Kuzey Irak ve Türkiye

Şöyle bir soru var: Türkiye Irak’ta neden baş aktör değil?

Bu soruyu soran, Ürdün’de yayınlanan ‘El Rey’ gazetesinden yazar Sultan El Hattab (kaynak: Dünya Gündemi), yavaşlığı nedeniyle Türkiye’nin karar mekanizmalarının çabuk tepki veremediğini vurgulamış.

Br noktayı atlamış:

2003-2006 içinde eğer Türkiye, Kuzey Irak’ta bir şeyler yapsaydı, ABD ile çatışırdı. Hoş, gizliden yaptı, o ayrı konu.

Türkiye’nin elinde 7 koz var:

1. BM’nin Kasım 2003’teki, Türkiye’ye terör nedeniyle sınır ötesi harekat hakkı tanıyan kararı.

2. ABD’nin er geç Irak’tan çekilecek olması.

3. Talabani ve Barzani’nin aymazlığı ve yanlış ata oynamışlığı.

4. Sünni ağırlıklı bir ülke olmasına karşın Türkiye’nin, Iraklı Şiiler’in desteğini almış olması.

5. Korucuları ve Kuzey Iraklı Türkmenler’i silahlandırıp savaş meydanına sürebilecek olması.

6. NATO üyesi olması. Yani AB hiçbir biçimde Türkiye’nin edimlerine karşı çıkamaz.

7. Öcalan hala sağ ve çıkarı gereği Türkiye’nin yanında saf durmak konumunda.

Bu noktaları da atlamış.

Türkiye’nin aleyhinde de epeyi durum var:

1. Rusya ve İran’ın Kuzey Irak konusunda Türkiye’nin yanında olmaması. Oysa Türkiye, onlarla işbirliğine gitmeye çabalamak durumunda kalabilir, çünkü AB yolu bitebilir.

2. Kuzey Irak’ta çalınan C-4 patlayıcıların, PKK’nin eline geçmiş olması. Bu, Türkiye’nin sınırları içinde yeni terör eylemleri demek.

3. ABD ve Türkiye artık ayrı yollarda. ABD, daha önce yaptığı gibi PKK’yi destekleyebilir.

4. Çin her durumda, herkese zarar verecek en zul seçeneği deneyecek, çünkü ona Irak’tan petrol verilmedi. Örneğin, Güney Kıbrıs’la yakınlaşmaya başladı bile.

Bu noktaları atlamışsa bile, onun savına destek olacak dayanaklar bunlar.

Ancak, Türkiye savaşmak durumunda: Ordunun darbe yapmaması için, TÜSİAD’ın yeni iş alanları için, diğer iktidar seçkinleri de savaşı destekleyeceği için, savaşmayı unuttuğu için, emperyalist olmazsa parçalanacağı için, uluslararası hukuk izin verdiği için, AB dışında seçenekleri olduğunu kanıtlamak için…

İlk savaşacağı yer de Kuzey Irak. Zaten oraya daha önce kezlerce girdi. Stratejik açıdan bildiği bir coğrafi bölge.

Savaş çıkarmak zordur. Bu süreç 23 yılını bitirdi. Artık koşullar olgunlaştı. Başlayan savaşı bitirmek, başlamaktan daha zor olduğu için, en az 25-30 yıllık bir savaştan söz ediyoruz demektir.

Dolayısıyla kısa ve açık:

Türkiye Kuzey Irak’ta baş aktör durumunda, diğer bölgeler onu ilgilendirmese de, oralarda da gerekli manipülasyonları becerir. 50 sene de öyle kalır.