Mübarek öldü! Yenisi mübarek olmasın!

Bir kavram olarak ‘temiz sayfa’: O güne kadar yazılan hikayeden vazgeçerek yeni bir senaryoya başlamanın mecazi ifadesini anlatmaktadır. Yazılacak yeni hikayede -yada senaryoda- eskinin unutulmasını ve geleceğe bakılmasını anlatmaya çalışanlar sıkça kullanır. Şu günlerde Mısır’da yaşanan olaylar da aslında bir temiz sayfa açmak için; defterdeki eski sayfaları koparma girişiminden başka bir şey de değil. 

Bundan 30 yıl önce yaşanan suikast ile başlayan son hikayesinde Mısır, önceki senaryolarından pek de farklı olmayan bir çizgide devam etti. Tek farkı hikayedeki başrol oyuncusunun adında oldu da denilebilir. Detaylarda saklı onca uğursuzluğa ve pisliğe inat, adeta bir ilahi bir ironi oluştururcasına Mübarek isminde bir adam bütün dizginleri eline altı. Adından başka hiçbir mübarek yanı olmayan bu zat, Türkiye’nin yaşadığı darbe laneti ile aynı dönemde başladığı iktidar yolculuğunu günümüzde de inatla ve hırsla sürdürmeye çalışıyor. Batının ‘melek yüzlü şeytan ruhlu: canavar’ tanımlaması ile çok örtüşen uygulamaları için şu günlerde –Batı da dahil tüm- gazetecilerin sadece ‘demir yumruk’ demesi de; ya gazetecilerin kalemindeki körelmeye yada ‘şiddetin örtülü reklamını yapmamak’ için alınmış gizli bir etik kararına bağlı olmalı. 

Ülkesindeki muhalefeti pasif hale getirmek için tüm demokratik yolları kullanan, baskı ve aşırı kontrol sistemleri geliştirerek siyasallaşmalarını önleyen bir iktidar profili ile karşı karşıyayız. Bölgede hiç de küçümsenemeyecek seviyede enerji üretim kapasitesine sahip olması ile Mısır aslında zengin bir Arap ülkesi. Ama Arap devletlerinin klasik yapısının aksine sanki bir demokrasi görüntüsü vermekteydi. Bu durum son olaylarla yüzeysel bilgilere dayalı bu yanılgıyı ortadan kaldırdı. Aslında Mısır’ın da diğer Arap ülkeleri gibi fiili bir krallık sistemi ile yönetildiğini gördük. Hatta bu sistemin bir veliahtlık müessesesinin olduğunu duyanlar ilk anda biraz şaşırdı. 

Mısır ile bağlarımızı sadece Osmanlı’ya dayandıranlar çokça yazıp çizse de, yakın tarihte ortaya çıkan, bu bağdan daha güçlü bir ilişkimiz günümüzde de devam ediyor. Yakın tarihimizin ‘büyük başarısı’nın(1), -aslında Kanuni’den bu yana verilmiş en büyük kapitülasyonun- mimarı, Türkiye’nin kaderine atılmış en büyük çiziğin sahibi bir siyaset kadını; ‘temiz sayfa’ kavramını getirmesi sebebi ile en azından eleştirilemeyecek bir şeyler de yapmış sayabiliriz: Ülkemizde ‘sanayileşme’ diye ortada duran ucubenin büyümesi, işte bu kapitülasyonların imzalanması sayesinde büyük bir yara aldı. 

