Mevlana'yı yeniden keşfetmek

“Bu ülkede aydınlanma olmadı” diyenler, Türkiye tarihini iyi okuyamadıklarındandır.

Mevlana ile yalnız bu topraklar değil, bütün insanların ruhları da aydınlanmıştır. O tarihlerde bile, her türlü düşüncenin hoşgörüyle karşılandığı ya da tartışılabildiği Anadolu’yu, Mevlana’nın babasıyla Belh’den kalkıp gelip yerleşeceği yer olarak seçmesinin de güzelliği var. Moğol istilası ortalığı kasıp kavurmuş, ortalık yerle bir olmuştur. Mevlana, Arabistan’a, Mısır’a gitmemiş, Anadolu’ya gelmiştir.

Bereketli topraklara gelmiş, insan ruhlarına huzurun, sevincin ilk tohumlarını atmıştır.

Avrupalı, hümanizmin ilk harfini bulmaya çalışırken, Mevlana, insana, insan olmanın en ince nüanslarını göstermiş, izbe ruhların örümcek ağı tutmuş köşelerini dahi ışıkla doldurmuştur.

Günümüzde, özellikle Batı dünyasında Hz. Mevlana’ya karşı büyük bir ilgi var. Modernizmde ve bilimde dahi Mevlana’nın öğretilerinden izler görülüyor. Bu izler modernizmi ve bilimi tamamlıyor. Bir bakıma insanlık da Mevlana’yı yeniden keşfediyor. Mevlana kendi döneminde çığır açmış bir bilge. Yaşadığı dönemin insanları ve kültürü üzerindeki etkileri halâ canlı olarak duruyor. Bu kalıcı etkiler insanın düşünce ve duygu donanımını değiştirecek güçte…

Geldiğimiz noktada yeni sorulara Mevlana’nın öğretileri üzerinden cevap vermek gerekiyor. Mevlana’yı bu çağın gözüyle okuyup, özünü korumalıyız… Mevlana’yı bir roman kahramanı gibi değil de daha çok günlük hayatta bize yol gösterici olarak tanımalıyız…

Mevlana iyi ve güzel şeylerin yayılması için kendi zamanında büyük bir mücadele vermiş. Bunun için birçok bilgi ve kavram üretmiş. İnsanı insan yapan büyük hedefleri, amaçlarıdır. Mevlana’nın amacı nedir diye baktığımızda” ilahi aşk kavramı” nı görüyoruz. Mevlana “ilahi aşk” a ulaşmak için hep arayış içerisinde olmuş.

Toplumsal hayatta iyi ve güzel şeylerin yayılması için çabalamazsak meydanı kötülere bırakır ve bundan sorumlu oluruz. Bu yüzden iyilerin mutlaka aktif olması gerekir.

İnsanlığın sürekli olarak bir değişim içerisinde olduğu günümüzde, değişimin nabzını tutmak artık zorunlu hale gelmiştir. Öyle bir çağda yaşıyoruz ki artık yeni dünyanın sembolü internet. Bütün gezegeni kaplayan bir sohbet ağı içerisindeyiz. Sohbetin böylesine gündemde olduğu bir çağda Mevlana’nın o küçük sohbetleri bütün dünyada fayda sağlayacak bir fonksiyon kazanabilir.

Köşe yazımı Mesnevi’den bir söz ile bitirmek istiyorum;

“Sual de bilgiden doğar ,cevap da…” (IV.,3009)