortaya koyan bir İngiliz bilim adamı olan 1846 yılında yazar ve yayıncı Willam Jonh Thoms tarafından ortaya atılmıştır.

Türkiye’de dünden bugüne Türk Folkloruna hizmet edenler vardır. Türkiye’de İlk Çalışmalar ve Türk Folkloruna Hizmet Edenler: 10 Temmuz 1913 yılında Ziya GÖKALP, ” HALKIYAT / Halka Doğru” adlı dergide “Halk Medeniyeti” başlıklı bir yazı yayımladı. Ziya GÖKALP bundan böyle “HALKIYAT “sözcüğünü kullandı ve uzun süre bu sözcük ile halk kültürüne hizmet etti. Daha sonra 06 Şubat 1914‘de Ord. Prof. Dr. Mehmet Fuat KÖPRÜLÜ “İKDAM” gazetesinde “Yeni Bir ilim olarak HALKIYAT FOLKLORU“ başlıklı yazı yayımlarken folklorun “Halkiyat“ olduğunu vurguladı. Bunlardan başka: Sadettin Nükhet ERGÜN, Rıza Tevfik BÖLÜKBAŞI, Ali Rıza YALMAN, Prof. Dr. Şükrü ELÇİN, Cahit ÖZTELLİ, Eflatun Cem GÜNEY, Rağıp GAZMİHAL, Ahmet Kutsi TECER, Mehmet Ali Rıza YALGIN, Muzaffer SARIZÖZEN, Ahmet Kutsi TECER, NEJAT BİRDOĞAN, Tahir ALANGU, Ziyaeddin Fahri FINDIKOĞLU, Pertev Naili BORATAV, Adnan ÖTÜKEN, Ali Rıza ÖNDER, Prof. Dr. Abdülkadir KARAHAN, Türker ACAROĞLU, Vehbi Cem AŞKUN, Kerim Aydın ERDEM, Süleyman ARISOY, Ahmet Edip UYSAL, Özcan SEYHANLI, Âşık Murat ÇOBANOĞLU, Âşık Şeref, TAŞLIOVA, Prof. Dr. Abdülkadir İNAN, Prof. Dr. Mehmet ERÖZ, Ayhan DOĞANÇ, Prof. Dr. Erman ARTUN Dr. Mehmet ÖNDER, Prof. Dr. Orhan ACIPAYAMLI, Dr. Tahir Kutsi MAKAL, Prof. Dr. Nail TAN, Sadi Yaver ATAMAN, Prof. Dr. Hayrettin İVGİN, Kâmil TOYGAR, Prof. Dr. Saim SAKAOĞLU, Prof. Dr. İrfan ÜNVER NASRATTINOĞLU, Feyzi HALICI, Şerif BAYKURT,

Mehmet Şakir ÜLKÜTAŞIR, Cemil Cahit GÜZELBEY, Dr. Nevzat GÖZAYDIN, Ahmet CAFEROĞLU, Şevket BEYSANOĞLU, Orhan Şaik GÖKYAY, İbrahim ASLANOĞLU, İhsan HINÇER, Hikmet DİZDAROĞLU, Prof. Dr. Ali Berat ALPTEKİN, M. Sabri KOZ, Dr. Müjgân ÜÇER, Av. Nevzat TÜRKTEN, Prof. Dr. Bayram DURBİLMEZ, Prof. Dr. Tüncer GÜLENSOY, Alim GERÇEL, Prof. Dr. İsa KAYACAN, Dr. Halil ATILGAN, Ferit Ragıp TUNCOR,  Abdullah  SATOĞLU, Necdet BULUZ, Fazıl BAYRAKTAR, Hasan Latif SARIYÜCE, Türker ACAROĞLU, Osman ATTİLA, Mühsin KÖKTÜRK, İbrahim MİNNETOĞLU,  Reşat Ekrem KOÇU, İhsan HINÇER,  Süleyman ARSOY,  Celalettin KİŞMİR,  Osman ATTİLLA,    Metin AKSEL,   Prof.Dr. Şükrü  ELÇİN,   Dr. Nevzat ÖZAYDIN, Necip P. ALPAN, Dr.Tahir Kutsi  MAKAL,  Mithat MAKAL,  Ahmet ÖZDEMİR, Yard. Dr. Doğan KAYA, Dr. Yaşar KALAFAT, M. Kemal YILMAZ, Recai ŞAHİN, Ünal Şöhret DİRLİK, Abdülkadir GÜLER, O. Hasan BILDIRKİ, Nabey ÖNDER, Şükrü Tekin KAPTAN, Ergün EVREN gibi  Türk folkloruna hizmet edenlerden bazılarıdır. Hepsini yazamadım, yazmadıklarım beni bağışlasınlar… Bunların çoğu bugün yok aramızda, onları da saygıyla ve rahmetle anıyor ve yaşayanlara sağlıklı günler diliyorum. 

Hoş ve esen kalınız   eafendim...

        Yazımız devamedecektir. Selam ve   saygılarımla...

                     Abdülkadir GÜLER

                  02 EKİM 2020-  SÖKE