Nasıl olduysa, 12 Eylül rejiminin baskı ve bürokratik şiddetine rağmen, adeta yoktan varolan, Anadolu’nun bağrından fışkıran, aslanların ve kaplanların, bir anda sürüler halinde ülkemizin en verimli arazilerine çöreklenip birbiri ardına fabrikalarını diktiğini hepimiz biliyoruz.(2) 

1990’lı yılların ortalarında Türkiye’de tekstilin çökmeye başladığının ilk belirtileri görülünce vefakar, vatansever aslan ve kaplanlarımız hiç vakit kaybetmeden, tatlı paralarını kurtarmak için fabrikalarını o güne kadar ülkemizin kaynaklarını sömürdükleri gibi rahatça sömürebilecekleri kontrolsüz bölgelere taşıdılar. 2000’lerden hemen önce yaşanan bu aslan göçü, ülkemizde 1999 (Asya) ve 2001(Türkiye) krizlerinin gölgesinde kalan bir sosyal çöküntüyü getirmişti. Bazı fabrikalar işçilerini götürse de, kapanan (göç eden) fabrikalar yüzünden yüz binlerce insanın düzeni bozuldu. İşte, bu göç bölgelerinin içerisinde Mısır’ın yeri hiç de göz ardı edilebilir bir boyutta değildir. 

Mübarek bir zat(!) tarafından yönetilen bu ülkeye taşınan fabrikalar: Hem ucuz ve sosyal güvenlikten bihaber insan gücüne, hem de enerji ve suya doyasıya erişebilecek arazilere kavuştu. Bu çarpık düzenin kurumsallaşmasında da Mısır Devletinin kendi vatanına(!) karşı yapılan yağmayı kontrollü bir şekilde desteklediğini, bugün ortaya çıkan “Mübarek’in 50 milyar dolar serveti” haberleri ile anlayabiliyoruz. Piramidin en tepesine kadar ulaşan ve liderin cukkaladığı paranın miktarı böylesine büyük olduğuna göre yağmadan tokatlanan paralar ile oluşturulan piramidi tahmin etmek için bol sıfırlı bir hesap makinesine ihtiyacımız olacaktır. 

Kendi ülkesinde her şeyi kontrol edip, sistemini ayakta tutsa da dünya o kadar da büyük değil. Yanı başında başlayan hareketlenmeler bir anda Mısırlıları da etkiledi. Sanki bir el bütün Arap ülkelerinde aynı anda düğmeye bastı! İşi sıkı tutamayanlar çıt diye kırıldı! 

Ama ‘mal canın yongası’ diyerek yumuşak koltuğunu bırakmamakta direnen Mübarek yakın geçmişte yaşananlardan da ders almalı: Romanya’nın üzerine çöküp ülkesini benzer şekilde yağmalayan Çavuşesku gibi, kendisini, sarayının duvarları kadife kaplı koridorlarında kafasına sıkılmış bir leş olarak görebilir. Oğlunu ve karısını olayların en başında kaçırmasından, bunu tahmin ettiği belli. 

Şimdi, halâ akıbetini belirleme şansı elindeyken, Mısır’ın kaderini ellerinde tutma inadından vazgeçecek mi? Yoksa Kahire’nin kenarında küçük bir piramit maketinin altına gömülene kadar mücadelesine devam edecek mi? Göreceğiz. 

Sonuçta Mübarek, öyle yada böyle ölecek. Ama yerine gelecek mübarek zatın Mübareği aratacağı kesin. (Ben de Mark Lewis’den özenip ‘kısa vade’de Mısır için –işkembeden- gelecek tahmini yaptım!) 

Hep sevgi ile kalın. 

Murat SEVGİ
msevgi@mental.com.tr 

Dipnot___:
(1) “16 Yaşında bir çocuk”, 04 Nisan 2010
http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=237033
(2) “Başarının sırrı” (Yazı dizisi)
(2A) “Yarım asırda patron olduk”, 21 Temmuz 2008,
http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=121048
(2B) “Hedefte uçmak vardı”, 22 Temmuz 2008,
http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=121239
(2C) “Safralardan kurtulalım” 07 Kasım 2008,
http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=121248 

Resim: Murat SEVGİ / Milliyet Blog Galeri:
http://www.facebook.com/album.php?aid=134790&id=679942416&l=33305e6cda