İnebolu’nun 413 basamaklı merdiveni

Cumartesileri öğleye kadar dört saat dersimiz olurdu. Son dersten sonra okulun bahçesinde toplanır, İstiklal Marşını söyler, okul müdürünün yaptığı çoğunlukla yasakları içeren ve kılık kıyafetten sözeden uzun ve sıkıcı konuşmasının ardından gelen “Paydos” sözcüğü ile yaydan fırlamış bir ok gibi koşmaya başlar ve merdivenleri bir solukta inerdik. O yarış merdivenlerin sonundaki Kaymakam yokuşunda da (1) sürer ve düzlükte sona ererdi. Bir gün taş merdivenlere yüzükoyun düşüp, şans eseri küçük yara berelerle o günü atlatınca yarışlarımız bitmişti.

Yetmiş başlarında ortaokul yıllarımdı. Okulumuz İnebolu’yu tepeden gören bir yerdeydi. Dar ve dik yollarda yürüdükten sonra merdivenlerden çıkıp inerek okula gider gelirdik. Okulumuz yağmur, kar, soğuk hep açık olurdu. İlkokuldan lise bitene kadar bir kez bile kar tatili olduğunu bilmem. Çok sert iklimi yoktu ancak bazı kışlar çok fazla kar yağardı. Dizimize kadar karlara bata çıka giderdik. Karlı havalarda merdivenlerde yürümek zorlaşırdı.

İnebolu’nun her tarafında dik ve çok basamaklı merdivenler vardır. Karşı yamaçlara bakıldığında çizgiler olarak görünürler. Dar merdivenlerin iki tarafında evler sıralanır, taş, ahşap, aşu boyalı... Bundan yüz yıl önce taştan yapılmış merdivenler hala sapasağlam dururken, yakın zamanlarda betondan yapılmış olanların kırık dökük hallerini görünce neden eskileri örnek almadıklarına şaşarım.

Merdivenleri çıkarken basamakları sayanları pek makbul saymazlar bizim oralarda. Makbul saymasalar da ben severim merdivenleri çıkarken saymayı.

14 Ağustos 2005 Günlüğümden: “Pazar sabah kahvaltıdan hemen sonra sessizce çıktım evden, günlerdir ilk kez. Saydım merdivenleri en sona ulaşana kadar. 413 merdiven. Muharrem’e 18 yıl sonra giderken artık nefesin o kadar güçlü olmadığını anladım. O kadar merdiven tırmandıktan sonra duvara yaslanıp (...) Altan’ın selamını iletmek için yol aradım. Yolların kenarlarından çiçekler topladım, bir sarmaşıkla sarıp duvarın üzerinden attım, (...) mezarın üzerine.”

Muharrem İnebolu’daki hangi merdivenin kaç basamaklı olduğunu bilirdi. Benden 4 yaş küçük olan kardeşim Altan’ın çok samimi arkadaşıydı. Samsun’da okumuş ve Edebiyat öğretmeni olmuştu. 14 Ağustos 1987’de bir otobüs kazasında 24 yaşındayken aramızdan ayrılmıştı, tam bir ay sonra doğacak kızını göremeden. Altan’ı da 26 Ocak 2006’da çaresiz bir hastalık 37 yaşında koparmıştı bizden. Muharrem’in cenaze töreninden sonra konuşamadan o merdivenleri Altan’la birlikte inerken saymıştım. 18 yıl sonra ziyaretine gittiğimde bu sefer çıkarken saydım. 413 basamak vardı.

İnebolu’da merdivenler yaşamın bir parçasıdır. Merdivenlerde yürürüm, yürürüm, yürürken düşünürüm. Yorulur otururum, otururken düşünürüm. Ben severim bizim oranın merdivenlerini.

(1) Kaymakam Yokuşu: Kaymakam lojmanının olduğu çok dik ve arnavut kaldırımı kaplı sokak böyle anılır.