Meyve_Sebzede ISO 22000 Gıda Güvenliği Sistemi arayın, tehlikeli kimyasallardan korunun!

Daldan sofraya meyvenin başına neler geliyor neler

Güngör Uras Olayların içindenguras@milliyet.com.tr

Yaz bitti. Ama yıl boyu meyve yiyeceğiz. Başta narenciye, elma, armut, muz gibi meyveler kış boyu marketlerde eksik olmayacak. Hatta ve hatta kış boyu
kiraz, erik, üzüm bile marketlerde satılacak.
Hepsi de pırıl pırıl. Kütür kütür. Sulu sulu. Dalından kopmuş gibi.
Halbuki köyde yaşayanlar, bahçesi olanlar bilir ki, meyveyi daldan kopardığınızda en fazla bir hafta dayanır. Buzdolabında saklansa bile pörsür, çürür.
N’oldu da meyvelerimiz
böyle dayanır oldu? Canlı, kanlı kalır oldu?
Efendim, günümüzde meyve tarladan toplanarak doğrudan markete, pazara getirilmiyor. Tarladan toplandıktan sonra meyveler belli işlemlerden geçiyor.
Tarım Market dergisinin Temmuz-Ağustos 2011 sayısında Ersin Dalga’nın,
büyük bir meyve işleme ve paketleme tesisinin üretim sorumlusu olan Mustafa Döktaş ile söyleşisini okudum.
Bu söyleşiye dayalı olarak meyvenin tarladan market rafına çıkıncaya kadarki macerası hikâye ediliyor. Ben bu macerayı kısaca özetleyeyim.
Kimyasalsız olmuyor
* Meyve işleme ve paketleme tesisleri genelde işleyecekleri meyvede ilaç kalıntısı olup olmadığını hasattan önce kontrol ediyorlar.
* Ürünler işleme ve paketleme tesisine getirildiğinde, indirme rampasında ön yıkamaya tabi tutuluyor. Bu ön yıkamada belli koruyucu kimyasallar kullanılıyor. Böylece meyvenin bahçe ve toprak kaynaklı mikroplardan arındırılması sağlanıyor.
* Meyveler özelliklerine göre bir süre dinlendirildikten sonra ön seçme masasında çürük, dal, yaprak gibi arazlardan ayıklanıyor.
* Sonra özel deterjan ile ön yıkamadan geçiyor. Kirden, çamurdan temizleniyor.
* Meyve yıkamadan sonra duşlanıyor.
* Duşlamadan sıcak kimyasal uygulama hattına giriyor. Raf ömrünü uzatmak için üzeri kimyasal ile kaplanıyor. Soğuk hava deposunda uzun süre bekleyecek, raflarda 1.5 ay kadar kalabilecek
hale getiriliyor.
* Bundan sonra meyve ön kurutmaya tabi tutuluyor.
* Nihayet üzeri “karnobalı” denilen bir mum tabakası ile kaplanıyor.
* Mumlamadan sonra
tekrar kurutma tüneline giren meyve, paketlenerek, soğuk hava deposuna veya pazara
sevk ediliyor.
Bazı meyveler pazara erken sevk edilebilmek arayışında tam olgunlaşmadan, yeşil iken toplanıyor. Örneğin limon, erken mandalina, muz gibi. Bu ürünler “etilen” ile sarartılıyor, olgunlaştırılıyor.

Meyveler de mumlanıyor
Mustafa Döndaş’ı arayıp buldum. Yıkamada, korumada ve sarartmada kullanılan kimyasalların insan sağlığına zararlı olup olmadığını sordum. Bu kimyasalların sağlığa zararı olmadığını, çoğunun doğal olduğunu anlattı.
Meyvelerde erken bozulmanın nedeninin, kabuklarındaki hücreler vasıtasıyla solumaları olduğunu, solurken enerji kaybettiklerini, olgunlaşmanın devam ettiğini, mumlama ile bu solumayı kestiklerini, soluyamayan meyvelerin çürümediğini, taze kaldığını, depo ve raf ömürlerinin uzadığını anlattı. Kabuğunda meyvede solumayı önleyen mum bulunan meyveleri yemenin insan sağlığına zarar vermediğini söyledi.
Soğuk hava depolarında kontrollü atmosfer uygulaması ile (Oksijen ve karbondioksit verilerek meyvenin solunumunun yavaşlatılması ile) ve de Smart Fresh isimli kimyasalın kullanılması ile meyvelerin
9-12 ay süre ile daldan yeni kopmuş gibi saklanması
mümkün olabiliyor dedi.
Sayın okuyucularım meyve yerken neyi yediklerini bilsinler diyerek bunları yazıyorum

EDİTÖRÜN YORUMU :

ISO 22000 Gıda Güvenliği Sistemi Olan firmalarda kimyasalların kullanımının kontrolu ve insan sağlığına etkileri minimize edilir,

işletmede çalışanlara gıda güvenliği eğitimi verilir.(6.2 İnsan kaynakları

Eğitim, tüm çalışanların gıda güvenliği yönetim sistemini sürdürmek için sorumluluklarını bilmelerini

sağlayacak düzeyde sürdürülmelidir. Eğitim dönemlerinin ayrıntıları, örneğin; programın içeriği, eğitimcinin

adı ve nitelikleri, eğitime katılanların son değerlendirmesi ve tekrar eğitime tabiî tutmak için şartların

oluşturulmasını içermelidir.)

