İskilip siyaseti ile ilgili tespitler-I

Abdurrahman Güler, Mustafa Namlı ve Abdulhaluk Çay; Bu isimler İskilip’i doğrudan ilgilendiren farklı partilerde siyaset yapmış üç isim. 

Rahmetli Abdurrahman Güler’i “İskilip’in Sesi” isimli gazeteyi çıkardığımız yıllarda Ankara’da ofisinde röportaj için ziyaretimde yakından tanıma fırsatı bulmuştum. Yıllar sonra da Akparti ilçe başkanlığı dönemimde iskilip’te ayaküstü sohbetim olmuştu. Mustafa Namlı’yı da ilçemizde eczacılık yaptığı yıllardan hatırlıyorum. 

Milletvekilliği döneminde de yine “İskilip’in Sesi” gazetesi için kendisiyle röportaj yapmıştık. Rahmetli Özal’ın meşhur İskilip ziyareti ve özel ilgi gösterdiği iktidar partisi ANAP dan milletvekilliği yapmıştı. Abdulhaluk Çay ismini ilk Turgut Özal’ın cumhurbaşkanlığı döneminde danışman olarak duymuştum. İmam hatip Lisesi çıkışlı olduğum için daha öncesinde tanımamıştım. Daha sonra Belediye Başkanı Mehmet lokum döneminde İskilip sorunlarıyla ilgili olarak yapılan bir toplantıda oturum başkanlığından hatırlıyorum. MHP li koalisyon hükümetinde Bakanlık yapmıştı.Akparti İskilip ilçe başkanlığı dönemimde de birkaç kez aynı sohbet ortamında kendisiyle birlikte bulunmuştum. 

Rahmetli Abdurrahman Güler kendi zamanında İskilip açısından geçekten o günün şartlarında siyasi acıdan alınması gereken devlet hizmetlerini öncelikli olarak almayı başarmıştır. Bunun sebebi o gün siyaset yaptığı parti de vizyonu, konumu, zekası sebebiyle Süleyman Demirel’e yakın olmayı başarmış ve bu yakınlığı sebebiyle de İskilip’e önemli hizmetleri olmuştur. Siyaset sahnesinde güçlü ve etkili bir konuma gelebilmiştir. Bugün Abdurrahman Güler dendiği zaman o gün ki şartlarda devlet hizmetlerinden bir ilçeye kazandırılması kolay olmayan çorum-iskilip yolunun asfaltlanması, Sanat Okulu’nun açılması, Orman İşletme Müdürlüğü’nün açılması gibi ; bunlardan bahsederken o yıllarda bu hizmetlerin bir çok illerde dahi olmadığını belirtmek lazım. 

Geçmiş Türkiye siyasetine baktığımız da bir ile veya ilçeye devlet yatırımlarının öncelikle gelebilmesi o yörenin güçlü siyasetçileriyle doğru orantılı olduğunu görebiliriz. Bu amaçla bütün illeri tahlil yapma imkanımız olsa devlet yatırımları bakımından öncelikli olarak yararlanmayı başarmış il ve ilçelerin geri planında siyasi bakımdan iyi organize olmuş ve güçlü siyasetçilerin olduğunu görmek mümkündür. Bu açıdan İskilip maalesef 1980 öncesini sonraki yıllarda yakalayamamıştır. Bunun sebebi de İskilip halkı değil İskilip’te aktif siyaset yapan kişilerden kaynaklanmıştır. 

“Abdurrahman Güler” ismi zikredildiği zaman onun çağdaşı olmadığımız halde ilçeye kazandırdığı devlet yatırımlarından bir kaçını sıralayabiliyoruz. Mesela aynı şekilde “Abdulhaluk Çay” ve “Mustafa Namlı” isimlerini zikrettiğimizde zihnimizde bu manada neleri hatırlayabiliyoruz. Rahmetli Özal’ın “İskilip için isteyin benden ne isterseniz” dediği yıllarda Mustafa Namlı onun partisinden milletvekiliydi. İşin en ilginç tarafı da İstanbul yolunun Osmancık tan mı İskilip’ten mi geçeceğine karar verileceği yıllardı. Daha sonra Çorum siyasi kulislerinde o gün ki çorum siyasetçilerinin İstanbul yolunun Osmancık’tan geçmesi yönünde taraf olduklarının pişmanlığını duyar olduk. Bizim açımızdan daha da vahimi İstanbul yolu için verilecek karar toplantısında Mustafa Namlı’nın katılmadığı konuşuldu. Sayın Namlı hayatta. Bunlarla ilgili mutlaka anıları vardır. Kamuoyunu ilgilendirdiği için dinlemek isteriz doğrusu. Ben bizzat sayın Namlı’nın yakın çevresinden ve gazete için röportaj yapmaya gittiğimizde kendisinden bu yolun devlete Osmancıktan geçecek yoldan daha pahalıya mal olacağından İskilip tercih edilmediğini duymuştum. Bugün Çorum’u İstanbul yoluna bağlamak için kırkdilimde yol çalışmaları yapılıyor. Ben inanıyorum ki kırkdilim yoluna harcanacak parayla bizim İskilip-Tosya yolu rahatlıkla yapılırdı. İşte o gün Osmancıktan geçen İstanbul yolunun Çorum ekonomisine hiçbir katkısının olmayacağını ve İskilip-Tosya yolunun kırkdilim yolundan devlete daha az maliyeti olacağı iddia edilseydi ben inanıyorum ki bugün İstanbul yolu İskilip’ten geçecekti ve yıllardır da çorum ekonomisine katkısı artarak devam edecekti. Bu olay gösteriyor ki siyaset yapan insanların vizyon sahibi, ufku geniş, ileri görüşlü ve pratik zekaya sahip olması gerekmektedir. Günübirlik karar verilecek hayati öneme sahip konularda ortamı ili veya ilçesinin lehine çevirebilecek pratik zekaya sahip olacak veya lidere yakın teşkilat üst kademelerinde görevli konumda olmalıdır. Bu yapı geçmişe göre Akparti döneminde azaldı. 

Düşünce ve hayat tarzı bakımından Mustafa Namlı’nın bana Çay ve Güler’den daha yakın olduğunu belirtmek isterim. Ama bu yakınlık yaşanan gerçekleri söylememe engel teşkil etmez.