Joyce ve Finnegans Wage

Bu metinde sizlere James joyce'un 19 dil kullanarak yazdığı Finnegans Wace adlı romanında kullandığı dilin açılımını sunmaya çalışacağım. Bu açılım, Psikoz Yorumcusu olarak Lacan başlıklı konferansında Nami Başer'in, Lacan'ın üzerinde çok durduğu ve sık sık gönderme yaptığı James Joyce hakkında yaptığı açıklamadan bir paragraf olacak. Başer konuya şöyle giriş yapıyor: şimdi James Joyce'un Finnegans Wake'ni açalım sözgelişi. Ne görüyoruz açtığımızda? Joyce'un son romanı ve 19 dil kullanarak yazdığı bir roman İsviçre'de romanı bitirdikten sonra öldü. "Riverrun, past and Adam's", diye başlıyor. "Riverrun da ne yapıyor, işte İngilizcedeki River Irmak ve Run koşmak sözcüklerini alıp bir tek sözcük oluşturuyor. Bunu "Koşırmak", "koşanırmak", "koşarırmak", gibi de ele alabiliriz; ikinci bölümde de "past passive eve and Adam's", "Adem ve Havva'nınki geçildiği zaman". Bunu anlamak için biraz Dublin'in coğrafyasını bilmemiz lazım. Çünkü Dublin'de Adem ve Havva için yapılmış özel bir kilise var, o özel kiliseyi geçtiğimiz zaman, "past eve and Adam's", hemen bir ırmak akıyor ve o Dublin'in en önemli ırmağı olan doğu yönünden akarak Dublin koyuna dökülen Liffey'dir bu...  Sürdürelim okumamızı: "from swerve of shore" yani kıyı sapmasından, gene devamında "to Paint of bay" yani Körfez eğilmesi, bir takım tasvirlerde bulunuyor Joyce ve ondan sonra birdenbire Latince bir deyimle karşılaşıyoruz: "by a commpdius vicus" yani "orta bir yol izlersek", "of reconcilaton". Tamamını belirtelim şimdi: Riverun, past Eve and Adam's from swerve ofshore to bende of day brings us by a commadius vicus of recirculation, back to howth Castle and Environs." 

Adem ve Havva'nınkini geçince orta bir yol izlersek kıyının saptığı yerden körfezin eğildi yere Howth Şatosu civarına bizi getirir akan Irmak. Bu sözlerin böyle saptırılması, anatemanın bir türlü ortaya çıkmaması Freud'un 1900 tarihli "Düşlerin yorumunu okumuşsak bize hiç yabancı gelmez, bu düşlerin özelliğidir: yoğunlaştırma, yerdeğiştirme, resimleştirme ve aktarma bilinçdışının düşlerdeki yöntemidir". Joyce'un dil üzerindeki çalışmasında ne vardır peki:

1- Dildeki birbirinden ayrı sözcükleri bir araya koyma

2 - Tarih ve coğrafyadan gelen bir takım özel durumlara gönderme yapma

3 - başka dillerden alıntı sözcükler kurma. Bu özellikleri aynen Lacan'ın üslubunda da bulabiliyoruz.