•kimyasallardan doğabilecek acil durumların önlenmesi ve olası acil durumlarda yapılacaklar hakkında önlemler mevcuttur.(5.7 Acil durumlara hazırlılık ve müdahale
Üst yönetim gıda güvenliğini etkileyebilecek potansiyel acil durumlar ve kazaları yönetmeye yönelik,
kuruluşun gıda zincirindeki rolü ile ilgili olan prosedürleri oluşturmalı, uygulamalı ve sürdürmelidir.)
 

•Satın alınan kimyasalların gıdaya uygunluğu kontrol altında tutulur
7.2.2,Ön gereksinim programlar f) Satın alınan malzemelerin (örneğin hammaddeler, ingradiyentler, kimyasal maddeler ve ambalâjlama
malzemeleri), yan gereksinimler (örneğin su, hava, buhar ve buz), atıklar (çöpler ve lağım), ürünlerin
kontrolünün (depolama ve taşıma) yönetilmesi

•Gıdalarla ilgili tehlike analizleri üretimin her aşamasında uygulanır, 7.3.3.1 Ham maddeler, ingradiyentler ve ürünle temasta bulunan malzemeler
Tüm hammaddeler, ingradiyentler ve ürünle temasta bulunan malzemeler, tehlike analizlerinin yürütülmesi
için ihtiyaç duyulan kapsam uygun şekilde, aşağıdaki bilgileri içeren dokümanlarda tanımlanmalıdır;
a) Biyolojik, kimyasal ve fiziksel özellikler,
b) Katkı maddeleri ve proses yardımcıları dahil formüle edilmiş ingradiyentlerin bileşimi,
c) Orijin,
d) Üretim metodu,
e) Ambalâjlama ve dağıtım yöntemleri,
f) Depolama koşulları ve raf ömrü,
g) Kullanım veya işlemden önce hazırlama ve/veya işleme,
h) Tasarlanmış kullanımlarına uygun olarak, satın alınan malzemelerin ve ingradiyentlerin, gıda güvenliği ile
ilişkili kabul kriterleri veya şartnameleri.
 

•saptanan tahlikeler için kritik kontrol noktaları belirlener.kritik limitler aşıldığında önceden planlanan tebbirler devreye sokulur. 7.6 HACCP planının oluşturulması7.6.1 HACCP planı
Saptanan her bir kritik kontrol noktası (KKN) için HACCP planı yazılı hale getirilmeli ve aşağıdaki bilgileri
içermelidir;
a) KKN da kontrol edilen gıda güvenliği tehlikesi/tehlikeleri (Madde 7.4.4),
b) Kontrol önlemi/önlemleri (Madde 7.4.4),
c) Kritik limit/limitleri (Madde 7.6.3),
d) İzleme prosedürü/prosedürleri (Madde 7.6.4),
e) Kritik limitlerin aşılması hâlinde uygulanacak düzeltici faaliyet/faaliyetler (Madde 7.6.5),
f) Sorumluluk ve yetkiler,
g) İzleme kayıt/kayıtları,
•işletme üretimin her aşamasında ve tadrikçiden son kullanıcıya kadar etkin bir izlenebilirlik sistemi kurar.güvenli olmayan ürün partilerini zamanında tespit ederek geri çağırma dahil gerekli tüm tebbirleri alır ( 7.9 İzlenebilirlik sistemi
Kuruluş, ürün partilerinin ve bu partilerle ilgili hammadde yığınlarının, proseslerin ve dağıtım kayıtlarının
belirlenmesini sağlayabilecek bir izlenebilirlik sistemi oluşturmalı ve uygulamalıdır.
İzlenebilirlik sistemi, en yakın tedarikçiden sağlanan girdileri ve son ürünün ilk dağılım rotasını
belirleyebilmelidir.
İzlenebilirlik kayıtları, potansiyel güvenli olmayan ürünlerin kontrol altında tutulması ve ürün geri çekme
olayını olanaklı kılmak için sistem değerlendirmesine yönelik, belirlenmiş bir dönem süresince saklanmalıdır.
Kayıtlar, yasal ve düzenleyici otorite ve müşteri şartları ile uyumlu olmalıdır ve örneğin son ürün partisinin
tanımlanmasını esas alabilir.)

Son söz: hastalanmamak tedavi olmaktan daha kolay,maliyetsiz ve acısızdır.

Şükrü Özgür
K..Çekmece
9.ekim.2011